Sosyal Bilimlerde Bir Yöntem Arayışı Olarak Post-pozitivizm
Doğanın yasaları gibi toplumun da yasalarının olduğunu ve sosyal gerçekliğe ulaşmanın bu yasaların keşfedilmesiyle mümkün olduğunu varsayan pozitivizm, on dokuzuncu yüzyıldan yirminci yüzyılın ortalarına kadar sosyal bilimler alanında hakim paradigma olarak kabul edildi. Ancak yirminci yüzyılın başl...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2024-06-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3333627 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832544398028570624 |
|---|---|
| author | İslam Can |
| author_facet | İslam Can |
| author_sort | İslam Can |
| collection | DOAJ |
| description | Doğanın yasaları gibi toplumun da yasalarının olduğunu ve sosyal gerçekliğe ulaşmanın bu yasaların keşfedilmesiyle mümkün olduğunu varsayan pozitivizm, on dokuzuncu yüzyıldan yirminci yüzyılın ortalarına kadar sosyal bilimler alanında hakim paradigma olarak kabul edildi. Ancak yirminci yüzyılın başlarından itibaren hem pozitivizme yöneltilen radikal eleştirilere yanıt vermeye çalışan neo-pozitivistler hem de pozitivizmi ontolojik ve epistemolojik bağlamlarda tartışmaya açan felsefecilerin sosyal bilimler üzerindeki etkileri, zamanla pozitivizmin hâkimiyetini kaybetmesini beraberinde getirmiştir. Sosyal bilim çevrelerinde pozitivist paradigmaya yönelik eleştirilerin yoğunluk kazanmasıyla birlikte post-pozitivizm, inşacılık veya yeniden inşacılık ve yorumsamacılık gibi yaklaşımlara olan ilgi de zamanla artış göstermiştir. Bu çalışma, bu yaklaşımlardan biri olan post-pozitivizme odaklanmaktadır. Çalışmada öncelikle sosyal bilimlerde metodolojik bir arayış olarak post-pozitivist yaklaşımın önermeleri ve pozitivist paradigma ile arasındaki temel ayrımlar ele alınmaktadır. Ayrıca bu çalışmada post-pozitivizmin ortaya çıkışını hazırlayan epistemik tartışmalara yer verilmekte ve eleştirel gerçekçilik yaklaşımının post-pozitivist düşüncenin yaslandığı felsefi bir zemin olduğu iddiası gerekçelendirilmeye çalışılmaktadır. Bunun yanı sıra post-pozitivist metodolojinin ilkelerinden hareketle, post-pozitivist paradigmanın bilimsel gerçekliğe ulaşmada kullandığı araştırma yöntemlerine ve tekniklerine de ayrıca değinilmektedir.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-480ed0b2b35b40aab820080e63a9e0be |
| institution | Kabale University |
| issn | 2458-908X |
| language | English |
| publishDate | 2024-06-01 |
| publisher | Selcuk University Press |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj-art-480ed0b2b35b40aab820080e63a9e0be2025-02-03T10:19:55ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi2458-908X2024-06-015127529410.21497/sefad.1343457Sosyal Bilimlerde Bir Yöntem Arayışı Olarak Post-pozitivizmİslam CanDoğanın yasaları gibi toplumun da yasalarının olduğunu ve sosyal gerçekliğe ulaşmanın bu yasaların keşfedilmesiyle mümkün olduğunu varsayan pozitivizm, on dokuzuncu yüzyıldan yirminci yüzyılın ortalarına kadar sosyal bilimler alanında hakim paradigma olarak kabul edildi. Ancak yirminci yüzyılın başlarından itibaren hem pozitivizme yöneltilen radikal eleştirilere yanıt vermeye çalışan neo-pozitivistler hem de pozitivizmi ontolojik ve epistemolojik bağlamlarda tartışmaya açan felsefecilerin sosyal bilimler üzerindeki etkileri, zamanla pozitivizmin hâkimiyetini kaybetmesini beraberinde getirmiştir. Sosyal bilim çevrelerinde pozitivist paradigmaya yönelik eleştirilerin yoğunluk kazanmasıyla birlikte post-pozitivizm, inşacılık veya yeniden inşacılık ve yorumsamacılık gibi yaklaşımlara olan ilgi de zamanla artış göstermiştir. Bu çalışma, bu yaklaşımlardan biri olan post-pozitivizme odaklanmaktadır. Çalışmada öncelikle sosyal bilimlerde metodolojik bir arayış olarak post-pozitivist yaklaşımın önermeleri ve pozitivist paradigma ile arasındaki temel ayrımlar ele alınmaktadır. Ayrıca bu çalışmada post-pozitivizmin ortaya çıkışını hazırlayan epistemik tartışmalara yer verilmekte ve eleştirel gerçekçilik yaklaşımının post-pozitivist düşüncenin yaslandığı felsefi bir zemin olduğu iddiası gerekçelendirilmeye çalışılmaktadır. Bunun yanı sıra post-pozitivist metodolojinin ilkelerinden hareketle, post-pozitivist paradigmanın bilimsel gerçekliğe ulaşmada kullandığı araştırma yöntemlerine ve tekniklerine de ayrıca değinilmektedir. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3333627post-pozitivizmeleştirel gerçekçilikpozitivizmmetodolojiçoklu gerçeklik |
| spellingShingle | İslam Can Sosyal Bilimlerde Bir Yöntem Arayışı Olarak Post-pozitivizm Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi post-pozitivizm eleştirel gerçekçilik pozitivizm metodoloji çoklu gerçeklik |
| title | Sosyal Bilimlerde Bir Yöntem Arayışı Olarak Post-pozitivizm |
| title_full | Sosyal Bilimlerde Bir Yöntem Arayışı Olarak Post-pozitivizm |
| title_fullStr | Sosyal Bilimlerde Bir Yöntem Arayışı Olarak Post-pozitivizm |
| title_full_unstemmed | Sosyal Bilimlerde Bir Yöntem Arayışı Olarak Post-pozitivizm |
| title_short | Sosyal Bilimlerde Bir Yöntem Arayışı Olarak Post-pozitivizm |
| title_sort | sosyal bilimlerde bir yontem arayisi olarak post pozitivizm |
| topic | post-pozitivizm eleştirel gerçekçilik pozitivizm metodoloji çoklu gerçeklik |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3333627 |
| work_keys_str_mv | AT islamcan sosyalbilimlerdebiryontemarayısıolarakpostpozitivizm |