بررسی اثر اقلیم بر فرایند هوازدگی سنگ‌ها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز تالار)
رسالت این مقاله تعیین انواع و شدت هوازدگی و مناطق موفوژنیتک با توجه به اقلیم حاکم در حوزه آبخیز تالار استان مازندران است. به علت موقعیت خاص استان مازندران و واقع‌شدن بین دریا و سلسله جبال البرز، تنوع اقلیمی از جنوب به شمال در حوزه آبخیز تالار حاکم است. از طرف دیگر در حوزه آبخیز تالار هوازدگی سنگ‌ها...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2022-06-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_40752_1e845d28b6df502aea02d26e16ab9105.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591393431748608 |
|---|---|
| author | قربان وهاب زاده شمیم احمدی |
| author_facet | قربان وهاب زاده شمیم احمدی |
| author_sort | قربان وهاب زاده |
| collection | DOAJ |
| description | رسالت این مقاله تعیین انواع و شدت هوازدگی و مناطق موفوژنیتک با توجه به اقلیم حاکم در حوزه آبخیز تالار استان مازندران است. به علت موقعیت خاص استان مازندران و واقع‌شدن بین دریا و سلسله جبال البرز، تنوع اقلیمی از جنوب به شمال در حوزه آبخیز تالار حاکم است. از طرف دیگر در حوزه آبخیز تالار هوازدگی سنگ‌ها با هیچ روشی مطالعه نشده است؛ درنتیجه شناخت دقیقی از نوع فرایند هوازدگی و مناطق مورفوژنیک در این حوضه وجود ندارد. به‌منظور پهنه‌بندی وضعیت هوازدگی و مناطق ژئومورفوژنتیک بر اساس مدل‌های لویس پلتیر، داده‌های اقلیمی شامل: میانگین بارش و دمای سالانه ۸ ایستگاه هواشناسی که دارای داده و طول دوره آماری 1345 - 1395 بودند، از سازمان هواشناسی تهیه شد و در پایگاه‌داده در محیط Arc GIS ثبت گردید. سپس روند دما و بارش حوضه آبخیز تالار مربوط به هر ایستگاه تعیین گردید. در ادامه رژیم‌های هوازدگی و مورفوژنتیکی در آبخیز تالار از روی نمودارهای مربوط تعیین گردیدند. پس از تعیین ارزش وزنی به آن‌ها، در پایگاه‌داده ثبت و نقشه‌های مربوط در محیط Arc GIS تولید شد. نتایج نشان داد حوزه آبخیز تالار ازنظر مورفوژنتیکی در سه منطقه نیمه‌خشک، ساوان و معتدل قرار می‌گیرد. در این میان بیشترین مساحت مربوط به منطقه ساوان (50%) و کمترین به منطقه معتدل (15%) است. ازنظر وضعیت هوازدگی، سه نوع هوازدگی شیمیایی متوسط، مکانیکی کم و خیلی کم در حوزه آبخیز تالار اتفاق می‌افتد که هوازدگی شیمیایی متوسط دارای بیشترین مساحت (56%) است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-abf10710bfd2406295c49ebd20ef8b83 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2022-06-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-abf10710bfd2406295c49ebd20ef8b832025-01-22T13:02:42ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-06-0111224926310.22067/geoeh.2021.70604.106440752بررسی اثر اقلیم بر فرایند هوازدگی سنگ‌ها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز تالار)قربان وهاب زاده0شمیم احمدی1دانشیار گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریدانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریرسالت این مقاله تعیین انواع و شدت هوازدگی و مناطق موفوژنیتک با توجه به اقلیم حاکم در حوزه آبخیز تالار استان مازندران است. به علت موقعیت خاص استان مازندران و واقع‌شدن بین دریا و سلسله جبال البرز، تنوع اقلیمی از جنوب به شمال در حوزه آبخیز تالار حاکم است. از طرف دیگر در حوزه آبخیز تالار هوازدگی سنگ‌ها با هیچ روشی مطالعه نشده است؛ درنتیجه شناخت دقیقی از نوع فرایند هوازدگی و مناطق مورفوژنیک در این حوضه وجود ندارد. به‌منظور پهنه‌بندی وضعیت هوازدگی و مناطق ژئومورفوژنتیک بر اساس مدل‌های لویس پلتیر، داده‌های اقلیمی شامل: میانگین بارش و دمای سالانه ۸ ایستگاه هواشناسی که دارای داده و طول دوره آماری 1345 - 1395 بودند، از سازمان هواشناسی تهیه شد و در پایگاه‌داده در محیط Arc GIS ثبت گردید. سپس روند دما و بارش حوضه آبخیز تالار مربوط به هر ایستگاه تعیین گردید. در ادامه رژیم‌های هوازدگی و مورفوژنتیکی در آبخیز تالار از روی نمودارهای مربوط تعیین گردیدند. پس از تعیین ارزش وزنی به آن‌ها، در پایگاه‌داده ثبت و نقشه‌های مربوط در محیط Arc GIS تولید شد. نتایج نشان داد حوزه آبخیز تالار ازنظر مورفوژنتیکی در سه منطقه نیمه‌خشک، ساوان و معتدل قرار می‌گیرد. در این میان بیشترین مساحت مربوط به منطقه ساوان (50%) و کمترین به منطقه معتدل (15%) است. ازنظر وضعیت هوازدگی، سه نوع هوازدگی شیمیایی متوسط، مکانیکی کم و خیلی کم در حوزه آبخیز تالار اتفاق می‌افتد که هوازدگی شیمیایی متوسط دارای بیشترین مساحت (56%) است.https://geoeh.um.ac.ir/article_40752_1e845d28b6df502aea02d26e16ab9105.pdfحوزه آبخیز تالاررژیم‌های هوازدگیمدل پلتیرمناطق مورفوژنتیک |
| spellingShingle | قربان وهاب زاده شمیم احمدی بررسی اثر اقلیم بر فرایند هوازدگی سنگ‌ها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز تالار) جغرافیا و مخاطرات محیطی حوزه آبخیز تالار رژیم‌های هوازدگی مدل پلتیر مناطق مورفوژنتیک |
| title | بررسی اثر اقلیم بر فرایند هوازدگی سنگ‌ها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز تالار) |
| title_full | بررسی اثر اقلیم بر فرایند هوازدگی سنگ‌ها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز تالار) |
| title_fullStr | بررسی اثر اقلیم بر فرایند هوازدگی سنگ‌ها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز تالار) |
| title_full_unstemmed | بررسی اثر اقلیم بر فرایند هوازدگی سنگ‌ها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز تالار) |
| title_short | بررسی اثر اقلیم بر فرایند هوازدگی سنگ‌ها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز تالار) |
| title_sort | بررسی اثر اقلیم بر فرایند هوازدگی سنگ‌ها مطالعه موردی حوزه آبخیز تالار |
| topic | حوزه آبخیز تالار رژیم‌های هوازدگی مدل پلتیر مناطق مورفوژنتیک |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_40752_1e845d28b6df502aea02d26e16ab9105.pdf |
| work_keys_str_mv | AT qrbạnwhạbzạdh brrsyạtẖrạqlymbrfrạyndhwạzdgysnghạmṭạlʿhmwrdyḥwzhậbkẖyztạlạr AT sẖmymạḥmdy brrsyạtẖrạqlymbrfrạyndhwạzdgysnghạmṭạlʿhmwrdyḥwzhậbkẖyztạlạr |