پیشنگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل CMIP6 در آینده نزدیک
در پژوهش حاضر تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در دوره 2050-2026 با ترکیب وزنی 10 مدل CMIP6 در سناریوهای مختلف مطالعه شد. طبق رتبهبندی مکانی و زمانی ظرفیتهای شبیهسازی تاریخی 10 مدل CMIP6 در ایران، وزنهای مربوط به هر یک از مدلها به دست آمد. سپس با استفاده از روش وزندهی مبتنی بر...
Saved in:
Main Authors: | , , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-10-01
|
Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
Subjects: | |
Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_45185_e4c48b6e0cb4876c7354dab5a7afcb59.pdf |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832592586523541504 |
---|---|
author | سکینه خان سالاری سیده عاطفه محمدی زهرا قصابی حسن صالحی |
author_facet | سکینه خان سالاری سیده عاطفه محمدی زهرا قصابی حسن صالحی |
author_sort | سکینه خان سالاری |
collection | DOAJ |
description | در پژوهش حاضر تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در دوره 2050-2026 با ترکیب وزنی 10 مدل CMIP6 در سناریوهای مختلف مطالعه شد. طبق رتبهبندی مکانی و زمانی ظرفیتهای شبیهسازی تاریخی 10 مدل CMIP6 در ایران، وزنهای مربوط به هر یک از مدلها به دست آمد. سپس با استفاده از روش وزندهی مبتنی بر رتبه، پیشنگری مقدار بارش فرین در منطقه موردمطالعه انجام شد. در ادامه بارشهای فرین در بهترین توزیع آﻣﺎری ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ دادهﻫﺎ برای هر یک از ایستگاهها که در 84 درصد ایستگاهها توزیع log-Pearson type3 با آزمون کایاسکوئر انتخاب گردید. در دوره تاریخی (1990-2014) و آینده در هر سه سناریو و دوره بازگشتهای مختلف محاسبه شد. مقایسه پیشنگری بارشهای فرین با دوره تاریخی نشان داد که درصد تغییرات مقدار بارش فرین پیشنگری شده در سناریو SSP2-4.5، نسبت به دو سناریو دیگر بیشتر است. همچنین به سمت دوره بازگشتهای طولانیتر درصد افزایش مقدار بارش پیشنگری شده افزایش و منطقه رخداد آن نیز گسترش مییابد. بیشترین افزایش مقدار بارش فرین پیشنگری شده (بیشتر از 25 درصد) در سناریو خوشبینانه در ایستگاههای گرگان، بابلسر، بجنورد، اراک، اصفهان و زاهدان، در سناریو میانه در ایستگاههای گرگان، سنندج، همدان، اراک، کاشان، اصفهان، شیراز، فسا، میناب، بوشهر، بندرعباس، بندرلنگه، ابوموسی و در سناریو بدبینانه در ایستگاههای بجنورد، بیرجند، اراک، کاشان و سمنان مشاهده شد. افزایش مقدار بارش فرین بیش از 25 درصد در ایستگاه اراک در هر سه سناریو (حدود 70 درصد در سناریوهای SSP1-2.6 و SSP2-4.5، حدود 50 درصد در سناریوی SSP5-8.5 در دوره بازگشت 200 ساله) مشاهده شد. |
format | Article |
id | doaj-art-a49493f665634346ab656cbe69812fa6 |
institution | Kabale University |
issn | 2322-1682 2383-3076 |
language | English |
publishDate | 2024-10-01 |
publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
record_format | Article |
series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
spelling | doaj-art-a49493f665634346ab656cbe69812fa62025-01-21T06:39:37ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-10-0113321424610.22067/geoeh.2024.86464.145645185پیشنگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل CMIP6 در آینده نزدیکسکینه خان سالاری0سیده عاطفه محمدی1زهرا قصابی2حسن صالحی3استادیار پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایرانپژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایراناستادیار پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایراناداره کل هواشناسی استان کهگیلویه و بویر احمد، یاسوج، ایراندر