اثر محیط کشت، نوع ریز نمونه و بنزیل آدنین بر القای رویان بدنی دوگونه ثعلب ایرانی

سابقه و هدف: ارکیده‌های خاکروی مناطق معتدله دسته‌ی مهمی از ارکیده‌ها هستند که توانسته‌اند درسال‌های اخیر توجه دنیای باغبانی را به خود جلب کنند. ارکیده خربقی معمولی با نام علمیEpipactis veratrifolia و ارکیده ثعلب سایه پسند با نام علمی Dactylorhizba umbrosa از دسته ارکیده‌های خاکروی معتدله و نیز از جم...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: شیرین مرادی, شیرین دیانتی دیلمی, کورش وحدتی, مصطفی عرب
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2016-02-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_2732_ff63b2d0084f0ad4cb6031fbf91c3b20.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586670703116288
author شیرین مرادی
شیرین دیانتی دیلمی
کورش وحدتی
مصطفی عرب
author_facet شیرین مرادی
شیرین دیانتی دیلمی
کورش وحدتی
مصطفی عرب
author_sort شیرین مرادی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: ارکیده‌های خاکروی مناطق معتدله دسته‌ی مهمی از ارکیده‌ها هستند که توانسته‌اند درسال‌های اخیر توجه دنیای باغبانی را به خود جلب کنند. ارکیده خربقی معمولی با نام علمیEpipactis veratrifolia و ارکیده ثعلب سایه پسند با نام علمی Dactylorhizba umbrosa از دسته ارکیده‌های خاکروی معتدله و نیز از جمله ثعلب‌های بومی ایران هستند. متاسفانه تکثیر اندک، قیمت بالا و وجود تقاضای علاقمندان در بازار، سبب جمع آوری آن‌ها از طبیعت شده است. در نتیجه تعداد آن‌ها کاهش یافته و حتی برخی از گونه‌ها در معرض انقراض و نابودی می‌باشند. از سوی دیگر با وجود اینکه پیشرفت‌هایی برای ریزازدیادی و کشت درون شیشه‌ای برخی ارکیده‌ها، نتایج اندکی در مورد ارکیده‌های خاکروی مناطق معتدله بدست آمده است.رویان‌زایی بدنی پتانسیل بالایی برای ریزازدیادی در مقیاس وسیع به ویژه برای گیاهان دارای چرخه تولید مثل خاص(همانند ارکیده‌ها) دارد. هدف این پژوهش بررسی مقدماتی برای انگیزش و جستجوی شرایط بهتر برای القای رویان‌زایی دراین گونه‌های بومی ریزازدیادی و تکثیر انبوه کلون-های آن‌ها در سطح وسیع است.مواد و روش ها: در این پژوهش غلظت‌های صفر و سه میلی‌گرم در لیتر هورمون بنزیل آدنین در چهار محیط‌ کشت شامل محیط فاست و غلظت‌های یک دوم، یک چهارم و یک هشتم محیط کشت موراشیگ و اسگوک برای القای رویان‌ بدنی مستقیم دو گونه ارکیده بومی ایران مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، چهار ریزنمونه مختلف (برگ، ساقه، طوقه و پروتوکورم) از گونه خربقی معمولی و دو ریز نمونه (برگ و طوقه ) از گونه ثعلب سایه پسند استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که در گونه خربقی معمولی تفاوت معنی‌داری بین محیط‌های کشت وجود نداشت ، اثر متقابل بین ریزنمونه و هورمون بنزیل آدنین در سطح یک درصد معنی دار بود و ریزنمونه پروتوکورم تیمار شده با هورمون بنزیل آدنین با میانگین تولید 13 رویان در محیط کشت یک ‌چهارم موراشیگ و اسگوک، بیشترین نتیجه را به همراه داشت. در گونه ثعلب سایه پسند تفاوت معنی داری بین محیط کشت‌ها وجود داشت و محیط کشت فاست و ریز نمونه طوقه بهترین نتیجه (66/2 رویان در هر ریز نمونه) را به همراه داشتند. همچنین نتایج، تاثیر مثبت سه میلی‌گرم در لیتر هورمون بنزیل آدنین بر رویان‌زایی این گونه را نشان دادند.نتیجه گیری کلی: تاثیر مثبت سه میلی گرم درلیتر هورمون بنزیل آدنین در هردو گونه مشاهده شد. بنابراین استفاده از آن برای رویان-زایی و آزمایش اثر غلظت‌های مختلف آن بر تعداد رویان توصیه می‌شود. در ارکیده خربقی معمولی محیط‌های کشت از نظر آماری تفاوت معنی‌داری نداشتند. در حالی که در گونه ثعلب سایه پسند محیط کشت فاست با سایر تیمار‌ها تفاوت معنی‌داری نشان داد. ریزنمونه پروتوکورمی در ارکیده خربقی معمولی و ریزنمونه طوقه (پاهنگ ساقه) در ارکیده ثعلب سایه پسند پربازده‌ترین ریزنمونه‌ها شناخته شدند. در هر دو گونه ریزنمونه برگی نتیجه بخش نبود.
