تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان‌های ساحلی خلیج‌فارس با رویکرد آب‌وهوای منطقه‌ای

یکی از چالش‌های و مسائل مهم جوی در دهه‌های اخیر در مناطق کلان‌شهرها، آلودگی هوا است که عوامل طبیعی و انسانی مختلفی در ایجاد آن نقش اساسی دارند و اثرات زیان‌باری را روی انسان‌ها و محیط‌زیست می‌گذارد. با توجه به این موضوع تحقیق و بررسی آلودگی هوا مهم و ضروری است. بر این اساس در پژوهش حاضر در برآورد می...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: عطا غفاری گیلانده, وحید صفریان زنگیر
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2023-06-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_43244_276f49b8086ece5c522afb47423affe3.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592595539197952
author عطا غفاری گیلانده
وحید صفریان زنگیر
author_facet عطا غفاری گیلانده
وحید صفریان زنگیر
author_sort عطا غفاری گیلانده
collection DOAJ
description یکی از چالش‌های و مسائل مهم جوی در دهه‌های اخیر در مناطق کلان‌شهرها، آلودگی هوا است که عوامل طبیعی و انسانی مختلفی در ایجاد آن نقش اساسی دارند و اثرات زیان‌باری را روی انسان‌ها و محیط‌زیست می‌گذارد. با توجه به این موضوع تحقیق و بررسی آلودگی هوا مهم و ضروری است. بر این اساس در پژوهش حاضر در برآورد میزان کربن منوکسید و دی‌اکسید نیتروژن و نیز مقدار بخار آب موجود در جو در مقیاس استان‌های جنوبی و جنوب غربی مشرف بر خلیج‌فارس در سال‌های 2019- 2018، از داده‌های تصاویر ماهواره‌ای Sentinel-5 و در برآورد میزان آئروسل‌ها و مقدار دمای سطح زمین (LST) در گستره مکانی و زمانی مذکور از داده­های تصاویر سنجنده MODIS استفاده شد. طبق یافته‌های به‌دست آمده، بیشینه غلظت Co با مقدار 037/0 mol/m^2 در آوریل 2019، بیشینه غلظت H2O، با مقدار 3703، mol/m^2 در آگوست 2019 و بیشینه غلظت NO2 با مقدار 000188/0 mol/m^2 در نوامبر 2018 قرار دارد. بیشینه مقدار روزانه LST با مقدار 5/324 درجه کلوین در ژوئن 2019 و بیش‌ترین مقدار شبانه LST با مقدار 5/302 درجه کلوین در ژوئن 2019 به‌دست آمد. بیشینه مقدار ضخامت عمق اپتیکی آئروسل‌ها با مقدار 79/13 μg/m^3 در طول‌موج (47/0 μm) در جولای 2019 و کم‌ترین مقدار آن با مقدار 57/1 μg/m^3 در نوامبر 2018 در طول‌موج (55/0 μm) قرار دارد. نتایج حاصل از پایش زمانی و مکانی مقادیر Co، NO2، H2O، LST و AOD، امکان درک ملموس‌تری از تغییرات مکانی و زمانی مؤلفه‌های موردبررسی را در مقیاس کلان منطقه‌ای فراهم می‌کند.
