Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme Problemlerinin Analizi ve Hibrit Dağınık Arama Yöntemi ile Çözümü
Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme (BATÇ), pratik uygulamalarından dolayı kapsamlı bir araştırma alanıdır. BATÇ problemlerinde işler, makinelerde kesintisiz olarak işlem görmek zorundadır. Bir işin tüm makinelerde işlenme süresi boyunca, makineler bekleyebilir fakat işler kesintisiz olarak işlenmelidi...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Çanakkale Onsekiz Mart University
2022-06-01
|
| Series: | Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1764066 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832095453379821568 |
|---|---|
| author | Ramazan Başar Orhan Engin |
| author_facet | Ramazan Başar Orhan Engin |
| author_sort | Ramazan Başar |
| collection | DOAJ |
| description | Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme (BATÇ), pratik uygulamalarından dolayı kapsamlı bir araştırma alanıdır. BATÇ problemlerinde işler, makinelerde kesintisiz olarak işlem görmek zorundadır. Bir işin tüm makinelerde işlenme süresi boyunca, makineler bekleyebilir fakat işler kesintisiz olarak işlenmelidir. Amaç ise makinelerin boşta bekleme süresini en aza indirmektir. BATÇ problemlerinin çoğunluğunda toplam gecikmenin ve maksimum tamamlanma zamanının minimizasyonu olmak üzere, iki performans ölçüsü göz önünde bulundurulur. Literatürde, son yirmi beş yılda BATÇ ile ilgili yapılan çalışmalar analiz edilmiştir. BATÇ problemlerinin çözümü ile ilgili geliştirilen kesin ve yaklaşık çözüm veren yöntemler incelenmiştir. Literatürde 1 ve 2 makineli problemler için optimum çözüm veren matematiksel yöntemler bulunurken, 3 ve daha fazla makineli problemler için standart zamanda optimum çözüm veren bir yöntem bulunmamaktadır. Kabul edilebilir bir süre içerisinde m makine içeren problemlere optimum ya da optimuma yakın çözümler üretebilmek için sezgisel ve meta sezgisel yöntemler geliştirilmektedir. Bu çalışmada, BATÇ problemlerinin çözümü için Hibrit Dağınık Arama (HDA) yöntemi önerilmiştir. Önerilen yöntem, literatürde iyi bilinen kıyaslama problemleri yardımı ile test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, Hibrit Uyarlanabilir Öğrenme Yaklaşım (HUÖY) algoritması ve Hibrit Karınca Kolonileri Optimizasyon (HKKO) algoritması ile kıyaslanmıştır. Amaç fonksiyonu olarak maksimum tamamlanma zamanının minimizasyonu seçilmiştir. Elde edilen çözüm sonuçları, önerilen HDA yönteminin BATÇ problemlerinin çözümünde etkili olduğunu göstermiştir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-2553ebef4ebb46bc8b95c1a8543b60e9 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2757-5195 |
| language | English |
| publishDate | 2022-06-01 |
| publisher | Çanakkale Onsekiz Mart University |
| record_format | Article |
| series | Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences |
| spelling | doaj-art-2553ebef4ebb46bc8b95c1a8543b60e92025-02-05T17:58:09ZengÇanakkale Onsekiz Mart UniversityJournal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences2757-51952022-06-018229330810.28979/jarnas.936151453Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme Problemlerinin Analizi ve Hibrit Dağınık Arama Yöntemi ile ÇözümüRamazan Başar0https://orcid.org/0000-0001-5416-4914Orhan Engin1https://orcid.org/0000-0002-7250-0317AKSARAY ÜNİVERSİTESİKONYA TEKNİK ÜNİVERSİTESİBeklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme (BATÇ), pratik uygulamalarından dolayı kapsamlı bir araştırma alanıdır. BATÇ problemlerinde işler, makinelerde kesintisiz olarak işlem görmek zorundadır. Bir işin tüm makinelerde işlenme süresi boyunca, makineler bekleyebilir fakat işler kesintisiz olarak işlenmelidir. Amaç ise makinelerin boşta bekleme süresini en aza indirmektir. BATÇ problemlerinin çoğunluğunda toplam gecikmenin ve maksimum tamamlanma zamanının minimizasyonu olmak üzere, iki performans ölçüsü göz önünde bulundurulur. Literatürde, son yirmi beş yılda BATÇ ile ilgili yapılan çalışmalar analiz edilmiştir. BATÇ problemlerinin çözümü ile ilgili geliştirilen kesin ve yaklaşık çözüm veren yöntemler incelenmiştir. Literatürde 1 ve 2 makineli problemler için optimum çözüm veren matematiksel yöntemler bulunurken, 3 ve daha fazla makineli problemler için standart zamanda optimum çözüm veren bir yöntem bulunmamaktadır. Kabul edilebilir bir süre içerisinde m makine içeren problemlere optimum ya da optimuma yakın çözümler üretebilmek için sezgisel ve meta sezgisel yöntemler geliştirilmektedir. Bu çalışmada, BATÇ problemlerinin çözümü için Hibrit Dağınık Arama (HDA) yöntemi önerilmiştir. Önerilen yöntem, literatürde iyi bilinen kıyaslama problemleri yardımı ile test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, Hibrit Uyarlanabilir Öğrenme Yaklaşım (HUÖY) algoritması ve Hibrit Karınca Kolonileri Optimizasyon (HKKO) algoritması ile kıyaslanmıştır. Amaç fonksiyonu olarak maksimum tamamlanma zamanının minimizasyonu seçilmiştir. Elde edilen çözüm sonuçları, önerilen HDA yönteminin BATÇ problemlerinin çözümünde etkili olduğunu göstermiştir.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1764066hibrit dağınık aramatamamlanma zamanıbeklemesiz çizelgelemeakış tipihybrid scatter searchmakespanno-wait schedulingflow shop |
| spellingShingle | Ramazan Başar Orhan Engin Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme Problemlerinin Analizi ve Hibrit Dağınık Arama Yöntemi ile Çözümü Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences hibrit dağınık arama tamamlanma zamanı beklemesiz çizelgeleme akış tipi hybrid scatter search makespan no-wait scheduling flow shop |
| title | Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme Problemlerinin Analizi ve Hibrit Dağınık Arama Yöntemi ile Çözümü |
| title_full | Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme Problemlerinin Analizi ve Hibrit Dağınık Arama Yöntemi ile Çözümü |
| title_fullStr | Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme Problemlerinin Analizi ve Hibrit Dağınık Arama Yöntemi ile Çözümü |
| title_full_unstemmed | Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme Problemlerinin Analizi ve Hibrit Dağınık Arama Yöntemi ile Çözümü |
| title_short | Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme Problemlerinin Analizi ve Hibrit Dağınık Arama Yöntemi ile Çözümü |
| title_sort | beklemesiz akis tipi cizelgeleme problemlerinin analizi ve hibrit daginik arama yontemi ile cozumu |
| topic | hibrit dağınık arama tamamlanma zamanı beklemesiz çizelgeleme akış tipi hybrid scatter search makespan no-wait scheduling flow shop |
| url | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1764066 |
| work_keys_str_mv | AT ramazanbasar beklemesizakıstipicizelgelemeproblemlerininanalizivehibritdagınıkaramayontemiilecozumu AT orhanengin beklemesizakıstipicizelgelemeproblemlerininanalizivehibritdagınıkaramayontemiilecozumu |