پیش‌نگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت‌های مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل‌ CMIP6 در آینده نزدیک

در پژوهش حاضر تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت­های مختلف در دوره 2050-2026 با ترکیب وزنی 10 مدل CMIP6 در سناریوهای مختلف مطالعه شد. طبق رتبه­بندی مکانی و زمانی ظرفیت­های شبیه­سازی تاریخی 10 مدل CMIP6 در ایران، وزن­های مربوط به هر یک از مدل­ها به دست آمد. سپس با استفاده از روش وزن‌دهی مبتنی بر...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: سکینه خان سالاری, سیده عاطفه محمدی, زهرا قصابی, حسن صالحی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-10-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_45185_e4c48b6e0cb4876c7354dab5a7afcb59.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592586523541504
author سکینه خان سالاری
سیده عاطفه محمدی
زهرا قصابی
حسن صالحی
author_facet سکینه خان سالاری
سیده عاطفه محمدی
زهرا قصابی
حسن صالحی
author_sort سکینه خان سالاری
collection DOAJ
description در پژوهش حاضر تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت­های مختلف در دوره 2050-2026 با ترکیب وزنی 10 مدل CMIP6 در سناریوهای مختلف مطالعه شد. طبق رتبه­بندی مکانی و زمانی ظرفیت­های شبیه­سازی تاریخی 10 مدل CMIP6 در ایران، وزن­های مربوط به هر یک از مدل­ها به دست آمد. سپس با استفاده از روش وزن‌دهی مبتنی بر رتبه، پیش‌نگری مقدار بارش فرین در منطقه موردمطالعه انجام شد. در ادامه بارش­های فرین در بهترین توزیع آﻣﺎری ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ داده­ﻫﺎ برای هر یک از ایستگاه­ها که در 84 درصد ایستگاه­ها توزیع log-Pearson type3 با آزمون کای­اسکوئر انتخاب گردید. در دوره­ تاریخی (1990-2014) و آینده در هر سه سناریو و دوره بازگشت­های مختلف محاسبه شد. مقایسه پیش­نگری بارش­های فرین با دوره تاریخی نشان داد که درصد تغییرات مقدار بارش فرین پیش­نگری شده در سناریو SSP2-4.5، نسبت به دو سناریو دیگر بیشتر است. همچنین به سمت دوره بازگشت­های طولانی­تر درصد افزایش مقدار بارش پیش­نگری شده افزایش و منطقه رخداد آن نیز گسترش می­یابد. بیشترین افزایش مقدار بارش فرین پیش­نگری شده (بیشتر از 25 درصد) در سناریو خوش­بینانه در ایستگاه­های گرگان، بابلسر، بجنورد، اراک، اصفهان و زاهدان، در سناریو میانه در ایستگاه­های گرگان، سنندج، همدان، اراک، کاشان، اصفهان، شیراز، فسا، میناب، بوشهر، بندرعباس، بندرلنگه، ابوموسی و در سناریو بدبینانه در ایستگاه­های بجنورد، بیرجند، اراک، کاشان و سمنان مشاهده ­شد. افزایش مقدار بارش فرین بیش از 25 درصد در ایستگاه اراک در هر سه سناریو (حدود 70 درصد در سناریوهای SSP1-2.6 و SSP2-4.5، حدود 50 درصد در سناریوی SSP5-8.5 در دوره بازگشت 200 ساله) مشاهده شد.