پژوهش حاضر تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در دوره 2050-2026 با ترکیب وزنی 10 مدل CMIP6 در سناریوهای مختلف مطالعه شد. طبق رتبهبندی مکانی و زمانی ظرفیتهای شبیهسازی تاریخی 10 مدل CMIP6 در ایران، وزنهای مربوط به هر یک از مدلها به دست آمد. سپس با استفاده از روش وزندهی مبتنی بر رتبه، پیشنگری مقدار بارش فرین در منطقه موردمطالعه انجام شد. در ادامه بارشهای فرین در بهترین توزیع آﻣﺎری ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ دادهﻫﺎ برای هر یک از ایستگاهها که در 84 درصد ایستگاهها توزیع log-Pearson type3 با آزمون کایاسکوئر انتخاب گردید. در دوره تاریخی (1990-2014) و آینده در هر سه سناریو و دوره بازگشتهای مختلف محاسبه شد. مقایسه پیشنگری بارشهای فرین با دوره تاریخی نشان داد که درصد تغییرات مقدار بارش فرین پیشنگری شده در سناریو SSP2-4.5، نسبت به دو سناریو دیگر بیشتر است. همچنین به سمت دوره بازگشتهای طولانیتر درصد افزایش مقدار بارش پیشنگری شده افزایش و منطقه رخداد آن نیز گسترش مییابد. بیشترین افزایش مقدار بارش فرین پیشنگری شده (بیشتر از 25 درصد) در سناریو خوشبینانه در ایستگاههای گرگان، بابلسر، بجنورد، اراک، اصفهان و زاهدان، در سناریو میانه در ایستگاههای گرگان، سنندج، همدان، اراک، کاشان، اصفهان، شیراز، فسا، میناب، بوشهر، بندرعباس، بندرلنگه، ابوموسی و در سناریو بدبینانه در ایستگاههای بجنورد، بیرجند، اراک، کاشان و سمنان مشاهده شد. افزایش مقدار بارش فرین بیش از 25 درصد در ایستگاه اراک در هر سه سناریو (حدود 70 درصد در سناریوهای SSP1-2.6 و SSP2-4.5، حدود 50 درصد در سناریوی SSP5-8.5 در دوره بازگشت 200 ساله) مشاهده شد.https://geoeh.um.ac.ir/article_45185_e4c48b6e0cb4876c7354dab5a7afcb59.pdf: رویدادهای بارش شدیدمدلهای پیشبینی اقلیمیتحلیل دوره بازگشتمدلهای cmip6مسیرهای اجتماعی-اقتصادی مشترکریزگردانی آماری |
spellingShingle | سکینه خان سالاری سیده عاطفه محمدی زهرا قصابی حسن صالحی پیشنگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل CMIP6 در آینده نزدیک جغرافیا و مخاطرات محیطی : رویدادهای بارش شدید مدلهای پیشبینی اقلیمی تحلیل دوره بازگشت مدلهای cmip6 مسیرهای اجتماعی-اقتصادی مشترک ریزگردانی آماری |
title | پیشنگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل CMIP6 در آینده نزدیک |
title_full | پیشنگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل CMIP6 در آینده نزدیک |
title_fullStr | پیشنگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل CMIP6 در آینده نزدیک |
title_full_unstemmed | پیشنگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل CMIP6 در آینده نزدیک |
title_short | پیشنگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل CMIP6 در آینده نزدیک |
title_sort | پیشنگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشتهای مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل cmip6 در آینده نزدیک |
topic | : رویدادهای بارش شدید مدلهای پیشبینی اقلیمی تحلیل دوره بازگشت مدلهای cmip6 مسیرهای اجتماعی-اقتصادی مشترک ریزگردانی آماری |
url | https://geoeh.um.ac.ir/article_45185_e4c48b6e0cb4876c7354dab5a7afcb59.pdf |
work_keys_str_mv | AT sḵynhkẖạnsạlạry pysẖngrytgẖyyrạtmqdạrbạrsẖfrynbạdwrhbạzgsẖthạymkẖtlfdrạyrạnbrạsạsrwyḵrdhmạdydhmdlcmip6drậyndhnzdyḵ AT sydhʿạṭfhmḥmdy pysẖngrytgẖyyrạtmqdạrbạrsẖfrynbạdwrhbạzgsẖthạymkẖtlfdrạyrạnbrạsạsrwyḵrdhmạdydhmdlcmip6drậyndhnzdyḵ AT zhrạqṣạby pysẖngrytgẖyyrạtmqdạrbạrsẖfrynbạdwrhbạzgsẖthạymkẖtlfdrạyrạnbrạsạsrwyḵrdhmạdydhmdlcmip6drậyndhnzdyḵ AT ḥsnṣạlḥy pysẖngrytgẖyyrạtmqdạrbạrsẖfrynbạdwrhbạzgsẖthạymkẖtlfdrạyrạnbrạsạsrwyḵrdhmạdydhmdlcmip6drậyndhnzdyḵ |