Bilim Tarihi Uygulamalarının Epistemolojik İnançlar Üzerine Etkisi

Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri dersinde kullanılan bilim tarihi uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin epistemolojik inançlarına olan etkisini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışma deneysel bir çalışma olup, ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Araştırma İs...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Aslı Bahar Çelik, Aslı Görgülü Arı
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2020-08-01
Series:Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1725232
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841562284820791296
author Aslı Bahar Çelik
Aslı Görgülü Arı
author_facet Aslı Bahar Çelik
Aslı Görgülü Arı
author_sort Aslı Bahar Çelik
collection DOAJ
description Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri dersinde kullanılan bilim tarihi uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin epistemolojik inançlarına olan etkisini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışma deneysel bir çalışma olup, ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Araştırma İstanbul ili Sarıyer ilçesinde bulunan devlet okulunda öğrenim gören 46 beşinci, 36 altıncı, 60 yedinci ve 55 sekizinci sınıf öğrencilerinden olmak üzere toplam 197 ortaokul öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Deney ve kontrol grupları rastgele atanmış olup deney grubunda yer alan öğrencilere bilim tarihi uygulamaları ile zenginleştirilmiş fen öğretimi, kontrol grubunda yer alan öğrencilere ise mevcut programda yer alan öğretim yöntemleri kullanılarak öğretim yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak uygulama öncesi ve sonrasında, Epistemolojik İnanış Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen nicel veriler istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre fen bilimleri dersinde, bilim tarihi uygulamaları kullanılarak eğitim gören ortaokul öğrencilerinin epistemolojik inançlarındaki değişimler tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında mevcut programda yer alan fen öğretim yöntemlerinin uygulandığı kontrol ve bilim tarihi uygulamalarıyla desteklenmiş fen öğretimiyle ders işleyen deney grubuna uygulanan epistemolojik inançlar ölçeğinin toplam puan ve alt boyutları olan bilginin kaynağı, bilginin gelişimi ve bilginin gerekçelendirilmesi alt boyut puanlarının ön test son test puanları arasındaki ilişki incelenmiştir. Analiz sonuçları incelendiğinde kontrol grubunun epistemolojik inançlar ölçeği toplam puanlarına ait ön test puanlarının son test puanlarına göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Deney grubunun epistemolojik inanç ölçeğine ait ön test puanlarının son test puanlarına göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Epistemolojik inançlar ölçeği son test puanlarının deney ve kontrol grubuna göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi için yapılan mann whitney u testi sonucunun etki büyüklüğü 0,071 olarak bulunmuştur. Bu durumda, epistemolojik inançlar ölçeği puanlarının deney ve kontrol grubuna göre deney grubu lehine anlamlı farklılık gösterdiği söylenebilmektedir. Deney grubu kız öğrencilerinin epistemolojik inançlar ölçeği toplam puanlarında ve bilginin gerekçelendirilmesi alt boyutlarında son test puanlarının ön test puanlarına göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. bu sonuçlardan yola çıkarak öğrencilerin epistemolojik inançlarına olumlu katkıda bulunması amacıyla okul ders kitaplarında bilim tarihine daha çok yer verilmeli ve bilim tarihi uygulamaları ile ilgili etkinlikler ders kitaplarına eklenmelidir.