format Article
id doaj-art-c03745784d214878885826dc6649c749
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2016-02-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-c03745784d214878885826dc6649c7492025-01-25T06:49:46ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782016-02-012241191322732اثر محیط کشت، نوع ریز نمونه و بنزیل آدنین بر القای رویان بدنی دوگونه ثعلب ایرانیشیرین مرادی0شیرین دیانتی دیلمی1کورش وحدتی2مصطفی عرب3دانشگاه تهراندانشگاه تهراندانشگاه تهرانعضو هیئت علمی گروه باغبانی پردیس ابوریحان دانشگاه تهرانسابقه و هدف: ارکیده‌های خاکروی مناطق معتدله دسته‌ی مهمی از ارکیده‌ها هستند که توانسته‌اند درسال‌های اخیر توجه دنیای باغبانی را به خود جلب کنند. ارکیده خربقی معمولی با نام علمیEpipactis veratrifolia و ارکیده ثعلب سایه پسند با نام علمی Dactylorhizba umbrosa از دسته ارکیده‌های خاکروی معتدله و نیز از جمله ثعلب‌های بومی ایران هستند. متاسفانه تکثیر اندک، قیمت بالا و وجود تقاضای علاقمندان در بازار، سبب جمع آوری آن‌ها از طبیعت شده است. در نتیجه تعداد آن‌ها کاهش یافته و حتی برخی از گونه‌ها در معرض انقراض و نابودی می‌باشند. از سوی دیگر با وجود اینکه پیشرفت‌هایی برای ریزازدیادی و کشت درون شیشه‌ای برخی ارکیده‌ها، نتایج اندکی در مورد ارکیده‌های خاکروی مناطق معتدله بدست آمده است.رویان‌زایی بدنی پتانسیل بالایی برای ریزازدیادی در مقیاس وسیع به ویژه برای گیاهان دارای چرخه تولید مثل خاص(همانند ارکیده‌ها) دارد. هدف این پژوهش بررسی مقدماتی برای انگیزش و جستجوی شرایط بهتر برای القای رویان‌زایی دراین گونه‌های بومی ریزازدیادی و تکثیر انبوه کلون-های آن‌ها در سطح وسیع است.مواد و روش ها: در این پژوهش غلظت‌های صفر و سه میلی‌گرم در لیتر هورمون بنزیل آدنین در چهار محیط‌ کشت شامل محیط فاست و غلظت‌های یک دوم، یک چهارم و یک هشتم محیط کشت موراشیگ و اسگوک برای القای رویان‌ بدنی مستقیم دو گونه ارکیده بومی ایران مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، چهار ریزنمونه مختلف (برگ، ساقه، طوقه و پروتوکورم) از گونه خربقی معمولی و دو ریز نمونه (برگ و طوقه ) از گونه ثعلب سایه پسند استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که در گونه خربقی معمولی تفاوت معنی‌داری بین محیط‌های کشت وجود نداشت ، اثر متقابل بین ریزنمونه و هورمون بنزیل آدنین در سطح یک درصد معنی دار بود و ریزنمونه پروتوکورم تیمار شده با هورمون بنزیل آدنین با میانگین تولید 13 رویان در محیط کشت یک ‌چهارم موراشیگ و اسگوک، بیشترین نتیجه را به همراه داشت. در گونه ثعلب سایه پسند تفاوت معنی داری بین محیط کشت‌ها وجود داشت و محیط کشت فاست و ریز نمونه طوقه بهترین نتیجه (66/2 رویان در هر ریز نمونه) را به همراه داشتند. همچنین نتایج، تاثیر مثبت سه میلی‌گرم در لیتر هورمون بنزیل آدنین بر رویان‌زایی این گونه را نشان دادند.