Hayvan Temelli Halk İnanışları ve Geleneksel Şifa Uygulamaları: Güneydoğu Anadolu Örneği

İnsanlar, tarihöncesinden beri hastalıkları tedavi etmek için doğal kaynakları kullanmışlardır. Bu kaynakların arasında bulunan hayvanlar ve hayvansal ürünler, dünyanın her kültüründe, geleneksel şifa uygulamalarında önemli bir rol oynamıştır. Olağanüstü biyolojik çeşitliliğ...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Ahmet Gönenç, Sema Ülke, Abu B. Siddiq
Format: Article
Language:Arabic
Published: Kadim Akademi Derneği 2024-12-01
Series:Kadim Akademi SBD
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.55805/kadimsbd.1586243
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841545122035007488
author Ahmet Gönenç
Sema Ülke
Abu B. Siddiq
author_facet Ahmet Gönenç
Sema Ülke
Abu B. Siddiq
author_sort Ahmet Gönenç
collection DOAJ
description İnsanlar, tarihöncesinden beri hastalıkları tedavi etmek için doğal kaynakları kullanmışlardır. Bu kaynakların arasında bulunan hayvanlar ve hayvansal ürünler, dünyanın her kültüründe, geleneksel şifa uygulamalarında önemli bir rol oynamıştır. Olağanüstü biyolojik çeşitliliğe ve tarihöncesi dönemlere dayanan aynı zamanda pastoral geleneğe sahip bir bölge olan Güneydoğu Anadolu’daki sosyo-kültürel yapının ayrılmaz bir parçası olarak hayvanlar yer almakta, özellikle geleneksel şifa uygulamalarında ve halk inançlarında köklü bir rol oynamaktadır. Etnografik alan araştırmalarına ve sözlü tarihlere dayanan bu çalışma, Güneydoğu Anadolu'daki geleneksel şifa uygulamaları ve halk inanışlarında hayvanların rolünü belgelemektedir. Diyabet için kirpi yağı ve kanser için kaplumbağa kanı gibi hayvansal içeriklerle tedavi edilen 60 tan fazla tedavi çeşidi bulunmaktadır. Besi hayvanlarından elde edilen ürünler, kardiyovasküler hastalık dahil olmak üzere çeşitli rahatsızlıklar için kullanılırken, yılanlar ve akrepler gibi zehirli hayvanlar ise göz hastalıkları ve saç dökülmesinin tedavisinde kullanılmaktadır. Çalışma, ayrıca hayvanlara atfedilen kültürel, sembolik ve manevi anlamları inceleyerek hayvanlar ile halk inançları arasındaki köklü bağlantıları vurgulamaktadır. Elde edilen sonuçlar, halkbilimi, etnomedikal ve kültürel antropolojiye katkı sağlamakla birlikte, geleneksel yaşamda iç içe geçmiş hayvan-insan-çevre ilişkisine dair içgörüler sunmaktadır.
format Article
id doaj-art-5ea36484f6744daf8dcc542864b372da
institution Kabale University
issn 2630-5941
language Arabic
publishDate 2024-12-01
publisher Kadim Akademi Derneği
record_format Article
series Kadim Akademi SBD
spelling doaj-art-5ea36484f6744daf8dcc542864b372da2025-01-12T10:21:15ZaraKadim Akademi DerneğiKadim Akademi SBD2630-59412024-12-018223326010.55805/kadimsbd.1586243 Hayvan Temelli Halk İnanışları ve Geleneksel Şifa Uygulamaları: Güneydoğu Anadolu Örneği Ahmet Gönenç0https://orcid.org/0009-0008-6819-571XSema Ülke1https://orcid.org/0000-0002-9813-8379Abu B. Siddiq2https://orcid.org/0000-0001-5838-2695MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİMARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİMardin Artuklu University İnsanlar, tarihöncesinden beri hastalıkları tedavi etmek için doğal kaynakları kullanmışlardır. Bu kaynakların arasında bulunan hayvanlar ve hayvansal ürünler, dünyanın her kültüründe, geleneksel şifa uygulamalarında önemli bir rol oynamıştır. Olağanüstü biyolojik çeşitliliğe ve tarihöncesi dönemlere dayanan aynı zamanda pastoral geleneğe sahip bir bölge olan Güneydoğu Anadolu’daki sosyo-kültürel yapının ayrılmaz bir parçası olarak hayvanlar yer almakta, özellikle geleneksel şifa uygulamalarında ve halk inançlarında köklü bir rol oynamaktadır. Etnografik alan araştırmalarına ve sözlü tarihlere dayanan bu çalışma, Güneydoğu Anadolu'daki geleneksel şifa uygulamaları ve halk inanışlarında hayvanların rolünü belgelemektedir. Diyabet için kirpi yağı ve kanser için kaplumbağa kanı gibi hayvansal içeriklerle tedavi edilen 60 tan fazla tedavi çeşidi bulunmaktadır. Besi hayvanlarından elde edilen ürünler, kardiyovasküler hastalık dahil olmak üzere çeşitli rahatsızlıklar için kullanılırken, yılanlar ve akrepler gibi zehirli hayvanlar ise göz hastalıkları ve saç dökülmesinin tedavisinde kullanılmaktadır. Çalışma, ayrıca hayvanlara atfedilen kültürel, sembolik ve manevi anlamları inceleyerek hayvanlar ile halk inançları arasındaki köklü bağlantıları vurgulamaktadır. Elde edilen sonuçlar, halkbilimi, etnomedikal ve kültürel antropolojiye katkı sağlamakla birlikte, geleneksel yaşamda iç içe geçmiş hayvan-insan-çevre ilişkisine dair içgörüler sunmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.55805/kadimsbd.1586243
spellingShingle Ahmet Gönenç
Sema Ülke
Abu B. Siddiq
Hayvan Temelli Halk İnanışları ve Geleneksel Şifa Uygulamaları: Güneydoğu Anadolu Örneği
Kadim Akademi SBD
title Hayvan Temelli Halk İnanışları ve Geleneksel Şifa Uygulamaları: Güneydoğu Anadolu Örneği
title_full Hayvan Temelli Halk İnanışları ve Geleneksel Şifa Uygulamaları: Güneydoğu Anadolu Örneği
title_fullStr Hayvan Temelli Halk İnanışları ve Geleneksel Şifa Uygulamaları: Güneydoğu Anadolu Örneği
title_full_unstemmed Hayvan Temelli Halk İnanışları ve Geleneksel Şifa Uygulamaları: Güneydoğu Anadolu Örneği
title_short Hayvan Temelli Halk İnanışları ve Geleneksel Şifa Uygulamaları: Güneydoğu Anadolu Örneği
title_sort hayvan temelli halk inanislari ve geleneksel sifa uygulamalari guneydogu anadolu ornegi
url https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.55805/kadimsbd.1586243
work_keys_str_mv AT ahmetgonenc hayvantemellihalkinanıslarıvegelenekselsifauygulamalarıguneydoguanadoluornegi
AT semaulke hayvantemellihalkinanıslarıvegelenekselsifauygulamalarıguneydoguanadoluornegi
AT abubsiddiq hayvantemellihalkinanıslarıvegelenekselsifauygulamalarıguneydoguanadoluornegi