بررسی پتانسیل آبشویی علف‌کش 2,4-D توسط زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار درسطوح مختلف کود دامی
سابقه و هدف: علف‌کش‌ها پرکاربردترین آفت‌کش‌های کشاورزی هستند که آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از کاربرد آن‌ها از مهمترین عوامل تهدید کننده سلامت زیستبومها و جوامع بشری میباشد؛ از این‌رو شناخت رفتار آفت‌کش‌ها در محیط در جهت کاهش اثرات سوء زیستمحیطی و بهینه‌سازی فعالیت‌های کشاورزی ضروری است. پژوهش حا...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2023-09-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_6666_545d726a6b8b0b310d44f3f039f35aef.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586604959498240 |
|---|---|
| author | طاهر عجمی زینب اورسجی ابراهیم غلامعلی پور علمداری عبدالطیف قلی زاده |
| author_facet | طاهر عجمی زینب اورسجی ابراهیم غلامعلی پور علمداری عبدالطیف قلی زاده |
| author_sort | طاهر عجمی |
| collection | DOAJ |
| description | سابقه و هدف: علف‌کش‌ها پرکاربردترین آفت‌کش‌های کشاورزی هستند که آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از کاربرد آن‌ها از مهمترین عوامل تهدید کننده سلامت زیستبومها و جوامع بشری میباشد؛ از این‌رو شناخت رفتار آفت‌کش‌ها در محیط در جهت کاهش اثرات سوء زیستمحیطی و بهینه‌سازی فعالیت‌های کشاورزی ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر کود دامی بر کاهش آبشویی علف‌کش توفوردی از طریق زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار انجام شد. مواد و روشها: این آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1397 اجرا شد. عامل اول کود دامی در پنح سطح شامل شاهد (عدم کاربرد کود گاوی وعلفکش) و 0، 10، 25 و 50 درصد کود گاوی پوسیده به همراه کاربرد علف‌کش و عامل دوم لایه‌های خاک در شش سطح شامل لایه‌های صفر تا 2، 2 تا 4، 4 تا 6، 6 تا 8، 8 تا 10 و 10 تا 12 سانتیمتر بود. علف‌کش توفوردی (L%72) با دز توصیه شده دو لیتر در هکتار، 24 ساعت پس از اشباع خاک و زمانی که آب ثقلی خارج شد؛ به کار برده شد. 48 ساعت پس از اعمال علف‌کش به میزان 3-10×109 سیسی برای سطح مقطع 3-10×5/9 متر مربعی گلدان، در هر کدام، پنج بذر از گیاه مورد نظر کشت و در انتهای 30 روز صفات طول اندام هوایی و ریشه و وزن خشک اندام هوایی و ریشه اندازه‌گیری شد.یافتهها: نتایج نشان داد که عمق آبشویی توفوردی در شرایط بدون مصرف کود دامی در سویا 10 سانتیمتر و در خیار 12 سانتیمتر بدست آمد. افزودن کود دامی به میزان 10 و 25 درصد تاثیر چشمگیری بر کاهش آبشویی توفوردی نشان نداد؛ اما تیمار 50 درصد کود دامی سبب کاهش عمق آبشویی در سویا و خیار به 8 و 10 سانتیمتر شد. با افزایش 50 درصد کود دامی به دلیل افزایش جذب سطحی علف‌کش در لایه‌های 2 و 4 سانتیمتری، بازدارندگی بیشتری در صفات مورد بررسی نسبت به لایه‌های دیگر بروز داد و به تبع آن علف‌کش کمتری به لایه‌های بعدی خاک منتقل گردید. از سوی دیگر گیاه خیار نسبت به سویا، حساسیت بیشتری به مقادیر مختلف آبشویی علف‌کش توفوردی نشان داد، بهگونهای که تا لایه 8 سانتیمتری تمام تیمارهای مورد استفاده به غیر از تیمار شاهد بدون علف‌کش، کاهش چشمگیری در صفات اندازه‌گیری شده بروز دادند. به نظر می‌رسد که افزایش ماده آلی خاک در لایه‌های بیشتر از 8 سانتیمتر، در تیمار 50 درصد کود دامی، سبب بهبود رشد صفات اندازه‌گیری شده تا نزدیک تیمار شاهد شد.