اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم (C3) و سورگوم (C4) تحت تنش شوری
سابقه و هدف: تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد گیاهان زراعی را تهدید می‌کند. پاسخ گیاهان C3 و C4 به تنش شوری و تخفیف احتمالی اثرات این تنش با کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون در این گیاهان ممکن است متفاوت باشد. از این رو این پژوهش با هدف مقایسه پاسخ گندم به عنوان یک گیاهC3 و سورگوم به عنوان ی...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2022-03-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_5968_4946e92faf688e469106cbd0d777e3b6.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | سابقه و هدف: تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد گیاهان زراعی را تهدید می‌کند. پاسخ گیاهان C3 و C4 به تنش شوری و تخفیف احتمالی اثرات این تنش با کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون در این گیاهان ممکن است متفاوت باشد. از این رو این پژوهش با هدف مقایسه پاسخ گندم به عنوان یک گیاهC3 و سورگوم به عنوان یک گیاه C4، به تاثیر کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون بر تخفیف تنش شوری انجام شد. مواد و روشها: دو آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی و به صورت فاکتوریل در گلدان در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1398 انجام شد. فاکتور شوری شامل تیمارهای شوری شاهد (صفر میلی‌مولار) و 100 میلی‌مولار کلرید سدیم و تیمارهای سیلیکون شامل سیلیکون صفر، 2 میلی‌مولار سیلیکات پتاسیم و 2 میلی‌مولار نانوسیلیکون بود. هر دو شکل سیلیکون به صورت برگ‌پاشی مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که شوری در هر دو گیاه گندم و سورگوم موجب کاهش معنی‌دار وزن تر و خشک گیاهان شد. کاربرد سیلیکون در گندم و کاربرد نانوسیلیکون در سورگوم موجب افزایش معنی‌دار وزن تر و خشک گیاهان تحت شوری شد. کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون اثر معنی‌داری در میزان هدایت روزنه‌ای و تعرق گیاهان گندم و سورگوم تحت شوری نداشت. در گیاهان گندم، محلول‌پاشی سیلیکون سبب افزایش معنی‌دار میزان فتوسنتز تحت شوری شد، ولی نانوسیلیکون اثر معنی‌داری نداشت. برعکس در سورگوم، کاربرد سیلیکون اثر معنی‌داری در میزان فتوسنتز گیاهان تحت شوری نداشت، ولی نانوسیلیکون سبب افزایش فتوسنتز این گیاهان شد. در گیاه سورگوم در شرایط شوری استفاده از سیلیکون و نانوسیلیکیون میزان پراکسیدهیدروژن را به ترتیب به میزان 21 و 30 % و میزان پراکسیداسیون لیپید را به ترتیب در حدود 13 و 23 % کاهش دادند. هرچند کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکیون اثر معنی‌داری در میزان پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید گیاهان گندم تحت شوری نداشت. کاربرد سیلیکون در گیاه گندم موجب افزایش 58 % وزن تر کل و 68 % خشک کل گیاهان تحت شوری شد، هرچند کاربرد نانوسیلیکون اثر معنی‌داری نداشت. استفاده از سیلیکون و نانوسیلیکون موجب افزایش وزن تر و خشک کل گیاهان سورگوم تحت شوری شد، ولی اثر افزایشی نانوسیلیکون بیشتر بود، به طوری که وزن خشک کل گیاهان سورگوم تحت شوری در تیمار نانوسیلیکون 75 % بیشتر از گیاهان فاقد این تیمار بود. نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان داد که استفاده از سیلیکون در گیاهان گندم تحت شوری موجب بهبود فتوسنتز شده و از این طریق اثرات شوری در رشد را تا حدودی کاهش داد، ولی نانوسیلیکون در این گیاه چنین اثری نداشت. برعکس در گیاهان سورگوم تحت شوری، استفاده از نانوسیلیکون با کاهش میزان پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید، تنش اکسیداتیو ناشی از شوری را کم و میزان فتوسنتز گیاه را زیاد کرد که موجب رشد بیشتر گیاهان تحت تنش شوری شد. چنین مواردی با کاربرد سیلیکون مشاهده نشد. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-2050 2322-2778 |