Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)
Bu çalışmanın amacı mikroklima iklim özelliği sayesinde yetiştirdiği pamuğu Maverayı Kafkas ülkelerine ihraç eden veya transit ticaretle geçiren Iğdır kazasının 1925-1938 yılları arasında Türk iktisadına yönelik katkısını serimlemektir. Millî Mücadele döneminde Sovyet Rusya ile geliştirilen ikili il...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Atatürk University
2025-01-01
|
Series: | Turcology Research |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4187755 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1823861068942802944 |
---|---|
author | Mehtap Başarır |
author_facet | Mehtap Başarır |
author_sort | Mehtap Başarır |
collection | DOAJ |
description | Bu çalışmanın amacı mikroklima iklim özelliği sayesinde yetiştirdiği pamuğu Maverayı Kafkas ülkelerine ihraç eden veya transit ticaretle geçiren Iğdır kazasının 1925-1938 yılları arasında Türk iktisadına yönelik katkısını serimlemektir. Millî Mücadele döneminde Sovyet Rusya ile geliştirilen ikili ilişkiler çok yönlü devam ederek gelişti. 1925 yılında Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan Sovyet Cumhuriyetleri (Maverayı Kafkas), SSCB ve Türkiye arasında imzalanan konsolosluk antlaşmasının onaylanması sayesinde ilgili bölgede görev yapan Türk konsolosları vatandaşlarının hukuk ve menfaatlerini koruma ve özellikle de ticareti teşvik etme temelli yükümlülükler üstlendiler. Böylece çalışmaya esas sınırlar içerisinde yol sıkıntısı sebebiyle ürettiği pamukları İstanbul’a dahi Batum Limanı üzerinden göndermek zorunda kalan Iğdır çiftçisi ve tüccarının en önemli çıkış kapısı Maverayı Kafkas sınır bölgesinde yaşadığı sıkıntıların iz düşümleri konsolosluk raporları üzerinden yansıtılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışma konusuna yönelik veriler, Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi, Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi, TBMM Zabıtları ile telif ve tetkik eserlerden elde edilmiştir. Sonuçta 1925-1938 sürecinde Iğdır’a yakınlığı sebebiyle Maverayı Kafkas bölgesinden alınan pamuk tohumlarının çiftçinin kullanımına sunulduğu, elde edilen hasadın da daha çok bu bölgeye satıldığı ancak zaman zaman hastalık bahanesiyle SSCB’nin Iğdır pamuklarını ucuza kapatmak gibi tutum sergilediği fark edilmektedir. Diğer taraftan bazı Ermeni görevlilerin tarihsel ve dönemsel olayların etkisinde kalarak hareket edebileceklerine yönelik konsolos raporları üzerine Türkiye’nin daha tedbirli davrandığı bürokratik yazışmalarda görülmektedir. |
format | Article |
id | doaj-art-e560c4c5eb80421fa3aa2c21a3311621 |
institution | Kabale University |
issn | 2822-2725 |
language | English |
publishDate | 2025-01-01 |
publisher | Atatürk University |
record_format | Article |
series | Turcology Research |
spelling | doaj-art-e560c4c5eb80421fa3aa2c21a33116212025-02-10T05:19:17ZengAtatürk UniversityTurcology Research2822-27252025-01-018219120410.62425/turcology.154290955Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)Mehtap Başarır0https://orcid.org/0000-0001-6317-7469Kayseri Üniversitesi, Develi Sosyal ve Beşeri Bilimler FakültesiBu çalışmanın amacı mikroklima iklim özelliği sayesinde yetiştirdiği pamuğu Maverayı Kafkas ülkelerine ihraç eden veya transit ticaretle geçiren Iğdır kazasının 1925-1938 yılları arasında Türk iktisadına yönelik katkısını serimlemektir. Millî Mücadele döneminde Sovyet Rusya ile geliştirilen ikili ilişkiler çok yönlü devam ederek gelişti. 1925 yılında Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan Sovyet Cumhuriyetleri (Maverayı Kafkas), SSCB ve Türkiye arasında imzalanan konsolosluk antlaşmasının onaylanması sayesinde ilgili bölgede görev yapan Türk konsolosları vatandaşlarının hukuk ve menfaatlerini koruma ve özellikle de ticareti teşvik etme temelli yükümlülükler üstlendiler. Böylece çalışmaya esas sınırlar içerisinde yol sıkıntısı sebebiyle ürettiği pamukları İstanbul’a dahi Batum Limanı üzerinden göndermek zorunda kalan Iğdır çiftçisi ve tüccarının en önemli çıkış kapısı Maverayı Kafkas sınır bölgesinde yaşadığı sıkıntıların iz düşümleri konsolosluk raporları üzerinden yansıtılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışma konusuna yönelik veriler, Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi, Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi, TBMM Zabıtları ile telif ve tetkik eserlerden elde edilmiştir. Sonuçta 1925-1938 sürecinde Iğdır’a yakınlığı sebebiyle Maverayı Kafkas bölgesinden alınan pamuk tohumlarının çiftçinin kullanımına sunulduğu, elde edilen hasadın da daha çok bu bölgeye satıldığı ancak zaman zaman hastalık bahanesiyle SSCB’nin Iğdır pamuklarını ucuza kapatmak gibi tutum sergilediği fark edilmektedir. Diğer taraftan bazı Ermeni görevlilerin tarihsel ve dönemsel olayların etkisinde kalarak hareket edebileceklerine yönelik konsolos raporları üzerine Türkiye’nin daha tedbirli davrandığı bürokratik yazışmalarda görülmektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4187755türkiye-ussr relationstrans caucasus turkish consulatesiğdır cottonstürkiye-sscb i̇lişkilerimaverayı kafkas türk konsolosluklarıiğdır pamukları |
spellingShingle | Mehtap Başarır Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938) Turcology Research türkiye-ussr relations trans caucasus turkish consulates iğdır cottons türkiye-sscb i̇lişkileri maverayı kafkas türk konsoloslukları iğdır pamukları |
title | Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938) |
title_full | Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938) |
title_fullStr | Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938) |
title_full_unstemmed | Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938) |
title_short | Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938) |
title_sort | maverayi kafkas ekseninde igdir pamuklari 1925 1938 |
topic | türkiye-ussr relations trans caucasus turkish consulates iğdır cottons türkiye-sscb i̇lişkileri maverayı kafkas türk konsoloslukları iğdır pamukları |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4187755 |
work_keys_str_mv | AT mehtapbasarır maverayıkafkaseksenindeigdırpamukları19251938 |