اثر شاخصهای مورفومتری در بهبود کارایی مدل‌های داده‌کاوی به‌منظور پهنهبندی حساسیت زمین‌لغزش حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه
هدف این مطالعه ارزیابی کارایی دو مدل داده‌کاوی شبکه عصبی مصنوعی و الگوریتم ماشین پشتیبان بردار در سه حالت استفاده از شاخصهای مورفومتریک شامل شاخص خیسی توپوگرافی، شاخص موقعیت توپوگرافی، شاخص توان آبراهه، شاخص طول شیب، شاخص ناهمواری زمین، شاخص تعادل جرم، شاخص انحنای پروفیل و شاخص انحنای سطح؛ استفا...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2022-01-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_40412_5e3cac5222aeaefee72960f573632cb3.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591411345620992 |
|---|---|
| author | عبدالعزیز حنیفی نیا حبیب نظرنژاد |
| author_facet | عبدالعزیز حنیفی نیا حبیب نظرنژاد |
| author_sort | عبدالعزیز حنیفی نیا |
| collection | DOAJ |
| description | هدف این مطالعه ارزیابی کارایی دو مدل داده‌کاوی شبکه عصبی مصنوعی و الگوریتم ماشین پشتیبان بردار در سه حالت استفاده از شاخصهای مورفومتریک شامل شاخص خیسی توپوگرافی، شاخص موقعیت توپوگرافی، شاخص توان آبراهه، شاخص طول شیب، شاخص ناهمواری زمین، شاخص تعادل جرم، شاخص انحنای پروفیل و شاخص انحنای سطح؛ استفاده از عوامل محیطی و انسانی شامل بارندگی، ارتفاع حوضه، درجه شیب، جهت شیب، لیتولوژی، کاربری اراضی، شاخص تفاضل نرمال‌شده پوشش گیاهی (NDVI)، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده و فاصله از گسل؛ و ترکیبی از دو حالت فوق، در پهنهبندی حساسیت زمینلغزشهای حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه است. برای این منظور با استفاده از بازدیدهای میدانی و تصاویر گوگل ارث، تعداد 92 نقطه لغزشی در حوضه شناسایی شدند. نقشه شاخصهای مورفومتریک و عوامل محیطی و انسانی در SAGA_GIS6.4 و ArcGIS10.5 تهیه و رقومی شدند. نتایج ارزیابی دو مدل با استفاده از منحنی ROC نشان داد که در حالت استفاده از شاخصهای مورفومتریک دو مدل SVM و ANN به ترتیب با سطح زیر منحنی 742/0 و 763/0 دارای عملکرد خوب در پهنهبندی حساسیت زمینلغزشها بودهاند. در حالت استفاده از عوامل انسانی و محیطی، دو مدل فوق به ترتیب با سطح زیر منحنی 876/0 و 929/0 دارای عملکرد خوب و خیلی خوب؛ و در حالت استفاده از هر دو عوامل انسانی و محیطی به همراه شاخصهای مورفومتریک، دو مدل با سطح زیر منحنی 940/0 و 936/0 دارای عملکرد تقریباً یکسان با رتبه عالی در پهنهبندی مناطق حساس بودهاند. بالاترین مقدار مجموع کیفیت (Qs) و نسبت تراکمی (Dr) بیشترین همبستگی بین ردههای خطر برای مدل SVM در حالت سوم بوده است. نتایج حاصل از شاخص کاپا در حالت برتر نشان داد که به ترتیب عوامل لیتولوژی، LS و ارتفاع حوضه بیشترین تأثیر را بر وقوع زمینلغزشها داشتهاند؛ بنابراین تأثیر عوامل طبیعی نسبت به عوامل انسانی و در حالت کلی شاخصهای مورفومتری در مقایسه با عوامل محیطی و انسانی در وقوع لغزشها بیشتر بوده و حوضه ذاتاً حساس به وقوع لغزش است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-e65ccf2a88244c2d984104bdc2b232b9 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2022-01-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-e65ccf2a88244c2d984104bdc2b232b92025-01-22T13:02:17ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-01-01104476810.22067/geoeh.2021.69707.104140412اثر شاخصهای مورفومتری در بهبود کارایی مدل‌های داده‌کاوی به‌منظور پهنهبندی حساسیت زمین‌لغزش حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیهعبدالعزیز حنیفی نیا0حبیب نظرنژاد1دانشجوی دکتری مدیریت حوزه‌های آبخیز، گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران- دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایرانهدف این مطالعه ارزیابی کارایی دو مدل داده‌کاوی شبکه عصبی مصنوعی و الگوریتم ماشین پشتیبان بردار در سه حالت استفاده از شاخصهای مورفومتریک شامل شاخص