نتیجهگیری: عمق موثر آبشویی عاملی از میزان حساسیت گیاه نیز میباشد هر چه گیاه حساستر باشد به مقادیر کمتری از علف‌کش واکنش نشان میدهد و در نتیجه عمق موثر آبشویی برای آن گیاه افزایش مییابد. بر اساس نتایج این آزمایش خیار میتواند به عنوان گیاه محک در پایش مقادیر آبشویی علف‌کش توفوردی بکار برده شود. |
| format | Article |
| id | doaj-art-d13db9f87e1c4bc09e1d207e17249fb9 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2050 2322-2778 |
| language | fas |
| publishDate | 2023-09-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| spelling | doaj-art-d13db9f87e1c4bc09e1d207e17249fb92025-01-25T07:02:04ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782023-09-0130314116010.22069/jopp.2023.20951.29986666بررسی پتانسیل آبشویی علف‌کش 2,4-D توسط زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار درسطوح مختلف کود دامیطاهر عجمی0زینب اورسجی1ابراهیم غلامعلی پور علمداری2عبدالطیف قلی زاده3دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد علوم علفهای هرز، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران.نویسنده مسئول، استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران.دانشیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران.استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران.سابقه و هدف: علف‌کش‌ها پرکاربردترین آفت‌کش‌های کشاورزی هستند که آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از کاربرد آن‌ها از مهمترین عوامل تهدید کننده سلامت زیستبومها و جوامع بشری میباشد؛ از این‌رو شناخت رفتار آفت‌کش‌ها در محیط در جهت کاهش اثرات سوء زیستمحیطی و بهینه‌سازی فعالیت‌های کشاورزی ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر کود دامی بر کاهش آبشویی علف‌کش توفوردی از طریق زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار انجام شد. مواد و روشها: این آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1397 اجرا شد. عامل اول کود دامی در پنح سطح شامل شاهد (عدم کاربرد کود گاوی وعلفکش) و 0، 10، 25 و 50 درصد کود گاوی پوسیده به همراه کاربرد علف‌کش و عامل دوم لایه‌های خاک در شش سطح شامل لایه‌های صفر تا 2، 2 تا 4، 4 تا 6، 6 تا 8، 8 تا 10 و 10 تا 12 سانتیمتر بود. علف‌کش توفوردی (L%72) با دز توصیه شده دو لیتر در هکتار، 24 ساعت پس از اشباع خاک و زمانی که آب ثقلی خارج شد؛ به کار برده شد. 48 ساعت پس از اعمال علف‌کش به میزان 3-10×109 سیسی برای سطح مقطع 3-10×5/9 متر مربعی گلدان، در هر کدام، پنج بذر از گیاه مورد نظر کشت و در انتهای 30 روز صفات طول اندام هوایی و ریشه و وزن خشک اندام هوایی و ریشه اندازه‌گیری شد.