format Article
id doaj-art-a49493f665634346ab656cbe69812fa6
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-10-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-a49493f665634346ab656cbe69812fa62025-01-21T06:39:37ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-10-0113321424610.22067/geoeh.2024.86464.145645185پیش‌نگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت‌های مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل‌ CMIP6 در آینده نزدیکسکینه خان سالاری0سیده عاطفه محمدی1زهرا قصابی2حسن صالحی3استادیار پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایرانپژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایراناستادیار پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایراناداره کل هواشناسی استان کهگیلویه و بویر احمد، یاسوج، ایراندر پژوهش حاضر تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت­های مختلف در دوره 2050-2026 با ترکیب وزنی 10 مدل CMIP6 در سناریوهای مختلف مطالعه شد. طبق رتبه­بندی مکانی و زمانی ظرفیت­های شبیه­سازی تاریخی 10 مدل CMIP6 در ایران، وزن­های مربوط به هر یک از مدل­ها به دست آمد. سپس با استفاده از روش وزن‌دهی مبتنی بر رتبه، پیش‌نگری مقدار بارش فرین در منطقه موردمطالعه انجام شد. در ادامه بارش­های فرین در بهترین توزیع آﻣﺎری ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ داده­ﻫﺎ برای هر یک از ایستگاه­ها که در 84 درصد ایستگاه­ها توزیع log-Pearson type3 با آزمون کای­اسکوئر انتخاب گردید. در دوره­ تاریخی (1990-2014) و آینده در هر سه سناریو و دوره بازگشت­های مختلف محاسبه شد. مقایسه پیش­نگری بارش­های فرین با دوره تاریخی نشان داد که درصد تغییرات مقدار بارش فرین پیش­نگری شده در سناریو SSP2-4.5، نسبت به دو سناریو دیگر بیشتر است. همچنین به سمت دوره بازگشت­های طولانی­تر درصد افزایش مقدار بارش پیش­نگری شده افزایش و منطقه رخداد آن نیز گسترش می­یابد. بیشترین افزایش مقدار بارش فرین پیش­نگری شده (بیشتر از 25 درصد) در سناریو خوش­بینانه در ایستگاه­های گرگان، بابلسر، بجنورد، اراک، اصفهان و زاهدان، در سناریو میانه در ایستگاه­های گرگان، سنندج، همدان، اراک، کاشان، اصفهان، شیراز، فسا، میناب، بوشهر، بندرعباس، بندرلنگه، ابوموسی و در سناریو بدبینانه در ایستگاه­های بجنورد، بیرجند، اراک، کاشان و سمنان مشاهده ­شد. افزایش مقدار بارش فرین بیش از 25 درصد در ایستگاه اراک در هر سه سناریو (حدود 70 درصد در سناریوهای SSP1-2.6 و SSP2-4.5، حدود 50 درصد در سناریوی SSP5-8.5 در دوره بازگشت 200 ساله) مشاهده شد.https://geoeh.um.ac.ir/article_45185_e4c48b6e0cb4876c7354dab5a7afcb59.pdf: رویدادهای بارش شدیدمدل‌های پیش‌بینی اقلیمیتحلیل دوره بازگشتمدل‌های cmip6مسیرهای اجتماعی-اقتصادی مشترکریزگردانی آماری
spellingShingle سکینه خان سالاری
سیده عاطفه محمدی
زهرا قصابی
حسن صالحی
پیش‌نگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت‌های مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل‌ CMIP6 در آینده نزدیک
جغرافیا و مخاطرات محیطی
: رویدادهای بارش شدید
مدل‌های پیش‌بینی اقلیمی
تحلیل دوره بازگشت
مدل‌های cmip6
مسیرهای اجتماعی-اقتصادی مشترک
ریزگردانی آماری
title پیش‌نگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت‌های مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل‌ CMIP6 در آینده نزدیک
title_full پیش‌نگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت‌های مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل‌ CMIP6 در آینده نزدیک
title_fullStr پیش‌نگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت‌های مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل‌ CMIP6 در آینده نزدیک
title_full_unstemmed پیش‌نگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت‌های مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل‌ CMIP6 در آینده نزدیک
title_short پیش‌نگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت‌های مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل‌ CMIP6 در آینده نزدیک
title_sort پیش‌نگری تغییرات مقدار بارش فرین با دوره بازگشت‌های مختلف در ایران بر اساس رویکرد همادی ده مدل‌ cmip6 در آینده نزدیک
topic : رویدادهای بارش شدید
مدل‌های پیش‌بینی اقلیمی
تحلیل دوره بازگشت
مدل‌های cmip6
مسیرهای اجتماعی-اقتصادی مشترک
ریزگردانی آماری
url https://geoeh.um.ac.ir/article_45185_e4c48b6e0cb4876c7354dab5a7afcb59.pdf
work_keys_str_mv AT sḵynhkẖạnsạlạry pysẖngrytgẖyyrạtmqdạrbạrsẖfrynbạdwrhbạzgsẖthạymkẖtlfdrạyrạnbrạsạsrwyḵrdhmạdydhmdlcmip6drậyndhnzdyḵ
AT sydhʿạṭfhmḥmdy pysẖngrytgẖyyrạtmqdạrbạrsẖfrynbạdwrhbạzgsẖthạymkẖtlfdrạyrạnbrạsạsrwyḵrdhmạdydhmdlcmip6drậyndhnzdyḵ
AT zhrạqṣạby pysẖngrytgẖyyrạtmqdạrbạrsẖfrynbạdwrhbạzgsẖthạymkẖtlfdrạyrạnbrạsạsrwyḵrdhmạdydhmdlcmip6drậyndhnzdyḵ
AT ḥsnṣạlḥy pysẖngrytgẖyyrạtmqdạrbạrsẖfrynbạdwrhbạzgsẖthạymkẖtlfdrạyrạnbrạsạsrwyḵrdhmạdydhmdlcmip6drậyndhnzdyḵ