Mimikra, autofikcja, genealogia. O(d)grywanie traumy, rekonstruowanie autobiografii w postmemorialnym pisarstwie Moniki Rakusy

W artykule zajmuję się jednym z pogranicznych przypadków współczesnych narracji autobiograficznych. Pisarstwo Moniki Rakusy, świadome ograniczeń charakterystycznych dla praktyk postpamięci, tworzy autorefleksyjną i ironiczną odmianę postmemorialnej prozy biograficznej, podejmującą złożoną grę z form...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Bartosz Dąbrowski
Format: Article
Language:English
Published: Lodz University Press 2024-12-01
Series:Czytanie Literatury
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.uni.lodz.pl/czytanieliteratury/article/view/24730
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832584346491420672
author Bartosz Dąbrowski
author_facet Bartosz Dąbrowski
author_sort Bartosz Dąbrowski
collection DOAJ
description W artykule zajmuję się jednym z pogranicznych przypadków współczesnych narracji autobiograficznych. Pisarstwo Moniki Rakusy, świadome ograniczeń charakterystycznych dla praktyk postpamięci, tworzy autorefleksyjną i ironiczną odmianę postmemorialnej prozy biograficznej, podejmującą złożoną grę z formami autofikcjonalnymi i gatunkowymi (np. z dziennikami/blogami typowymi dla life-writing i „brydżetami” wzorowanymi na dzienniku Bridget Jones). Ironiczna strategia tworzenia „mieszanin” genologicznych oddaje perypetie hybrydycznego usytuowania żydowskiej tożsamości narratorki, która z jednej strony zmaga się z międzypokoleniową traumą, antysemityzmem i niełatwym do określenia statusem pochodzenia, z drugiej zaś, świadoma performatywnego charakteru własnych i społecznych praktyk/przymusów biograficznych, zdaje się być uwikłana w opisane przez Homi Bhabhę mechanizmy mimikry, udawania innej tożsamości jako kontynuacje strategii ukrywania i maskowania żydowskości. W artykule szczegółowo badam relacje pomiędzy autofikcją, postpamięcią i modalnością autobiograficzną narracji rodzinnych oraz ironicznymi technikami dystansowania zawartymi w trzech tekstach prozatorskich (łże-dzienniku 39,9, powieści Żona Adama oraz zbiorze opowiadań Cień). W tych wariantach „parabiografii” (Artur Sandauer), autofikcjonalnie eksponowana literackość jako szczególna forma „mimetyzmu zranienia”, pośredniczy zarówno pomiędzy obszarami „żydowskiego” doświadczenia antysemityzmu i traumy oraz traktowanymi z dystansem konwencjonalnymi formułami szczerości life-writing, jak i z postmemorialnymi wysiłkami zrozumienia przeszłości.
format Article
id doaj-art-cd9270c83ff34b8d9795961041df373d
institution Kabale University
issn 2299-7458
2449-8386
language English
publishDate 2024-12-01
publisher Lodz University Press
record_format Article
series Czytanie Literatury
spelling doaj-art-cd9270c83ff34b8d9795961041df373d2025-01-27T14:24:49ZengLodz University PressCzytanie Literatury2299-74582449-83862024-12-011310512410.18778/2299-7458.13.0625300Mimikra, autofikcja, genealogia. O(d)grywanie traumy, rekonstruowanie autobiografii w postmemorialnym pisarstwie Moniki RakusyBartosz Dąbrowski0https://orcid.org/0000-0001-7999-5458Uniwersytet Gdański W artykule zajmuję się jednym z pogranicznych przypadków współczesnych narracji autobiograficznych. Pisarstwo Moniki Rakusy, świadome ograniczeń charakterystycznych dla praktyk postpamięci, tworzy autorefleksyjną i ironiczną odmianę postmemorialnej prozy biograficznej, podejmującą złożoną grę z formami autofikcjonalnymi i gatunkowymi (np. z dziennikami/blogami typowymi dla life-writing i „brydżetami” wzorowanymi na dzienniku Bridget Jones). Ironiczna strategia tworzenia „mieszanin” genologicznych oddaje perypetie hybrydycznego usytuowania żydowskiej tożsamości narratorki, która z jednej strony zmaga się z międzypokoleniową traumą, antysemityzmem i niełatwym do określenia statusem pochodzenia, z drugiej zaś, świadoma performatywnego charakteru własnych i społecznych praktyk/przymusów biograficznych, zdaje się być uwikłana w opisane przez Homi Bhabhę mechanizmy mimikry, udawania innej tożsamości jako kontynuacje strategii ukrywania i maskowania żydowskości. W artykule szczegółowo badam relacje pomiędzy autofikcją, postpamięcią i modalnością autobiograficzną narracji rodzinnych oraz ironicznymi technikami dystansowania zawartymi w trzech tekstach prozatorskich (łże-dzienniku 39,9, powieści Żona Adama oraz zbiorze opowiadań Cień). W tych wariantach „parabiografii” (Artur Sandauer), autofikcjonalnie eksponowana literackość jako szczególna forma „mimetyzmu zranienia”, pośredniczy zarówno pomiędzy obszarami „żydowskiego” doświadczenia antysemityzmu i traumy oraz traktowanymi z dystansem konwencjonalnymi formułami szczerości life-writing, jak i z postmemorialnymi wysiłkami zrozumienia przeszłości.https://czasopisma.uni.lodz.pl/czytanieliteratury/article/view/24730holocausttraumapostpamięćautobiografiamimikraautofikcja
spellingShingle Bartosz Dąbrowski
Mimikra, autofikcja, genealogia. O(d)grywanie traumy, rekonstruowanie autobiografii w postmemorialnym pisarstwie Moniki Rakusy
Czytanie Literatury
holocaust
trauma
postpamięć
autobiografia
mimikra
autofikcja
title Mimikra, autofikcja, genealogia. O(d)grywanie traumy, rekonstruowanie autobiografii w postmemorialnym pisarstwie Moniki Rakusy
title_full Mimikra, autofikcja, genealogia. O(d)grywanie traumy, rekonstruowanie autobiografii w postmemorialnym pisarstwie Moniki Rakusy
title_fullStr Mimikra, autofikcja, genealogia. O(d)grywanie traumy, rekonstruowanie autobiografii w postmemorialnym pisarstwie Moniki Rakusy
title_full_unstemmed Mimikra, autofikcja, genealogia. O(d)grywanie traumy, rekonstruowanie autobiografii w postmemorialnym pisarstwie Moniki Rakusy
title_short Mimikra, autofikcja, genealogia. O(d)grywanie traumy, rekonstruowanie autobiografii w postmemorialnym pisarstwie Moniki Rakusy
title_sort mimikra autofikcja genealogia o d grywanie traumy rekonstruowanie autobiografii w postmemorialnym pisarstwie moniki rakusy
topic holocaust
trauma
postpamięć
autobiografia
mimikra
autofikcja
url https://czasopisma.uni.lodz.pl/czytanieliteratury/article/view/24730
work_keys_str_mv AT bartoszdabrowski mimikraautofikcjagenealogiaodgrywanietraumyrekonstruowanieautobiografiiwpostmemorialnympisarstwiemonikirakusy