Rêyên Pakkirina Trawmayê Di Romanên Bextiyar Elî Da

Piştî gelek trajedîyên ku di sedsala nozdehan da pêk hatin, têgeha "trawma"yê ji maneya ‘birîna laşî’ maneyeke firehtir û di heman demê da pîvaneke navdîsîplînî jî bi dest xist. Nîqaşên li ser têgeha trawmayê her ku çû berfirehtir bûn. Ji bo danasîna şert û mercên...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Leyla Polat
Format: Article
Language:Arabic
Published: PAK AJANS Yayıncılık 2024-12-01
Series:Nubihar Akademi
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.55253/2024.nubihar.1579363
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841545223143948288
author Leyla Polat
author_facet Leyla Polat
author_sort Leyla Polat
collection DOAJ
description Piştî gelek trajedîyên ku di sedsala nozdehan da pêk hatin, têgeha "trawma"yê ji maneya ‘birîna laşî’ maneyeke firehtir û di heman demê da pîvaneke navdîsîplînî jî bi dest xist. Nîqaşên li ser têgeha trawmayê her ku çû berfirehtir bûn. Ji bo danasîna şert û mercên psîkolojîk hat bikaranîn ku berê nehatibûn teşxîskirin. Qazîyên ku ji Şerê Cîhanî yê Yekem û yên ku ji Vîetnamê vegerîyabûn; şahid û mexdûrên Holokoustê, kolonîzekirina Afrîkayê û postkolonyalîzm, gelek şerên berdewam, statuya gelên bindest, şexs û kolektîfên xwedî dezawantaj, guhertinên avûhewayê, femînîzm û gelek meseleyên civakî yên din bûn fokûsa xebatên trawmayê. Lêkolîner û rexnegiran, ji xeynî psîkolojî û psîkanalîzê di gelek warên din da jî gelek mesele di çarçoveya trawmayê da hilsengandin. Yek ji wan qadan jî edebîyat bû. Bi taybetî li gorî lêkoler û rexnegirên edebîyatê, hêza edebîyatê hebû ku bûyerên trawmatîk û bandorên wan ji konteksta wê ya rasteqîn derxe û di nav fîksîyonê da temsîl bike; aqlêselîm û empatîyê saz bike; bandora pakkirinê ya vegêranê bi kar bîne, nivîsê û xwendinê wekî alaveke şîfayê bi kar bîne. Mafê axivtinê bide êndin. Di vê xebatê da hat armanckirin ku di çarçoveya lêkolînên trawmayê da pênc romanên Bextiyar Elî yên bi navê Hinara Dawî ya Dinyayê, Qesra Balîndeyên Xemgîn, Êvara Perwaneyê, Bajarê Mosîqarên Spî û Apê Min Cemşîdxan Ku Hertim Bê Li Ber Xwe Dibir di konteksta rêyên pakkirina trawmayan da bên hilsengandin. Ev xebat di her pênc romanan da rêyên pakkirina trawmayan çi ne, wan rêyan vedikole û pê ra jî trawmaya van romanan vedikole bê ka ji bo pakkirina trawmaya gelekî çi erkê didin ser pişta xwe. Di encamê da eşkere bû ku karakterên Elî tu caran derfetên therapeutic (terapotik) û psîkyatrîk ên pakbûnê bi dest naxin û bi rêya: rêwîtî, hogirtî, şîngirêdan û nivîsîne pak dibin.
format Article
id doaj-art-afecc5c11ae945c3a2693800c9646406
institution Kabale University
issn 2147-883X
language Arabic
publishDate 2024-12-01
publisher PAK AJANS Yayıncılık
record_format Article
series Nubihar Akademi
spelling doaj-art-afecc5c11ae945c3a2693800c96464062025-01-12T08:41:42ZaraPAK AJANS YayıncılıkNubihar Akademi2147-883X2024-12-012210312610.55253/2024.nubihar.1579363 Rêyên Pakkirina Trawmayê Di Romanên Bextiyar Elî Da Leyla Polat0https://orcid.org/0009-0005-5201-6463T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Piştî gelek trajedîyên ku di sedsala nozdehan da pêk hatin, têgeha "trawma"yê ji maneya ‘birîna laşî’ maneyeke firehtir û di heman demê da pîvaneke navdîsîplînî jî bi dest xist. Nîqaşên li ser têgeha trawmayê her ku çû berfirehtir bûn. Ji bo danasîna şert û mercên psîkolojîk hat bikaranîn ku berê nehatibûn teşxîskirin. Qazîyên ku ji Şerê Cîhanî yê Yekem û yên ku ji Vîetnamê vegerîyabûn; şahid û mexdûrên Holokoustê, kolonîzekirina Afrîkayê û postkolonyalîzm, gelek şerên berdewam, statuya gelên bindest, şexs û kolektîfên xwedî dezawantaj, guhertinên avûhewayê, femînîzm û gelek meseleyên civakî yên din bûn fokûsa xebatên trawmayê. Lêkolîner û rexnegiran, ji xeynî psîkolojî û psîkanalîzê di gelek warên din da jî gelek mesele di çarçoveya trawmayê da hilsengandin. Yek ji wan qadan jî edebîyat bû. Bi taybetî li gorî lêkoler û rexnegirên edebîyatê, hêza edebîyatê hebû ku bûyerên trawmatîk û bandorên wan ji konteksta wê ya rasteqîn derxe û di nav fîksîyonê da temsîl bike; aqlêselîm û empatîyê saz bike; bandora pakkirinê ya vegêranê bi kar bîne, nivîsê û xwendinê wekî alaveke şîfayê bi kar bîne. Mafê axivtinê bide êndin. Di vê xebatê da hat armanckirin ku di çarçoveya lêkolînên trawmayê da pênc romanên Bextiyar Elî yên bi navê Hinara Dawî ya Dinyayê, Qesra Balîndeyên Xemgîn, Êvara Perwaneyê, Bajarê Mosîqarên Spî û Apê Min Cemşîdxan Ku Hertim Bê Li Ber Xwe Dibir di konteksta rêyên pakkirina trawmayan da bên hilsengandin. Ev xebat di her pênc romanan da rêyên pakkirina trawmayan çi ne, wan rêyan vedikole û pê ra jî trawmaya van romanan vedikole bê ka ji bo pakkirina trawmaya gelekî çi erkê didin ser pişta xwe. Di encamê da eşkere bû ku karakterên Elî tu caran derfetên therapeutic (terapotik) û psîkyatrîk ên pakbûnê bi dest naxin û bi rêya: rêwîtî, hogirtî, şîngirêdan û nivîsîne pak dibin.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.55253/2024.nubihar.1579363
spellingShingle Leyla Polat
Rêyên Pakkirina Trawmayê Di Romanên Bextiyar Elî Da
Nubihar Akademi
title Rêyên Pakkirina Trawmayê Di Romanên Bextiyar Elî Da
title_full Rêyên Pakkirina Trawmayê Di Romanên Bextiyar Elî Da
title_fullStr Rêyên Pakkirina Trawmayê Di Romanên Bextiyar Elî Da
title_full_unstemmed Rêyên Pakkirina Trawmayê Di Romanên Bextiyar Elî Da
title_short Rêyên Pakkirina Trawmayê Di Romanên Bextiyar Elî Da
title_sort reyen pakkirina trawmaye di romanen bextiyar eli da
url https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.55253/2024.nubihar.1579363
work_keys_str_mv AT leylapolat reyenpakkirinatrawmayediromanenbextiyarelida