ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم‌های منطقه سیستان
تولید آب یکی از مهم‌ترین خدمات اکوسیستمی تولیدی است که تحت تأثیر ویژگی‌های کاربری اراضی تغییر می‌کند. این پژوهش با هدف ارزیابی تولید آب در منطقه سیستان و ارزیابی همبستگی مکانی آن با ویژگی‌های کاربری اراضی بر مبنای سنجه‌های تراکم و تعداد لکه، بزرگ‌ترین لکه، شکل سیمای سرزمین و تراکم لبه انجام شد. مدل...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-12-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_45407_941aade01a99ef78d48322e64d2c7d2d.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592606098358272 |
|---|---|
| author | محمد امین ایزدی پور رضا دهمرده بهروز فاطمه عین الهی پیر فاطمه رجائی |
| author_facet | محمد امین ایزدی پور رضا دهمرده بهروز فاطمه عین الهی پیر فاطمه رجائی |
| author_sort | محمد امین ایزدی پور |
| collection | DOAJ |
| description | تولید آب یکی از مهم‌ترین خدمات اکوسیستمی تولیدی است که تحت تأثیر ویژگی‌های کاربری اراضی تغییر می‌کند. این پژوهش با هدف ارزیابی تولید آب در منطقه سیستان و ارزیابی همبستگی مکانی آن با ویژگی‌های کاربری اراضی بر مبنای سنجه‌های تراکم و تعداد لکه، بزرگ‌ترین لکه، شکل سیمای سرزمین و تراکم لبه انجام شد. مدل اینوست برای ارزیابی تولید آب و رگرسیون وزنی مکانی (GWR) برای بررسی همبستگی مکانی بین تولید آب و سنجه‌های سیمای سرزمین استفاده شد. مجموع تولید سالیانه آب در منطقه حدود 71 میلیون مترمکعب (به‌طور میانگین 43 مترمکعب در هکتار) برآورد گردید که بیشترین میزان آن در مناطق غربی و کمترین میزان آن در بخش‌های شرقی مشاهده شد. اراضی بایر و ساخته‌شده‌ها به ترتیب با 65 و 4 مترمکعب در هکتار دارای بیشترین و کمترین میزان تولید آب بودند. نتایج GWR مشخص کرد بین تولید آب با سنجه‌های موردنظر همبستگی مکانی معناداری وجود دارد (0.95<R2<0.98, p-value<0.01) که بیانگر اثر ویژگی‌های کاربری اراضی بر فراهم‌سازی خدمات اکوسیستمی تولید آب است. این مطالعه اطلاعات مفیدی در رابطه با میزان تولید آب و ارتباط آن با ویژگی‌های مختلف کاربری‌های اراضی در منطقه مطالعاتی ارائه داده است که می‌تواند در راستای اتخاذ راهبردهای مناسب برای حفظ منابع آبی مورداستفاده قرار گیرند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-e65e9ea5e0a04926bdac06a11ea77c12 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2024-12-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-e65e9ea5e0a04926bdac06a11ea77c122025-01-21T06:39:48ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-12-01134274710.22067/geoeh.2024.88366.149145407ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم‌های منطقه سیستانمحمد امین ایزدی پور0رضا دهمرده بهروز1فاطمه عین الهی پیر2فاطمه رجائی3دانشجوی کارشناسی ارشد محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایراندانشیار گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایراناستادیار گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایراناستادیار گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایرانتولید آب یکی از مهم‌ترین خدمات اکوسیستمی تولیدی است که تحت تأثیر ویژگی‌های کاربری اراضی تغییر می‌کند. این پژوهش با هدف ارزیابی تولید آب در منطقه سیستان و ارزیابی همبستگی مکانی آن با ویژگی‌های کاربری اراضی بر مبنای سنجه‌های تراکم و تعداد لکه، بزرگ‌ترین لکه، شکل سیمای سرزمین و تراکم لبه انجام شد. مدل اینوست برای ارزیابی تولید آب و رگرسیون وزنی مکانی (GWR) برای بررسی همبستگی مکانی بین تولید آب و سنجه‌های سیمای سرزمین استفاده شد. مجموع تولید سالیانه آب در منطقه حدود 71 میلیون مترمکعب (به‌طور میانگین 43 مترمکعب در هکتار) برآورد گردید که بیشترین میزان آن در مناطق غربی و کمترین میزان آن در بخش‌های شرقی مشاهده شد. اراضی بایر و ساخته‌شده‌ها به ترتیب با 65 و 4 مترمکعب در هکتار دارای بیشترین و کمترین میزان تولید آب بودند. نتایج GWR مشخص کرد بین تولید آب با سنجه‌های موردنظر همبستگی مکانی معناداری وجود دارد (0.95<R2<0.98, p-value<0.01) که بیانگر اثر ویژگی‌های کاربری اراضی بر فراهم‌سازی خدمات اکوسیستمی تولید آب است. این مطالعه اطلاعات مفیدی در رابطه با میزان تولید آب و ارتباط آن با ویژگی‌های مختلف کاربری‌های اراضی در منطقه مطالعاتی ارائه داده است که می‌تواند در راستای اتخاذ راهبردهای مناسب برای حفظ منابع آبی مورداستفاده قرار گیرند.https://geoeh.um.ac.ir/article_45407_941aade01a99ef78d48322e64d2c7d2d.pdfخدمات اکوسیستمتولید آبسنجه های سیمای سرزمینمدل invest؛ رگرسیون وزنی جغرافیایی |
| spellingShingle | محمد امین ایزدی پور رضا دهمرده بهروز فاطمه عین الهی پیر فاطمه رجائی ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم‌های منطقه سیستان جغرافیا و مخاطرات محیطی خدمات اکوسیستم تولید آب سنجه های سیمای سرزمین مدل invest؛ رگرسیون وزنی جغرافیایی |
| title | ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم‌های منطقه سیستان |
| title_full | ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم‌های منطقه سیستان |
| title_fullStr | ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم‌های منطقه سیستان |
| title_full_unstemmed | ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم‌های منطقه سیستان |
| title_short | ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم‌های منطقه سیستان |
| title_sort | ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم‌های منطقه سیستان |
| topic | خدمات اکوسیستم تولید آب سنجه های سیمای سرزمین مدل invest؛ رگرسیون وزنی جغرافیایی |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_45407_941aade01a99ef78d48322e64d2c7d2d.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥmdạmynạyzdypwr ạrzyạbykẖdmạtạḵwsystmytwlydậbbrạsạsḵạrbrywpwsẖsẖạrạḍydrạḵwsystmhạymnṭqhsystạn AT rḍạdhmrdhbhrwz ạrzyạbykẖdmạtạḵwsystmytwlydậbbrạsạsḵạrbrywpwsẖsẖạrạḍydrạḵwsystmhạymnṭqhsystạn AT fạṭmhʿynạlhypyr ạrzyạbykẖdmạtạḵwsystmytwlydậbbrạsạsḵạrbrywpwsẖsẖạrạḍydrạḵwsystmhạymnṭqhsystạn AT fạṭmhrjạỷy ạrzyạbykẖdmạtạḵwsystmytwlydậbbrạsạsḵạrbrywpwsẖsẖạrạḍydrạḵwsystmhạymnṭqhsystạn |