IDEJA SLOBODE U PRAVNO-POLITIČKIM DELIMA SLOBODANA JOVANOVIĆA
Razlikujući idealnu od tipske države, Slobodan Jovanović govori o nastanku države, njenim elementima i zadacima, odnosu države i prava, državnim savezima i saveznoj državi. Dok se individualistička, liberalna škola, štiteći ekonomsku slobodu i princip slobodnog tržišta, protivi državnom intervencion...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Institute for Political Studies, Belgrade
2020-08-01
|
| Series: | Srpska Politička Misao |
| Online Access: | http://dx.doi.org/10.22182/spm.6822020.3 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832572697907822592 |
|---|---|
| author | Predrag Terzic |
| author_facet | Predrag Terzic |
| author_sort | Predrag Terzic |
| collection | DOAJ |
| description | Razlikujući idealnu od tipske države, Slobodan Jovanović govori o nastanku države, njenim elementima i zadacima, odnosu države i prava, državnim savezima i saveznoj državi. Dok se individualistička, liberalna škola, štiteći ekonomsku slobodu i princip slobodnog tržišta, protivi državnom intervencionizmu, Jovanović smatra da država ne sme ostati neutralna, jer se tržišna utakmica ne vodi samo između pojedinaca, već dolazi i do sukoba različitih klasa, koje teže da potčine jedna drugu. Međutim, Slobodan Jovanović je negirao eksploataciju seljaka o kojoj je govorio Svetozar Marković, jer između činovnika i seljaka ne postoji veza ekonomske zavisnosti, kao u odnosu radnika i vlasnika sredstava za proizvodnju. Jovanović se bavio i analizom političkih stavova Pere Todorovića i jednog od vođa Napredne stranke Milana Piroćanca, ali i izučavanjem ideja Platona, Makijavelija, Berka, Marksa. Jovanović ističe da Platonova država ima malo veze s demokratskim političkim uređenjem, ali u pogledu stepena slobode vrši poređenja s ideologijama XX veka, fašizmom i boljševizmom. Dok sličnost s fašizmom proističe iz suprotstavljanja demokratskom individualizmu, i boljševizam, kao i Platonov idealizam, se protivi plutokratiji i zagovara diktaturu manjine. Prosvetiteljska filozofija, njeno idealističko verovanje u razum, odbacivanje tradicije i iskustva, uz Rusoovsko shvatanje antropološkog optimizma, bili su pokretač francuskih revolucionarnih težnji. Nasuprot apstraktnih revolucionarnih načela slobode, bratstva i jednakosti, Edmund Berk prednost daje istoriji, tradiciji i iskustvu. Istražujući srpsko ustavno pitanje tokom XIX veka, Slobodan Jovanović analizira društveno-političke okolnosti nastanka ustavnih tekstova, teorijske uticaje, strane uzore, ali i delovanje velikih sila prilikom pisanja ustavnih nacrta i u prvim danima njihovog važenja. |
| format | Article |
| id | doaj-art-8e776c485b34488699fbaa2cd12e9b54 |
| institution | Kabale University |
| issn | 0354-5989 |
| language | deu |
| publishDate | 2020-08-01 |
| publisher | Institute for Political Studies, Belgrade |
| record_format | Article |
| series | Srpska Politička Misao |
| spelling | doaj-art-8e776c485b34488699fbaa2cd12e9b542025-02-02T08:25:38ZdeuInstitute for Political Studies, BelgradeSrpska Politička Misao0354-59892020-08-01682/2020799810.22182/spm.6822020.3IDEJA SLOBODE U PRAVNO-POLITIČKIM DELIMA SLOBODANA JOVANOVIĆAPredrag TerzicRazlikujući idealnu od tipske države, Slobodan Jovanović govori o nastanku države, njenim elementima i zadacima, odnosu države i prava, državnim savezima i saveznoj državi. Dok se individualistička, liberalna škola, štiteći ekonomsku slobodu i princip slobodnog tržišta, protivi državnom intervencionizmu, Jovanović smatra da država ne sme ostati neutralna, jer se tržišna utakmica ne vodi samo između pojedinaca, već dolazi i do sukoba različitih klasa, koje teže da potčine jedna drugu. Međutim, Slobodan Jovanović je negirao eksploataciju seljaka o kojoj je govorio Svetozar Marković, jer između činovnika i seljaka ne postoji veza ekonomske zavisnosti, kao u odnosu radnika i vlasnika sredstava za proizvodnju. Jovanović se bavio i analizom političkih stavova Pere Todorovića i jednog od vođa Napredne stranke Milana Piroćanca, ali i izučavanjem ideja Platona, Makijavelija, Berka, Marksa. Jovanović ističe da Platonova država ima malo veze s demokratskim političkim uređenjem, ali u pogledu stepena slobode vrši poređenja s ideologijama XX veka, fašizmom i boljševizmom. Dok sličnost s fašizmom proističe iz suprotstavljanja demokratskom individualizmu, i boljševizam, kao i Platonov idealizam, se protivi plutokratiji i zagovara diktaturu manjine. Prosvetiteljska filozofija, njeno idealističko verovanje u razum, odbacivanje tradicije i iskustva, uz Rusoovsko shvatanje antropološkog optimizma, bili su pokretač francuskih revolucionarnih težnji. Nasuprot apstraktnih revolucionarnih načela slobode, bratstva i jednakosti, Edmund Berk prednost daje istoriji, tradiciji i iskustvu. Istražujući srpsko ustavno pitanje tokom XIX veka, Slobodan Jovanović analizira društveno-političke okolnosti nastanka ustavnih tekstova, teorijske uticaje, strane uzore, ali i delovanje velikih sila prilikom pisanja ustavnih nacrta i u prvim danima njihovog važenja.http://dx.doi.org/10.22182/spm.6822020.3 |
| spellingShingle | Predrag Terzic IDEJA SLOBODE U PRAVNO-POLITIČKIM DELIMA SLOBODANA JOVANOVIĆA Srpska Politička Misao |
| title | IDEJA SLOBODE U PRAVNO-POLITIČKIM DELIMA SLOBODANA JOVANOVIĆA |
| title_full | IDEJA SLOBODE U PRAVNO-POLITIČKIM DELIMA SLOBODANA JOVANOVIĆA |
| title_fullStr | IDEJA SLOBODE U PRAVNO-POLITIČKIM DELIMA SLOBODANA JOVANOVIĆA |
| title_full_unstemmed | IDEJA SLOBODE U PRAVNO-POLITIČKIM DELIMA SLOBODANA JOVANOVIĆA |
| title_short | IDEJA SLOBODE U PRAVNO-POLITIČKIM DELIMA SLOBODANA JOVANOVIĆA |
| title_sort | ideja slobode u pravno politickim delima slobodana jovanovica |
| url | http://dx.doi.org/10.22182/spm.6822020.3 |
| work_keys_str_mv | AT predragterzic idejaslobodeupravnopolitickimdelimaslobodanajovanovica |