İslam ve Öteki: Erken Dönem Müslüman Toplumlarında Öteki İmgesi Üzerine Bir İnceleme
Bu makalede hicri ilk dört asırda Müslüman toplumlar tarafından üretilen dini ve edebi metinlerde yer alan Bizans imgesi, tarihsel süreç ve değişkenlik kriterleri açısından incelenmiştir. Bu amaçla ilk olarak kimlik, farklılık, öteki, ötekileştirme kavramları çerçevesinde bir teorik temel oluşturulm...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Yakın Doğu Üniversitesi
2021-12-01
|
| Series: | Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1940359 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841545076662075392 |
|---|---|
| author | Cemal Özel |
| author_facet | Cemal Özel |
| author_sort | Cemal Özel |
| collection | DOAJ |
| description | Bu makalede hicri ilk dört asırda Müslüman toplumlar tarafından üretilen dini ve edebi metinlerde yer alan Bizans imgesi, tarihsel süreç ve değişkenlik kriterleri açısından incelenmiştir. Bu amaçla ilk olarak kimlik, farklılık, öteki, ötekileştirme kavramları çerçevesinde bir teorik temel oluşturulmuştur. Ardından Rûm suresi ilk beş ayetin yorumu, isimlendirme, siyaset, din, kültür, bilim, felsefe, sanat ve kadın betimlemeleri üzerinden Bizans’a dair imgelemler çözümlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın temel iddiası öteki imgesinin öteki ile kurulan ilişkilerden bağımsız bir şekilde ele alınamayacağıdır. Bu çerçevede tarihsel açıdan ele alındığında başlangıçta olumlu olan Bizans imgesinin ilişkilerin seyrine bağlı olarak olumsuza dönüştüğü, zamanla dengelendiği görülmektedir. Değişkenlik açısından ise siyaset ve siyasilerle ilgili imgelemlerdeki üslup ve içerik değişken iken; Konstantinopolis, Bizans zanaatkarlığı, aile yaşamı ve kadın gibi toplumsal yaşam üzerine betimlemelerde değişkenlik oldukça azdır. Bizans algısının temelini ilk zamanlarda Kuran ve sünnet kültürü oluştururken zamanla siyasi gelişmeler baskın hale gelmiştir. Öte yandan Müslümanlar Bizans’ı monolitik, sığ, indirgeyici biçimde ele almamışlar, ancak “biz” ve “onlar” ayrımını İslam imgesinin iyileştirilmesi ve Müslüman kimliğinin pekiştirilmesi amacıyla kullanmışlardır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-bde6bfb3c9424bee8719d58ba279bfdb |
| institution | Kabale University |
| issn | 2148-6026 |
| language | English |
| publishDate | 2021-12-01 |
| publisher | Yakın Doğu Üniversitesi |
| record_format | Article |
| series | Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj-art-bde6bfb3c9424bee8719d58ba279bfdb2025-01-12T10:50:14ZengYakın Doğu ÜniversitesiYakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi2148-60262021-12-017223929210.32955/neu.ilaf.2021.7.2.01249İslam ve Öteki: Erken Dönem Müslüman Toplumlarında Öteki İmgesi Üzerine Bir İncelemeCemal Özel0https://orcid.org/0000-0001-9977-6308ÖğretmenBu makalede hicri ilk dört asırda Müslüman toplumlar tarafından üretilen dini ve edebi metinlerde yer alan Bizans imgesi, tarihsel süreç ve değişkenlik kriterleri açısından incelenmiştir. Bu amaçla ilk olarak kimlik, farklılık, öteki, ötekileştirme kavramları çerçevesinde bir teorik temel oluşturulmuştur. Ardından Rûm suresi ilk beş ayetin yorumu, isimlendirme, siyaset, din, kültür, bilim, felsefe, sanat ve kadın betimlemeleri üzerinden Bizans’a dair imgelemler çözümlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın temel iddiası öteki imgesinin öteki ile kurulan ilişkilerden bağımsız bir şekilde ele alınamayacağıdır. Bu çerçevede tarihsel açıdan ele alındığında başlangıçta olumlu olan Bizans imgesinin ilişkilerin seyrine bağlı olarak olumsuza dönüştüğü, zamanla dengelendiği görülmektedir. Değişkenlik açısından ise siyaset ve siyasilerle ilgili imgelemlerdeki üslup ve içerik değişken iken; Konstantinopolis, Bizans zanaatkarlığı, aile yaşamı ve kadın gibi toplumsal yaşam üzerine betimlemelerde değişkenlik oldukça azdır. Bizans algısının temelini ilk zamanlarda Kuran ve sünnet kültürü oluştururken zamanla siyasi gelişmeler baskın hale gelmiştir. Öte yandan Müslümanlar Bizans’ı monolitik, sığ, indirgeyici biçimde ele almamışlar, ancak “biz” ve “onlar” ayrımını İslam imgesinin iyileştirilmesi ve Müslüman kimliğinin pekiştirilmesi amacıyla kullanmışlardır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1940359ötekiöteki imgesierken dönem i̇slam toplumlarıbizansthe otherthe image of the otherearly islamic societiesbyzantium |
| spellingShingle | Cemal Özel İslam ve Öteki: Erken Dönem Müslüman Toplumlarında Öteki İmgesi Üzerine Bir İnceleme Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi öteki öteki imgesi erken dönem i̇slam toplumları bizans the other the image of the other early islamic societies byzantium |
| title | İslam ve Öteki: Erken Dönem Müslüman Toplumlarında Öteki İmgesi Üzerine Bir İnceleme |
| title_full | İslam ve Öteki: Erken Dönem Müslüman Toplumlarında Öteki İmgesi Üzerine Bir İnceleme |
| title_fullStr | İslam ve Öteki: Erken Dönem Müslüman Toplumlarında Öteki İmgesi Üzerine Bir İnceleme |
| title_full_unstemmed | İslam ve Öteki: Erken Dönem Müslüman Toplumlarında Öteki İmgesi Üzerine Bir İnceleme |
| title_short | İslam ve Öteki: Erken Dönem Müslüman Toplumlarında Öteki İmgesi Üzerine Bir İnceleme |
| title_sort | islam ve oteki erken donem musluman toplumlarinda oteki imgesi uzerine bir inceleme |
| topic | öteki öteki imgesi erken dönem i̇slam toplumları bizans the other the image of the other early islamic societies byzantium |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1940359 |
| work_keys_str_mv | AT cemalozel islamveotekierkendonemmuslumantoplumlarındaotekiimgesiuzerinebirinceleme |