format Article
id doaj-art-fc83fe55a14d49f496d1e53cfdcacaab
institution Kabale University
issn 2667-4750
language English
publishDate 2020-08-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj-art-fc83fe55a14d49f496d1e53cfdcacaab2025-01-03T01:05:21ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502020-08-0144100124154Bilim Tarihi Uygulamalarının Epistemolojik İnançlar Üzerine EtkisiAslı Bahar Çelik0Aslı Görgülü Arı1Yıldız Teknik ÜniversitesiYıldız Teknik ÜniversitesiBu çalışmanın amacı, fen bilimleri dersinde kullanılan bilim tarihi uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin epistemolojik inançlarına olan etkisini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışma deneysel bir çalışma olup, ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Araştırma İstanbul ili Sarıyer ilçesinde bulunan devlet okulunda öğrenim gören 46 beşinci, 36 altıncı, 60 yedinci ve 55 sekizinci sınıf öğrencilerinden olmak üzere toplam 197 ortaokul öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Deney ve kontrol grupları rastgele atanmış olup deney grubunda yer alan öğrencilere bilim tarihi uygulamaları ile zenginleştirilmiş fen öğretimi, kontrol grubunda yer alan öğrencilere ise mevcut programda yer alan öğretim yöntemleri kullanılarak öğretim yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak uygulama öncesi ve sonrasında, Epistemolojik İnanış Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen nicel veriler istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre fen bilimleri dersinde, bilim tarihi uygulamaları kullanılarak eğitim gören ortaokul öğrencilerinin epistemolojik inançlarındaki değişimler tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında mevcut programda yer alan fen öğretim yöntemlerinin uygulandığı kontrol ve bilim tarihi uygulamalarıyla desteklenmiş fen öğretimiyle ders işleyen deney grubuna uygulanan epistemolojik inançlar ölçeğinin toplam puan ve alt boyutları olan bilginin kaynağı, bilginin gelişimi ve bilginin gerekçelendirilmesi alt boyut puanlarının ön test son test puanları arasındaki ilişki incelenmiştir. Analiz sonuçları incelendiğinde kontrol grubunun epistemolojik inançlar ölçeği toplam puanlarına ait ön test puanlarının son test puanlarına göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Deney grubunun epistemolojik inanç ölçeğine ait ön test puanlarının son test puanlarına göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Epistemolojik inançlar ölçeği son test puanlarının deney ve kontrol grubuna göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi için yapılan mann whitney u testi sonucunun etki büyüklüğü 0,071 olarak bulunmuştur. Bu durumda, epistemolojik inançlar ölçeği puanlarının deney ve kontrol grubuna göre deney grubu lehine anlamlı farklılık gösterdiği söylenebilmektedir. Deney grubu kız öğrencilerinin epistemolojik inançlar ölçeği toplam puanlarında ve bilginin gerekçelendirilmesi alt boyutlarında son test puanlarının ön test puanlarına göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. bu sonuçlardan yola çıkarak öğrencilerin epistemolojik inançlarına olumlu katkıda bulunması amacıyla okul ders kitaplarında bilim tarihine daha çok yer verilmeli ve bilim tarihi uygulamaları ile ilgili etkinlikler ders kitaplarına eklenmelidir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1725232bilim tarihifen bilimleriepistemolojik inançhistory of sciencescienceepistemological beliefs
spellingShingle Aslı Bahar Çelik
Aslı Görgülü Arı
Bilim Tarihi Uygulamalarının Epistemolojik İnançlar Üzerine Etkisi
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
bilim tarihi
fen bilimleri
epistemolojik inanç
history of science
science
epistemological beliefs
title Bilim Tarihi Uygulamalarının Epistemolojik İnançlar Üzerine Etkisi
title_full Bilim Tarihi Uygulamalarının Epistemolojik İnançlar Üzerine Etkisi
title_fullStr Bilim Tarihi Uygulamalarının Epistemolojik İnançlar Üzerine Etkisi
title_full_unstemmed Bilim Tarihi Uygulamalarının Epistemolojik İnançlar Üzerine Etkisi
title_short Bilim Tarihi Uygulamalarının Epistemolojik İnançlar Üzerine Etkisi
title_sort bilim tarihi uygulamalarinin epistemolojik inanclar uzerine etkisi
topic bilim tarihi
fen bilimleri
epistemolojik inanç
history of science
science
epistemological beliefs
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1725232
work_keys_str_mv AT aslıbaharcelik bilimtarihiuygulamalarınınepistemolojikinanclaruzerineetkisi
AT aslıgorguluarı bilimtarihiuygulamalarınınepistemolojikinanclaruzerineetkisi