بررسی تغییرات فصلی و تأثیر عملیات اصلاح مرتع بر میزان تصاعد دی‌اکسید کربن (مطالعه موردی: مراتع سردشت کوهستانی بخش زیدون شهرستان بهبهان)

دی‌اکسید کربن شاید مهم‌ترین گاز موجود در اتمسفر باشد که گرمایش جهانی به آن ارتباط داده می‌شود. تأثیر عملیات اصلاحی بر روی تصاعد کربن و ترسیب کربن در بسیاری از مناطق جهان بسیار کم بررسی و مطالعه شده است. در این راستا این مطالعه در بخش کوهستانی زیدون شهرستان بهبهان برای بررسی تأثیر عملیات اصلاحی بر رو...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: زهرا خرادمهر, سارا فرازمند, ُصاحب خورده بین
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-10-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_44584_9b64b5836052b1c58100005b3f70a50e.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592601767739392
author زهرا خرادمهر
سارا فرازمند
ُصاحب خورده بین
author_facet زهرا خرادمهر
سارا فرازمند
ُصاحب خورده بین
author_sort زهرا خرادمهر
collection DOAJ
description دی‌اکسید کربن شاید مهم‌ترین گاز موجود در اتمسفر باشد که گرمایش جهانی به آن ارتباط داده می‌شود. تأثیر عملیات اصلاحی بر روی تصاعد کربن و ترسیب کربن در بسیاری از مناطق جهان بسیار کم بررسی و مطالعه شده است. در این راستا این مطالعه در بخش کوهستانی زیدون شهرستان بهبهان برای بررسی تأثیر عملیات اصلاحی بر روی تصاعد کربن خاک صورت گرفته است. بدین منظور سه منطقه شامل منطقه بدون عملیات اصلاحی (شاهد)، منطقه تحت عملیات بوته کاری و منطقه تحت عملیات کنتورفارو در منطقه موردمطالعه انتخاب شد. در هر منطقه چهار ترانستکت صد متری مستقر شده و در طول هر ترانسکت چهار پلات مستقر شده و اندازه‌گیری تصاعد کربن انجام شد. نمونه‌برداری به کمک تله­های قلیایی، با روش اتاقک بسته ساکن صورت گرفت. برای ارزیابی تغییرات فصلی تصاعد کربن، اندازه‌گیری در فصول تابستان، پاییز و زمستان انجام شد. نتایج نشان داد میزان تصاعد کربن مرتع بدون عملیات اصلاحی به شکل معنی‌داری بالاتر از تیمارهای بوته کاری و کنتورفارو است. بالاترین تصاعد کربن به میزان 15/1 گرم در مترمربع در روز مربوط به تیمار شاهد و کمترین تصاعد با میزان 42/0 مربوط به تیمار بوته کاری بود. بین تیمار بته کاری و کنتورفارو از نظر تصاعد کربن تفاوت معنی‌داری دیده نشد. نتایج بررسی تغییرات فصلی تصاعد کربن نشان داد بدن در نظر گرفتن تیمارها و به‌طورکلی میزان تصاعد کربن در فصل تابستان بیشتر از پاییز و زمستان بوده است. به‌طورکلی میزان تصاعد کربن در تابستان 9/0 گرم در مترمربع در روز و در زمستان 55/0 گرم در مترمربع در روز بود. با در نظر گرفتن تیمارهای مختلف نتایج نشان داد از نظر تصاعد کربن بین فصول مختلف تفاوت معنی‌داری در تیمار شاهد دیده نمی‌شود. در تیمار بوته کاری میزان تصاعد کربن در تابستان و پاییز اختلاف معنی‌داری با زمستان داشت. در کنتورفارو میزان تصاعد کربن در فصل تابستان به شکل معنی‌داری بالاتر از میزان تصاعد کربن در پاییز و زمستان بود. نتایج ارتباط بین میزان دما و رطوبت و تصاعد کربن خاک نشان داد بین رطوبت و تصاعد کربن رابطه‌ معنی‌داری وجود ندارد؛ اما بین دما و تصاعد کربن در دو تیمار بوته کاری و کنتورفارو ارتباط معنی‌داری وجود دارد؛ به شکلی که با افزایش دما میزان تصاعد کربن نیز افزایش یافته است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد انجام عملیات اصلاح در مرتع می‌تواند به شکل معنی‌داری میزان تصاعد کربن خاک را کاهش دهد که این امر می‌تواند به مدیران در راستای کاهش دی‌اکسید کربن جو کمک شایانی کند.
