«جای» منتقد: بررسی انتقادی کتاب مفهوم نقد در نهضت‌‌‌های تجددخواه جهان عرب؛ با نگاهی به نظریه‌‌‌های مدرنیته و پسامدرنیته

این مقاله به نقد و بررسی کتاب مفهوم نقد در نهضت‌‌‌های تجددخواه جهان عرب؛ با نگاهی به نظریه‌‌‌های مدرنیته و پسامدرنیته می‌پردازد. مؤلف قصد دارد تا مفهوم و پدیدۀ نقد را به‌بحث بگذارد، اما فراموش می‌کند که نقد یک کنش مدرن است. درنتیجه، دچار سنت‌گرایی و پست‌مدرنیسمی می‌شود که یکی مانع نقد است و دیگری مخ...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: مرتضی بحرانی
Format: Article
Language:fas
Published: Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS) 2022-09-01
Series:پژوهش‌نامۀ انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی
Subjects:
Online Access:https://criticalstudy.ihcs.ac.ir/article_8168_17559f4890d43d4a74e2cc1d2e3b7370.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:این مقاله به نقد و بررسی کتاب مفهوم نقد در نهضت‌‌‌های تجددخواه جهان عرب؛ با نگاهی به نظریه‌‌‌های مدرنیته و پسامدرنیته می‌پردازد. مؤلف قصد دارد تا مفهوم و پدیدۀ نقد را به‌بحث بگذارد، اما فراموش می‌کند که نقد یک کنش مدرن است. درنتیجه، دچار سنت‌گرایی و پست‌مدرنیسمی می‌شود که یکی مانع نقد است و دیگری مخل نقد. باوجود گزاره‌هایی از این کتاب که امید به پیشرفت را تداعی می‌کنند، مؤلف گرفتار گذشته‌گرایی سنت‌گرایانه و دل‌مشغول تفنن‌ پست‌مدرنیستی است. این دو عامل باعث شده است که مؤلف نقد را مربوط به قلمرو فلسفۀ آگاهی بداند. گویی، اگر اعراب در ذهنیت خود به مرحلۀ نقادی برسند، جوامع آن‌ها نیز پیشرفت می‌کند. این تناقضات به‌ویژه در آن‌جا خود را نشان می‌دهند که مؤلف درعمل به ارزش‌های مدرن (آزادی، شادی، و انسجام) اهمیتی قائل نمی‌شود. هر پژوهشی درباب نقد که قدردان نتایج عملی مدرنیته نباشد، نمی‌تواند پژوهشی جدی و صادقانه تلقی شود. این نکته محور بررسی کتاب در این مقاله است. نویسندۀ مقالۀ حاضر برای این‌که این اختلال در شناخت را به‌نقد بکشاند، با روش هرمنوتیک سوءظن کتاب را موردبررسی قرار داده است.
ISSN:2383-1650