Ermeni Sorununun Etkisinde Karadeniz Demiryolları Müzakereleri ve 1900 İtilafnamesi (Negotiations of the Black Sea Railways in the Impact of the Armenian Question and the 1900 Agreement)
XIX.yüzyılda modern anlamda demiryollarının ortaya çıkışı ile birlikte OsmanlıDevleti, savaş ve iç karışıklıklar durumunda demiryollarını ulaşım sorununuçözecek çare olarak görmüştür. Bu yönde girişimlerde bulunurken ise diğer büyükdevletlerden farklı olarak Rusya ile inşa edeceği bu demiryolları ko...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sakarya University
2018-10-01
|
| Series: | Skad |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/548906 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | XIX.yüzyılda modern anlamda demiryollarının ortaya çıkışı ile birlikte OsmanlıDevleti, savaş ve iç karışıklıklar durumunda demiryollarını ulaşım sorununuçözecek çare olarak görmüştür. Bu yönde girişimlerde bulunurken ise diğer büyükdevletlerden farklı olarak Rusya ile inşa edeceği bu demiryolları konusundaihtilaf yaşamıştır. Osmanlı Devleti güçlenmek isterken, Rusya ise kendiçıkarları açısından Osmanlı Devleti’nin her yönden güçsüz kalmasınıistemekteydi. Osmanlı Devleti, Anadolu – BağdatDemiryolu imtiyazını Almanya’ya vermesi üzerine Rusya bu demiryollarının kendinüfuz alanını tehdit ettiğini düşünerek Osmanlı Devleti’nden kendi hududuboyunca uzanan Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgesinin demiryolu imtiyazını almakiçin ortaya atıldı. Bunun üzerine Osmanlı Devleti her ne kadar Rusya’ya KaradenizDemiryolu imtiyazını vermek istemediyse de zaten var olan bir sorun olaraksürüncemede kalan 1896 yılında Van dolaylarında çıkan Ermeni ayaklanmasınınsonunda Kafkasya’ya kaçan isyancı Ermenilerin memleketlerine dönmemelerinekarşılık, dönemin Padişahı II. Abdülhamit, Rusya’ya Karadeniz Demiryoluayrıcalığını verdi. Böylelikle Osmanlı Devleti ile Rusya ilişkilerininbilinmeyen bir yönü olan Karadeniz Demiryolları ile Ermeni meselesi bu süreçtebirbirine dahil olmuştur. Sonuç olarak ise, tarihe “1900 İtilafnamesi” olarakgeçen bu mutabakat Osmanlı Devleti ile Rusya arasında bir uzlaşmadır. Bu makalede Başbakanlık OsmanlıArşivi’ndeki arşiv belgeleri ve araştırma eserleri kullanılmıştır. Birkaç taneFransızca belge ile araştırma eser dışında yabancı kaynaklar kullanılmamıştır. |
|---|---|
| ISSN: | 2667-4718 |