format Article
id doaj-art-ba5d0630178147adb02a92ec065215d4
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2023-06-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-ba5d0630178147adb02a92ec065215d42025-01-21T06:40:41ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-06-0112210112410.22067/geoeh.2022.78950.128243244تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان‌های ساحلی خلیج‌فارس با رویکرد آب‌وهوای منطقه‌ایعطا غفاری گیلانده0وحید صفریان زنگیر1استاد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایراندکتری گروه جغرافیای طبیعی، اقلیم‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایرانیکی از چالش‌های و مسائل مهم جوی در دهه‌های اخیر در مناطق کلان‌شهرها، آلودگی هوا است که عوامل طبیعی و انسانی مختلفی در ایجاد آن نقش اساسی دارند و اثرات زیان‌باری را روی انسان‌ها و محیط‌زیست می‌گذارد. با توجه به این موضوع تحقیق و بررسی آلودگی هوا مهم و ضروری است. بر این اساس در پژوهش حاضر در برآورد میزان کربن منوکسید و دی‌اکسید نیتروژن و نیز مقدار بخار آب موجود در جو در مقیاس استان‌های جنوبی و جنوب غربی مشرف بر خلیج‌فارس در سال‌های 2019- 2018، از داده‌های تصاویر ماهواره‌ای Sentinel-5 و در برآورد میزان آئروسل‌ها و مقدار دمای سطح زمین (LST) در گستره مکانی و زمانی مذکور از داده­های تصاویر سنجنده MODIS استفاده شد. طبق یافته‌های به‌دست آمده، بیشینه غلظت Co با مقدار 037/0 mol/m^2 در آوریل 2019، بیشینه غلظت H2O، با مقدار 3703، mol/m^2 در آگوست 2019 و بیشینه غلظت NO2 با مقدار 000188/0 mol/m^2 در نوامبر 2018 قرار دارد. بیشینه مقدار روزانه LST با مقدار 5/324 درجه کلوین در ژوئن 2019 و بیش‌ترین مقدار شبانه LST با مقدار 5/302 درجه کلوین در ژوئن 2019 به‌دست آمد. بیشینه مقدار ضخامت عمق اپتیکی آئروسل‌ها با مقدار 79/13 μg/m^3 در طول‌موج (47/0 μm) در جولای 2019 و کم‌ترین مقدار آن با مقدار 57/1 μg/m^3 در نوامبر 2018 در طول‌موج (55/0 μm) قرار دارد. نتایج حاصل از پایش زمانی و مکانی مقادیر Co، NO2، H2O، LST و AOD، امکان درک ملموس‌تری از تغییرات مکانی و زمانی مؤلفه‌های موردبررسی را در مقیاس کلان منطقه‌ای فراهم می‌کند.https://geoeh.um.ac.ir/article_43244_276f49b8086ece5c522afb47423affe3.pdfآلاینده‌های جویکربن منوکسیددی‌اکسید نیتروژنآئروسل‌هاsentinel-5modis
spellingShingle عطا غفاری گیلانده
وحید صفریان زنگیر
تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان‌های ساحلی خلیج‌فارس با رویکرد آب‌وهوای منطقه‌ای
جغرافیا و مخاطرات محیطی
آلاینده‌های جوی
کربن منوکسید
دی‌اکسید نیتروژن
آئروسل‌ها
sentinel-5
modis
title تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان‌های ساحلی خلیج‌فارس با رویکرد آب‌وهوای منطقه‌ای
title_full تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان‌های ساحلی خلیج‌فارس با رویکرد آب‌وهوای منطقه‌ای
title_fullStr تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان‌های ساحلی خلیج‌فارس با رویکرد آب‌وهوای منطقه‌ای
title_full_unstemmed تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان‌های ساحلی خلیج‌فارس با رویکرد آب‌وهوای منطقه‌ای
title_short تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان‌های ساحلی خلیج‌فارس با رویکرد آب‌وهوای منطقه‌ای
title_sort تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان‌های ساحلی خلیج‌فارس با رویکرد آب‌وهوای منطقه‌ای
topic آلاینده‌های جوی
کربن منوکسید
دی‌اکسید نیتروژن
آئروسل‌ها
sentinel-5
modis
url https://geoeh.um.ac.ir/article_43244_276f49b8086ece5c522afb47423affe3.pdf
work_keys_str_mv AT ʿṭạgẖfạrygylạndh tkẖmynwậsẖḵạrsạzyậlwdgyhwạdrạstạnhạysạḥlykẖlyjfạrsbạrwyḵrdậbwhwạymnṭqhạy
AT wḥydṣfryạnzngyr tkẖmynwậsẖḵạrsạzyậlwdgyhwạdrạstạnhạysạḥlykẖlyjfạrsbạrwyḵrdậbwhwạymnṭqhạy