نتیجه گیری کلی: تاثیر مثبت سه میلی گرم درلیتر هورمون بنزیل آدنین در هردو گونه مشاهده شد. بنابراین استفاده از آن برای رویان-زایی و آزمایش اثر غلظت‌های مختلف آن بر تعداد رویان توصیه می‌شود. در ارکیده خربقی معمولی محیط‌های کشت از نظر آماری تفاوت معنی‌داری نداشتند. در حالی که در گونه ثعلب سایه پسند محیط کشت فاست با سایر تیمار‌ها تفاوت معنی‌داری نشان داد. ریزنمونه پروتوکورمی در ارکیده خربقی معمولی و ریزنمونه طوقه (پاهنگ ساقه) در ارکیده ثعلب سایه پسند پربازده‌ترین ریزنمونه‌ها شناخته شدند. در هر دو گونه ریزنمونه برگی نتیجه بخش نبود.https://jopp.gau.ac.ir/article_2732_ff63b2d0084f0ad4cb6031fbf91c3b20.pdfکلید واژه :محیط کشت درون شیشه ایپروتوکورمارکیدهخربقی معمولیثعلب سایه پسند
spellingShingle شیرین مرادی
شیرین دیانتی دیلمی
کورش وحدتی
مصطفی عرب
اثر محیط کشت، نوع ریز نمونه و بنزیل آدنین بر القای رویان بدنی دوگونه ثعلب ایرانی
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
کلید واژه :محیط کشت درون شیشه ای
پروتوکورم
ارکیده
خربقی معمولی
ثعلب سایه پسند
title اثر محیط کشت، نوع ریز نمونه و بنزیل آدنین بر القای رویان بدنی دوگونه ثعلب ایرانی
title_full اثر محیط کشت، نوع ریز نمونه و بنزیل آدنین بر القای رویان بدنی دوگونه ثعلب ایرانی
title_fullStr اثر محیط کشت، نوع ریز نمونه و بنزیل آدنین بر القای رویان بدنی دوگونه ثعلب ایرانی
title_full_unstemmed اثر محیط کشت، نوع ریز نمونه و بنزیل آدنین بر القای رویان بدنی دوگونه ثعلب ایرانی
title_short اثر محیط کشت، نوع ریز نمونه و بنزیل آدنین بر القای رویان بدنی دوگونه ثعلب ایرانی
title_sort اثر محیط کشت، نوع ریز نمونه و بنزیل آدنین بر القای رویان بدنی دوگونه ثعلب ایرانی
topic کلید واژه :محیط کشت درون شیشه ای
پروتوکورم
ارکیده
خربقی معمولی
ثعلب سایه پسند
url https://jopp.gau.ac.ir/article_2732_ff63b2d0084f0ad4cb6031fbf91c3b20.pdf
work_keys_str_mv AT sẖyrynmrạdy ạtẖrmḥyṭḵsẖtnwʿryznmwnhwbnzylậdnynbrạlqạyrwyạnbdnydwgwnhtẖʿlbạyrạny
AT sẖyryndyạntydylmy ạtẖrmḥyṭḵsẖtnwʿryznmwnhwbnzylậdnynbrạlqạyrwyạnbdnydwgwnhtẖʿlbạyrạny
AT ḵwrsẖwḥdty ạtẖrmḥyṭḵsẖtnwʿryznmwnhwbnzylậdnynbrạlqạyrwyạnbdnydwgwnhtẖʿlbạyrạny
AT mṣṭfyʿrb ạtẖrmḥyṭḵsẖtnwʿryznmwnhwbnzylậdnynbrạlqạyrwyạnbdnydwgwnhtẖʿlbạyrạny