Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznych
Autorzy artykułu podjęli się zbadania trzech polskich przekładów dramatu Fröken Julie (Panna Julia/Julie) Augusta Strindberga pod kątem sposobów realizacji wypowiedzeń rozkaźnikowych pojawiających się w kwestiach, jakie Julie kieruje do służącego Jeana. Wypowiedzenia takie zostały uznane za ważny a...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
2024-12-01
|
| Series: | Pamiętnik Teatralny |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/pt/article/view/2482 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841538093973241856 |
|---|---|
| author | Piotr de Bończa Bukowski Ewa Data-Bukowska |
| author_facet | Piotr de Bończa Bukowski Ewa Data-Bukowska |
| author_sort | Piotr de Bończa Bukowski |
| collection | DOAJ |
| description |
Autorzy artykułu podjęli się zbadania trzech polskich przekładów dramatu Fröken Julie (Panna Julia/Julie) Augusta Strindberga pod kątem sposobów realizacji wypowiedzeń rozkaźnikowych pojawiających się w kwestiach, jakie Julie kieruje do służącego Jeana. Wypowiedzenia takie zostały uznane za ważny aspekt teatralnego potencjału dramatu na poziomie illokucyjnym. Łącznie badaniu poddano 66 szwedzkich wypowiedzeń imperatywnych i ich realizacji w translacjach autorstwa Ignacego Suessera, Zygmunta Łanowskiego oraz Mariusza Kalinowskiego. Analiza, przeprowadzona na płaszczyźnie jakościowej i ilościowej, wykazała, że w przekładzie Suessera dyskurs Julie sugeruje jej władczość, ale i koncyliacyjność, podczas gdy u Łanowskiego bohaterka manifestuje przede wszystkim uprzejmość w relacji do Jeana. Wybory Kalinowskiego natomiast kreują wiele różnych pozycji dyskursywnych postaci. W tekście tym metamorfozy illokucyjnego profilu Julie sugerują wyraźnie, że podlega ona przemianom w miarę rozwoju akcji dramatu. Tłumaczenie Kalinowskiego stwarza więc podstawy do bardziej zniuansowanych ujęć dyskursu tytułowej postaci dramatu, sugerując interesujące ścieżki interpretacji scenicznej.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-80a8613619b046d391cada504aace505 |
| institution | Kabale University |
| issn | 0031-0522 2658-2899 |
| language | English |
| publishDate | 2024-12-01 |
| publisher | Institute of Art of the Polish Academy of Sciences |
| record_format | Article |
| series | Pamiętnik Teatralny |
| spelling | doaj-art-80a8613619b046d391cada504aace5052025-01-14T08:06:13ZengInstitute of Art of the Polish Academy of SciencesPamiętnik Teatralny0031-05222658-28992024-12-0173410.36744/pt.2482Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznychPiotr de Bończa Bukowski0Ewa Data-Bukowska1Uniwersytet JagiellońskiUniwersytet Jagielloński Autorzy artykułu podjęli się zbadania trzech polskich przekładów dramatu Fröken Julie (Panna Julia/Julie) Augusta Strindberga pod kątem sposobów realizacji wypowiedzeń rozkaźnikowych pojawiających się w kwestiach, jakie Julie kieruje do służącego Jeana. Wypowiedzenia takie zostały uznane za ważny aspekt teatralnego potencjału dramatu na poziomie illokucyjnym. Łącznie badaniu poddano 66 szwedzkich wypowiedzeń imperatywnych i ich realizacji w translacjach autorstwa Ignacego Suessera, Zygmunta Łanowskiego oraz Mariusza Kalinowskiego. Analiza, przeprowadzona na płaszczyźnie jakościowej i ilościowej, wykazała, że w przekładzie Suessera dyskurs Julie sugeruje jej władczość, ale i koncyliacyjność, podczas gdy u Łanowskiego bohaterka manifestuje przede wszystkim uprzejmość w relacji do Jeana. Wybory Kalinowskiego natomiast kreują wiele różnych pozycji dyskursywnych postaci. W tekście tym metamorfozy illokucyjnego profilu Julie sugerują wyraźnie, że podlega ona przemianom w miarę rozwoju akcji dramatu. Tłumaczenie Kalinowskiego stwarza więc podstawy do bardziej zniuansowanych ujęć dyskursu tytułowej postaci dramatu, sugerując interesujące ścieżki interpretacji scenicznej. https://czasopisma.ispan.pl/index.php/pt/article/view/2482August Strindberg"Fröken Julie"tłumaczenieakty illokucyjnepotencjał teatralny |
| spellingShingle | Piotr de Bończa Bukowski Ewa Data-Bukowska Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznych Pamiętnik Teatralny August Strindberg "Fröken Julie" tłumaczenie akty illokucyjne potencjał teatralny |
| title | Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznych |
| title_full | Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznych |
| title_fullStr | Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznych |
| title_full_unstemmed | Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznych |
| title_short | Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznych |
| title_sort | slowo w dzialaniu trzy polskie tlumaczenia froken julie augusta strindberga w kontekscie pytania o specyfike przekladu tekstow dramatycznych |
| topic | August Strindberg "Fröken Julie" tłumaczenie akty illokucyjne potencjał teatralny |
| url | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/pt/article/view/2482 |
| work_keys_str_mv | AT piotrdebonczabukowski słowowdziałaniutrzypolskietłumaczeniafrokenjulieaugustastrindbergawkonteksciepytaniaospecyfikeprzekładutekstowdramatycznych AT ewadatabukowska słowowdziałaniutrzypolskietłumaczeniafrokenjulieaugustastrindbergawkonteksciepytaniaospecyfikeprzekładutekstowdramatycznych |