format Article
id doaj-art-d4f4c0483a204397bb88528445a5268f
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-10-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-d4f4c0483a204397bb88528445a5268f2025-01-21T06:39:37ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-10-0113312914910.22067/geoeh.2023.84546.141544584بررسی تغییرات فصلی و تأثیر عملیات اصلاح مرتع بر میزان تصاعد دی‌اکسید کربن (مطالعه موردی: مراتع سردشت کوهستانی بخش زیدون شهرستان بهبهان)زهرا خرادمهر0سارا فرازمند1ُصاحب خورده بین2کارشناس ارشد مرتع‌داری، دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایراناستادیار علوم مرتع،دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایراندکتری خاک‌شناسی، دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایراندی‌اکسید کربن شاید مهم‌ترین گاز موجود در اتمسفر باشد که گرمایش جهانی به آن ارتباط داده می‌شود. تأثیر عملیات اصلاحی بر روی تصاعد کربن و ترسیب کربن در بسیاری از مناطق جهان بسیار کم بررسی و مطالعه شده است. در این راستا این مطالعه در بخش کوهستانی زیدون شهرستان بهبهان برای بررسی تأثیر عملیات اصلاحی بر روی تصاعد کربن خاک صورت گرفته است. بدین منظور سه منطقه شامل منطقه بدون عملیات اصلاحی (شاهد)، منطقه تحت عملیات بوته کاری و منطقه تحت عملیات کنتورفارو در منطقه موردمطالعه انتخاب شد. در هر منطقه چهار ترانستکت صد متری مستقر شده و در طول هر ترانسکت چهار پلات مستقر شده و اندازه‌گیری تصاعد کربن انجام شد. نمونه‌برداری به کمک تله­های قلیایی، با روش اتاقک بسته ساکن صورت گرفت. برای ارزیابی تغییرات فصلی تصاعد کربن، اندازه‌گیری در فصول تابستان، پاییز و زمستان انجام شد. نتایج نشان داد میزان تصاعد کربن مرتع بدون عملیات اصلاحی به شکل معنی‌داری بالاتر از تیمارهای بوته کاری و کنتورفارو است. بالاترین تصاعد کربن به میزان 15/1 گرم در مترمربع در روز مربوط به تیمار شاهد و کمترین تصاعد با میزان 42/0 مربوط به تیمار بوته کاری بود. بین تیمار بته کاری و کنتورفارو از نظر تصاعد کربن تفاوت معنی‌داری دیده نشد. نتایج بررسی تغییرات فصلی تصاعد کربن نشان داد بدن در نظر گرفتن تیمارها و به‌طورکلی میزان تصاعد کربن در فصل تابستان بیشتر از پاییز و زمستان بوده است. به‌طورکلی میزان تصاعد کربن در تابستان 9/0 گرم در مترمربع در روز و در زمستان 55/0 گرم در مترمربع در روز بود. با در نظر گرفتن تیمارهای مختلف نتایج نشان داد از نظر تصاعد کربن بین فصول مختلف تفاوت معنی‌داری در تیمار شاهد دیده نمی‌شود. در تیمار بوته کاری میزان تصاعد کربن در تابستان و پاییز اختلاف معنی‌داری با زمستان داشت. در کنتورفارو میزان تصاعد کربن در فصل تابستان به شکل معنی‌داری بالاتر از میزان تصاعد کربن در پاییز و زمستان بود. نتایج ارتباط بین میزان