HANS REICHENBACH’IN BİLİMSEL FELSEFESİ: BULMA VE DOĞRULAMA BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME
Bulma ve doğrulama bağlamları, bilimsel yöntemin iki önemli aşamasını meydana getirmiştir. Yeni bir hipotezin ileri sürülmesi bulma bağlamıyla ilişkilendirilmiş ve bulma eylemi, yaratıcı bir sezgiyi içerdiğinden irrasyonel nitelemesiyle psikolojinin araştırma alanına dâhil edilmiştir. Hipotezin sına...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Türk Felsefe Derneği
2023-12-01
|
Series: | Felsefe Dünyası |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3249151 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832571096157650944 |
---|---|
author | Seda Özsoy Somuncuoğlu |
author_facet | Seda Özsoy Somuncuoğlu |
author_sort | Seda Özsoy Somuncuoğlu |
collection | DOAJ |
description | Bulma ve doğrulama bağlamları, bilimsel yöntemin iki önemli aşamasını meydana getirmiştir. Yeni bir hipotezin ileri sürülmesi bulma bağlamıyla ilişkilendirilmiş ve bulma eylemi, yaratıcı bir sezgiyi içerdiğinden irrasyonel nitelemesiyle psikolojinin araştırma alanına dâhil edilmiştir. Hipotezin sınanması ise doğrulama bağlamının kapsamına girmiş ve tamamıyla rasyonel bir sürece karşılık geldiği düşünüldüğünden sınama, epistemoloji veya mantığın konusu olarak değerlendirilmiştir. Geleneksel felsefeyi spekülatif olmakla itham ederek felsefeyi bilimselleştirmeye yönelen Hans Reichenbach tarafından yapıldığı genel kabul gören bu ayrım, bilimselliğin belirlenmesinde önemli bir görevi yerine getirmiş ve pozitivist bilim geleneği içinde dikkat çekici bir konuma sahip olmuştur. Bu makalede, Reichenbach’ın bulma ve doğrulama bağlamları arasında ne tür bir ayrım yaptığı irdelenmek suretiyle onun bilimsel felsefesini nasıl temellendirdiği açıklanmaya çalışılacaktır. Bu makalenin amacı, düşünürün özellikle Experience and Prediction ve Bilimsel Felsefenin Doğuşu adlı eserlerinde ortaya koyduğu görüşlerini yeniden hatırlatarak bulma ve doğrulama bağlamlarına yönelik ayrımın içeriğini hem meseleyi benzer şekilde ele alanların hem de konuya eleştirel yaklaşanların katkıları ekseninde çözümlemektir. |
format | Article |
id | doaj-art-4fa48c92899f493b87ce71d423fdf18a |
institution | Kabale University |
issn | 1301-0875 |
language | English |
publishDate | 2023-12-01 |
publisher | Türk Felsefe Derneği |
record_format | Article |
series | Felsefe Dünyası |
spelling | doaj-art-4fa48c92899f493b87ce71d423fdf18a2025-02-02T13:20:47ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752023-12-0178304810.58634/felsefedunyasi.13239282040HANS REICHENBACH’IN BİLİMSEL FELSEFESİ: BULMA VE DOĞRULAMA BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRMESeda Özsoy Somuncuoğlu0https://orcid.org/0000-0002-2473-4258GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİBulma ve doğrulama bağlamları, bilimsel yöntemin iki önemli aşamasını meydana getirmiştir. Yeni bir hipotezin ileri sürülmesi bulma bağlamıyla ilişkilendirilmiş ve bulma eylemi, yaratıcı bir sezgiyi içerdiğinden irrasyonel nitelemesiyle psikolojinin araştırma alanına dâhil edilmiştir. Hipotezin sınanması ise doğrulama bağlamının kapsamına girmiş ve tamamıyla rasyonel bir sürece karşılık geldiği düşünüldüğünden sınama, epistemoloji veya mantığın konusu olarak değerlendirilmiştir. Geleneksel felsefeyi spekülatif olmakla itham ederek felsefeyi bilimselleştirmeye yönelen Hans Reichenbach tarafından yapıldığı genel kabul gören bu ayrım, bilimselliğin belirlenmesinde önemli bir görevi yerine getirmiş ve pozitivist bilim geleneği içinde dikkat çekici bir konuma sahip olmuştur. Bu makalede, Reichenbach’ın bulma ve doğrulama bağlamları arasında ne tür bir ayrım yaptığı irdelenmek suretiyle onun bilimsel felsefesini nasıl temellendirdiği açıklanmaya çalışılacaktır. Bu makalenin amacı, düşünürün özellikle Experience and Prediction ve Bilimsel Felsefenin Doğuşu adlı eserlerinde ortaya koyduğu görüşlerini yeniden hatırlatarak bulma ve doğrulama bağlamlarına yönelik ayrımın içeriğini hem meseleyi benzer şekilde ele alanların hem de konuya eleştirel yaklaşanların katkıları ekseninde çözümlemektir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3249151hans reichenbachbulma bağlamıdoğrulama bağlamıbilimsel felsefebilimsel yöntemhans reichenbachcontext of discoverycontext of verificationthe scientific philosophythe scientific method |
spellingShingle | Seda Özsoy Somuncuoğlu HANS REICHENBACH’IN BİLİMSEL FELSEFESİ: BULMA VE DOĞRULAMA BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME Felsefe Dünyası hans reichenbach bulma bağlamı doğrulama bağlamı bilimsel felsefe bilimsel yöntem hans reichenbach context of discovery context of verification the scientific philosophy the scientific method |
title | HANS REICHENBACH’IN BİLİMSEL FELSEFESİ: BULMA VE DOĞRULAMA BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME |
title_full | HANS REICHENBACH’IN BİLİMSEL FELSEFESİ: BULMA VE DOĞRULAMA BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME |
title_fullStr | HANS REICHENBACH’IN BİLİMSEL FELSEFESİ: BULMA VE DOĞRULAMA BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME |
title_full_unstemmed | HANS REICHENBACH’IN BİLİMSEL FELSEFESİ: BULMA VE DOĞRULAMA BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME |
title_short | HANS REICHENBACH’IN BİLİMSEL FELSEFESİ: BULMA VE DOĞRULAMA BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME |
title_sort | hans reichenbach in bilimsel felsefesi bulma ve dogrulama baglamlari uzerinden bir degerlendirme |
topic | hans reichenbach bulma bağlamı doğrulama bağlamı bilimsel felsefe bilimsel yöntem hans reichenbach context of discovery context of verification the scientific philosophy the scientific method |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3249151 |
work_keys_str_mv | AT sedaozsoysomuncuoglu hansreichenbachinbilimselfelsefesibulmavedogrulamabaglamlariuzerindenbirdegerlendirme |