یافتهها: نتایج نشان داد که عمق آبشویی توفوردی در شرایط بدون مصرف کود دامی در سویا 10 سانتیمتر و در خیار 12 سانتیمتر بدست آمد. افزودن کود دامی به میزان 10 و 25 درصد تاثیر چشمگیری بر کاهش آبشویی توفوردی نشان نداد؛ اما تیمار 50 درصد کود دامی سبب کاهش عمق آبشویی در سویا و خیار به 8 و 10 سانتیمتر شد. با افزایش 50 درصد کود دامی به دلیل افزایش جذب سطحی علف‌کش در لایه‌های 2 و 4 سانتیمتری، بازدارندگی بیشتری در صفات مورد بررسی نسبت به لایه‌های دیگر بروز داد و به تبع آن علف‌کش کمتری به لایه‌های بعدی خاک منتقل گردید. از سوی دیگر گیاه خیار نسبت به سویا، حساسیت بیشتری به مقادیر مختلف آبشویی علف‌کش توفوردی نشان داد، بهگونهای که تا لایه 8 سانتیمتری تمام تیمارهای مورد استفاده به غیر از تیمار شاهد بدون علف‌کش، کاهش چشمگیری در صفات اندازه‌گیری شده بروز دادند. به نظر می‌رسد که افزایش ماده آلی خاک در لایه‌های بیشتر از 8 سانتیمتر، در تیمار 50 درصد کود دامی، سبب بهبود رشد صفات اندازه‌گیری شده تا نزدیک تیمار شاهد شد.نتیجهگیری: عمق موثر آبشویی عاملی از میزان حساسیت گیاه نیز میباشد هر چه گیاه حساستر باشد به مقادیر کمتری از علف‌کش واکنش نشان میدهد و در نتیجه عمق موثر آبشویی برای آن گیاه افزایش مییابد. بر اساس نتایج این آزمایش خیار میتواند به عنوان گیاه محک در پایش مقادیر آبشویی علف‌کش توفوردی بکار برده شود.https://jopp.gau.ac.ir/article_6666_545d726a6b8b0b310d44f3f039f35aef.pdfعلفکشعمق نفوذگیاه محکماده آلی |
| spellingShingle | طاهر عجمی زینب اورسجی ابراهیم غلامعلی پور علمداری عبدالطیف قلی زاده بررسی پتانسیل آبشویی علف‌کش 2,4-D توسط زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار درسطوح مختلف کود دامی Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī علف‌کش عمق نفوذ گیاه محک ماده آلی |
| title | بررسی پتانسیل آبشویی علف‌کش 2,4-D توسط زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار درسطوح مختلف کود دامی |
| title_full | بررسی پتانسیل آبشویی علف‌کش 2,4-D توسط زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار درسطوح مختلف کود دامی |
| title_fullStr | بررسی پتانسیل آبشویی علف‌کش 2,4-D توسط زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار درسطوح مختلف کود دامی |
| title_full_unstemmed | بررسی پتانسیل آبشویی علف‌کش 2,4-D توسط زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار درسطوح مختلف کود دامی |
| title_short | بررسی پتانسیل آبشویی علف‌کش 2,4-D توسط زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار درسطوح مختلف کود دامی |
| title_sort | بررسی پتانسیل آبشویی علف‌کش 2 4 d توسط زیستسنجی گیاهچه‌های سویا و خیار درسطوح مختلف کود دامی |
| topic | علف‌کش عمق نفوذ گیاه محک ماده آلی |
| url | https://jopp.gau.ac.ir/article_6666_545d726a6b8b0b310d44f3f039f35aef.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ṭạhrʿjmy brrsyptạnsylậbsẖwyyʿlfḵsẖ24dtwsṭzystsnjygyạhcẖhhạyswyạwkẖyạrdrsṭwḥmkẖtlfḵwddạmy AT zynbạwrsjy brrsyptạnsylậbsẖwyyʿlfḵsẖ24dtwsṭzystsnjygyạhcẖhhạyswyạwkẖyạrdrsṭwḥmkẖtlfḵwddạmy AT ạbrạhymgẖlạmʿlypwrʿlmdạry brrsyptạnsylậbsẖwyyʿlfḵsẖ24dtwsṭzystsnjygyạhcẖhhạyswyạwkẖyạrdrsṭwḥmkẖtlfḵwddạmy AT ʿbdạlṭyfqlyzạdh brrsyptạnsylậbsẖwyyʿlfḵsẖ24dtwsṭzystsnjygyạhcẖhhạyswyạwkẖyạrdrsṭwḥmkẖtlfḵwddạmy |