پهنه‌بندی آسیب‌پذیری لرزه‌ای با استفاده از مدل WASPAS و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه)

زلزله از جمله مخاطراتی است که به دلیل ماهیت غیرمنتظره‌اش، خسارت‌های جانی و مالی فراوانی بر جای می‌گذارد. هر چند برای پیشگیری از وقوع زلزله راهی وجود ندارد ولی می‌توان با راهکارهایی همچون پهنه‌بندی و شناسایی مناطق آسیب‌پذیر، خسارت‌های ناشی از  آن را تا حدّی کاهش داد. هدف این پژوهش تهیه نقشه پهنه‌بندی...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: سارا بهشتی فر, ستار صحرایی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2020-11-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_39346_90db09053efb00adc3ac997ca72e2a27.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591393906753536
author سارا بهشتی فر
ستار صحرایی
author_facet سارا بهشتی فر
ستار صحرایی
author_sort سارا بهشتی فر
collection DOAJ
description زلزله از جمله مخاطراتی است که به دلیل ماهیت غیرمنتظره‌اش، خسارت‌های جانی و مالی فراوانی بر جای می‌گذارد. هر چند برای پیشگیری از وقوع زلزله راهی وجود ندارد ولی می‌توان با راهکارهایی همچون پهنه‌بندی و شناسایی مناطق آسیب‌پذیر، خسارت‌های ناشی از  آن را تا حدّی کاهش داد. هدف این پژوهش تهیه نقشه پهنه‌بندی آسیب‌پذیری شهر ارومیه در برابر زلزله می‌باشد. برای این منظور، معیارهای مؤثر شناسایی و اهمیت نسبی آنها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، مشخص شدند. پهنه‌بندی با استفاده از روش تلفیقی جمع و ضرب وزنی (WASPAS)، به‌عنوان یکی از روش­های جدید تصمیم‌گیری چند‌معیاره، در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گردید. کل شهر ارومیه از نظر آسیب‌‌پذیری در برابر زلزله به پنج کلاس کلی آسیب‌پذیری بسیار بالا، آسیب‌پذیری بالا، آسیب‌پذیری متوسط، آسیب‌پذیری پایین و آسیب‌پذیری بسیار پایین تقسیم گردید. مناطق با آسیب‌پذیری بسیار بالا، حدود 21 درصد از کل منطقه را پوشش می‌دهند. مقایسه نتایج به‌دست‌آمده از روش WASPAS با روش متداول جمع وزنی(WS) نشان می‌دهد که در روشWASPAS، مناطق بیشتری به‌عنوان مناطق با آسیب‌پذیری بسیار بالا شناسایی شده‌اند.
format Article
id doaj-art-ace2155fabff4394aa913a942df5fc2d
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2020-11-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-ace2155fabff4394aa913a942df5fc2d2025-01-22T13:01:24ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762020-11-0193799710.22067/geoeh.2020.67015.039346پهنه‌بندی آسیب‌پذیری لرزه‌ای با استفاده از مدل WASPAS و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه)سارا بهشتی فر0ستار صحرایی1- استادیار گروه نقشه برداری، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز،تبریز، ایراندانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی ژئودزی دانشگاه تبریززلزله از جمله مخاطراتی است که به دلیل ماهیت غیرمنتظره‌اش، خسارت‌های جانی و مالی فراوانی بر جای می‌گذارد. هر چند برای پیشگیری از وقوع زلزله راهی وجود ندارد ولی می‌توان با راهکارهایی همچون پهنه‌بندی و شناسایی مناطق آسیب‌پذیر، خسارت‌های ناشی از  آن را تا حدّی کاهش داد. هدف این پژوهش تهیه نقشه پهنه‌بندی آسیب‌پذیری شهر ارومیه در برابر زلزله می‌باشد. برای این منظور، معیارهای مؤثر شناسایی و اهمیت نسبی آنها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، مشخص شدند. پهنه‌بندی با استفاده از روش تلفیقی جمع و ضرب وزنی (WASPAS)، به‌عنوان یکی از روش­های جدید تصمیم‌گیری چند‌معیاره، در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گردید. کل شهر ارومیه از نظر آسیب‌‌پذیری در برابر زلزله به پنج کلاس کلی آسیب‌پذیری بسیار بالا، آسیب‌پذیری بالا، آسیب‌پذیری متوسط، آسیب‌پذیری پایین و آسیب‌پذیری بسیار پایین تقسیم گردید. مناطق با آسیب‌پذیری بسیار بالا، حدود 21 درصد از کل منطقه را پوشش می‌دهند. مقایسه نتایج به‌دست‌آمده از روش WASPAS با روش متداول جمع وزنی(WS) نشان می‌دهد که در روشWASPAS، مناطق بیشتری به‌عنوان مناطق با آسیب‌پذیری بسیار بالا شناسایی شده‌اند.https://geoeh.um.ac.ir/article_39346_90db09053efb00adc3ac997ca72e2a27.pdfزلزلهوزن‌دهیپهنه‌بندیwaspasسیستم اطلاعات جغرافیایی
spellingShingle سارا بهشتی فر
ستار صحرایی
پهنه‌بندی آسیب‌پذیری لرزه‌ای با استفاده از مدل WASPAS و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
زلزله
وزن‌دهی
پهنه‌بندی
waspas
سیستم اطلاعات جغرافیایی
title پهنه‌بندی آسیب‌پذیری لرزه‌ای با استفاده از مدل WASPAS و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه)
title_full پهنه‌بندی آسیب‌پذیری لرزه‌ای با استفاده از مدل WASPAS و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه)
title_fullStr پهنه‌بندی آسیب‌پذیری لرزه‌ای با استفاده از مدل WASPAS و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه)
title_full_unstemmed پهنه‌بندی آسیب‌پذیری لرزه‌ای با استفاده از مدل WASPAS و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه)
title_short پهنه‌بندی آسیب‌پذیری لرزه‌ای با استفاده از مدل WASPAS و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه)
title_sort پهنه‌بندی آسیب‌پذیری لرزه‌ای با استفاده از مدل waspas و سیستم اطلاعات جغرافیایی مطالعۀ موردی شهر ارومیه
topic زلزله
وزن‌دهی
پهنه‌بندی
waspas
سیستم اطلاعات جغرافیایی
url https://geoeh.um.ac.ir/article_39346_90db09053efb00adc3ac997ca72e2a27.pdf
work_keys_str_mv AT sạrạbhsẖtyfr phnhbndyậsybpdẖyrylrzhạybạạstfạdhạzmdlwaspaswsystmạṭlạʿạtjgẖrạfyạyymṭạlʿەmwrdysẖhrạrwmyh
AT stạrṣḥrạyy phnhbndyậsybpdẖyrylrzhạybạạstfạdhạzmdlwaspaswsystmạṭlạʿạtjgẖrạfyạyymṭạlʿەmwrdysẖhrạrwmyh