دما و رطوبت و تصاعد کربن خاک نشان داد بین رطوبت و تصاعد کربن رابطه‌ معنی‌داری وجود ندارد؛ اما بین دما و تصاعد کربن در دو تیمار بوته کاری و کنتورفارو ارتباط معنی‌داری وجود دارد؛ به شکلی که با افزایش دما میزان تصاعد کربن نیز افزایش یافته است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد انجام عملیات اصلاح در مرتع می‌تواند به شکل معنی‌داری میزان تصاعد کربن خاک را کاهش دهد که این امر می‌تواند به مدیران در راستای کاهش دی‌اکسید کربن جو کمک شایانی کند.https://geoeh.um.ac.ir/article_44584_9b64b5836052b1c58100005b3f70a50e.pdfانتشار کربن خاکاقدامات احیاییشیار بندی کانتوریکاشت درختچهتغییرات فصلیشهرستان بهبهان
spellingShingle زهرا خرادمهر
سارا فرازمند
ُصاحب خورده بین
بررسی تغییرات فصلی و تأثیر عملیات اصلاح مرتع بر میزان تصاعد دی‌اکسید کربن (مطالعه موردی: مراتع سردشت کوهستانی بخش زیدون شهرستان بهبهان)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
انتشار کربن خاک
اقدامات احیایی
شیار بندی کانتوری
کاشت درختچه
تغییرات فصلی
شهرستان بهبهان
title بررسی تغییرات فصلی و تأثیر عملیات اصلاح مرتع بر میزان تصاعد دی‌اکسید کربن (مطالعه موردی: مراتع سردشت کوهستانی بخش زیدون شهرستان بهبهان)
title_full بررسی تغییرات فصلی و تأثیر عملیات اصلاح مرتع بر میزان تصاعد دی‌اکسید کربن (مطالعه موردی: مراتع سردشت کوهستانی بخش زیدون شهرستان بهبهان)
title_fullStr بررسی تغییرات فصلی و تأثیر عملیات اصلاح مرتع بر میزان تصاعد دی‌اکسید کربن (مطالعه موردی: مراتع سردشت کوهستانی بخش زیدون شهرستان بهبهان)
title_full_unstemmed بررسی تغییرات فصلی و تأثیر عملیات اصلاح مرتع بر میزان تصاعد دی‌اکسید کربن (مطالعه موردی: مراتع سردشت کوهستانی بخش زیدون شهرستان بهبهان)
title_short بررسی تغییرات فصلی و تأثیر عملیات اصلاح مرتع بر میزان تصاعد دی‌اکسید کربن (مطالعه موردی: مراتع سردشت کوهستانی بخش زیدون شهرستان بهبهان)
title_sort بررسی تغییرات فصلی و تأثیر عملیات اصلاح مرتع بر میزان تصاعد دی‌اکسید کربن مطالعه موردی مراتع سردشت کوهستانی بخش زیدون شهرستان بهبهان
topic انتشار کربن خاک
اقدامات احیایی
شیار بندی کانتوری
کاشت درختچه
تغییرات فصلی
شهرستان بهبهان
url https://geoeh.um.ac.ir/article_44584_9b64b5836052b1c58100005b3f70a50e.pdf
work_keys_str_mv AT zhrạkẖrạdmhr brrsytgẖyyrạtfṣlywtạtẖyrʿmlyạtạṣlạḥmrtʿbrmyzạntṣạʿddyạḵsydḵrbnmṭạlʿhmwrdymrạtʿsrdsẖtḵwhstạnybkẖsẖzydwnsẖhrstạnbhbhạn
AT sạrạfrạzmnd brrsytgẖyyrạtfṣlywtạtẖyrʿmlyạtạṣlạḥmrtʿbrmyzạntṣạʿddyạḵsydḵrbnmṭạlʿhmwrdymrạtʿsrdsẖtḵwhstạnybkẖsẖzydwnsẖhrstạnbhbhạn
AT uṣạḥbkẖwrdhbyn brrsytgẖyyrạtfṣlywtạtẖyrʿmlyạtạṣlạḥmrtʿbrmyzạntṣạʿddyạḵsydḵrbnmṭạlʿhmwrdymrạtʿsrdsẖtḵwhstạnybkẖsẖzydwnsẖhrstạnbhbhạn