خیسی توپوگرافی، شاخص موقعیت توپوگرافی، شاخص توان آبراهه، شاخص طول شیب، شاخص ناهمواری زمین، شاخص تعادل جرم، شاخص انحنای پروفیل و شاخص انحنای سطح؛ استفاده از عوامل محیطی و انسانی شامل بارندگی، ارتفاع حوضه، درجه شیب، جهت شیب، لیتولوژی، کاربری اراضی، شاخص تفاضل نرمال‌شده پوشش گیاهی (NDVI)، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده و فاصله از گسل؛ و ترکیبی از دو حالت فوق، در پهنهبندی حساسیت زمینلغزشهای حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه است. برای این منظور با استفاده از بازدیدهای میدانی و تصاویر گوگل ارث، تعداد 92 نقطه لغزشی در حوضه شناسایی شدند. نقشه شاخصهای مورفومتریک و عوامل محیطی و انسانی در SAGA_GIS6.4 و ArcGIS10.5 تهیه و رقومی شدند. نتایج ارزیابی دو مدل با استفاده از منحنی ROC نشان داد که در حالت استفاده از شاخصهای مورفومتریک دو مدل SVM و ANN به ترتیب با سطح زیر منحنی 742/0 و 763/0 دارای عملکرد خوب در پهنهبندی حساسیت زمینلغزشها بودهاند. در حالت استفاده از عوامل انسانی و محیطی، دو مدل فوق به ترتیب با سطح زیر منحنی 876/0 و 929/0 دارای عملکرد خوب و خیلی خوب؛ و در حالت استفاده از هر دو عوامل انسانی و محیطی به همراه شاخصهای مورفومتریک، دو مدل با سطح زیر منحنی 940/0 و 936/0 دارای عملکرد تقریباً یکسان با رتبه عالی در پهنهبندی مناطق حساس بودهاند. بالاترین مقدار مجموع کیفیت (Qs) و نسبت تراکمی (Dr) بیشترین همبستگی بین ردههای خطر برای مدل SVM در حالت سوم بوده است. نتایج حاصل از شاخص کاپا در حالت برتر نشان داد که به ترتیب عوامل لیتولوژی، LS و ارتفاع حوضه بیشترین تأثیر را بر وقوع زمینلغزشها داشتهاند؛ بنابراین تأثیر عوامل طبیعی نسبت به عوامل انسانی و در حالت کلی شاخصهای مورفومتری در مقایسه با عوامل محیطی و انسانی در وقوع لغزشها بیشتر بوده و حوضه ذاتاً حساس به وقوع لغزش است.https://geoeh.um.ac.ir/article_40412_5e3cac5222aeaefee72960f573632cb3.pdfشاخصهای مورفومتریکsvmannمنحنی rocحوضه آبخیز چریک‌آباد |
| spellingShingle | عبدالعزیز حنیفی نیا حبیب نظرنژاد اثر شاخصهای مورفومتری در بهبود کارایی مدل‌های داده‌کاوی به‌منظور پهنهبندی حساسیت زمین‌لغزش حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه جغرافیا و مخاطرات محیطی شاخصهای مورفومتریک svm ann منحنی roc حوضه آبخیز چریک‌آباد |
| title | اثر شاخصهای مورفومتری در بهبود کارایی مدل‌های داده‌کاوی به‌منظور پهنهبندی حساسیت زمین‌لغزش حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه |
| title_full | اثر شاخصهای مورفومتری در بهبود کارایی مدل‌های داده‌کاوی به‌منظور پهنهبندی حساسیت زمین‌لغزش حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه |
| title_fullStr | اثر شاخصهای مورفومتری در بهبود کارایی مدل‌های داده‌کاوی به‌منظور پهنهبندی حساسیت زمین‌لغزش حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه |
| title_full_unstemmed | اثر شاخصهای مورفومتری در بهبود کارایی مدل‌های داده‌کاوی به‌منظور پهنهبندی حساسیت زمین‌لغزش حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه |
| title_short | اثر شاخصهای مورفومتری در بهبود کارایی مدل‌های داده‌کاوی به‌منظور پهنهبندی حساسیت زمین‌لغزش حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه |
| title_sort | اثر شاخصهای مورفومتری در بهبود کارایی مدل‌های داده‌کاوی به‌منظور پهنهبندی حساسیت زمین‌لغزش حوضه آبخیز چریک‌آباد ارومیه |
| topic | شاخصهای مورفومتریک svm ann منحنی roc حوضه آبخیز چریک‌آباد |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_40412_5e3cac5222aeaefee72960f573632cb3.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿbdạlʿzyzḥnyfynyạ ạtẖrsẖạkẖṣhạymwrfwmtrydrbhbwdḵạrạyymdlhạydạdhḵạwybhmnẓwrphnhbndyḥsạsytzmynlgẖzsẖḥwḍhậbkẖyzcẖryḵậbạdạrwmyh AT ḥbybnẓrnzẖạd ạtẖrsẖạkẖṣhạymwrfwmtrydrbhbwdḵạrạyymdlhạydạdhḵạwybhmnẓwrphnhbndyḥsạsytzmynlgẖzsẖḥwḍhậbkẖyzcẖryḵậbạdạrwmyh |