مدل‌سازی رواناب ذوب برف توسط مدل SRM و برآورد پارامتر فاکتور درجه-روز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تابش خالص (مطالعه موردی: حوضه آبریز کارده)

با توجه به تأثیر مطالعات برف در مدیریت منابع آب و جلوگیری از مخاطرات ناشی از بروز سیل و ازآنجاکه مدل­سازی رواناب ذوب برف به دلیل تغییرات بسیار در پراکندگی توده­های برف با کمبود یا فقدان داده­ چگالی برف در حوضه آبریز مواجه بوده و ایجاد ایستگاه­های اندازه­گیری برف در ارتفاعات کاری سخت و پر­هزینه است،...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: رضا شهرکی مجاهد, امین علیزاده, سید حسین ثنایی نژاد, علیرضا فرید حسینی, آذر زرین
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-03-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_42987_97450e061aea5351ca693efc88780bea.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592594426658816
author رضا شهرکی مجاهد
امین علیزاده
سید حسین ثنایی نژاد
علیرضا فرید حسینی
آذر زرین
author_facet رضا شهرکی مجاهد
امین علیزاده
سید حسین ثنایی نژاد
علیرضا فرید حسینی
آذر زرین
author_sort رضا شهرکی مجاهد
collection DOAJ
description با توجه به تأثیر مطالعات برف در مدیریت منابع آب و جلوگیری از مخاطرات ناشی از بروز سیل و ازآنجاکه مدل­سازی رواناب ذوب برف به دلیل تغییرات بسیار در پراکندگی توده­های برف با کمبود یا فقدان داده­ چگالی برف در حوضه آبریز مواجه بوده و ایجاد ایستگاه­های اندازه­گیری برف در ارتفاعات کاری سخت و پر­هزینه است، در این مطالعه تلاش شده با ابداع معادله­ای جدید و با استفاده از تکنیک­های سنجش‌ازدور به روشی ساده­تر و فیزیکی­تر پارامتر فاکتور درجه-روز (α) را محاسبه کرده و سپس شبیه­سازی با تعریف مقادیر محاسبه شده آن به روش­های کلاسیک و جدید در کنار مقادیر سالانه و فصلی ضریب فروکش (k) برای مدل رواناب ذوب برف (SRM) انجام شده و نتایج حاصل مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. به­منظور ارزیابی عملکرد مدل و پارامترهای آن، شبیه­سازی برای دوره­های واسنجی و درستی­سنجی به­ترتیب برای سال­های آبی 2012_2011 و 2013_2012 انجام شد و از محصول پوشش برف MODIS (MOD10A1) جهت برآورد سطح پوشش برف و برای برآورد مقادیر تابش خالص از محصول تابش خالص NEO (CERES-NETFLUX-E) استفاده گردید. نتایج نشان داد بهترین روش شبیه­سازی رواناب در دوره واسنجی (2011-2012) استفاده از روش محاسبه فاکتور درجه-روز جدید و کاربرد دو مقدار ضریب فروکش جریان فصلی با ضریب تبیین 72/0 و درصد اختلاف حجمی 17/4 است. در دوره اعتبارسنجی (2012-2013) نیز شبیه­سازی رواناب با روش محاسبه فاکتور درجه-روز جدید و یک ضریب فروکش سالانه با ضریب تبیین 51/0 و درصد اختلاف حجمی 38/4 بهترین نتیجه را از نظر ارزیابی معیارهای دقت مدل ارائه کرد.
format Article
id doaj-art-b89ce0c91eea4df5bc499efa23597114
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-03-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-b89ce0c91eea4df5bc499efa235971142025-01-21T06:39:16ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-03-0113112210.22067/geoeh.2022.78658.128042987مدل‌سازی رواناب ذوب برف توسط مدل SRM و برآورد پارامتر فاکتور درجه-روز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تابش خالص (مطالعه موردی: حوضه آبریز کارده)رضا شهرکی مجاهد0امین علیزاده1سید حسین ثنایی نژاد2علیرضا فرید حسینی3آذر زرین4دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراناستاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراناستاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانشیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایرانبا توجه به تأثیر مطالعات برف در مدیریت منابع آب و جلوگیری از مخاطرات ناشی از بروز سیل و ازآنجاکه مدل­سازی رواناب ذوب برف به دلیل تغییرات بسیار در پراکندگی توده­های برف با کمبود یا فقدان داده­ چگالی برف در حوضه آبریز مواجه بوده و ایجاد ایستگاه­های اندازه­گیری برف در ارتفاعات کاری سخت و پر­هزینه است، در این مطالعه تلاش شده با ابداع معادله­ای جدید و با استفاده از تکنیک­های سنجش‌ازدور به روشی ساده­تر و فیزیکی­تر پارامتر فاکتور درجه-روز (α) را محاسبه کرده و سپس شبیه­سازی با تعریف مقادیر محاسبه شده آن به روش­های کلاسیک و جدید در کنار مقادیر سالانه و فصلی ضریب فروکش (k) برای مدل رواناب ذوب برف (SRM) انجام شده و نتایج حاصل مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. به­منظور ارزیابی عملکرد مدل و پارامترهای آن، شبیه­سازی برای دوره­های واسنجی و درستی­سنجی به­ترتیب برای سال­های آبی 2012_2011 و 2013_2012 انجام شد و از محصول پوشش برف MODIS (MOD10A1) جهت برآورد سطح پوشش برف و برای برآورد مقادیر تابش خالص از محصول تابش خالص NEO (CERES-NETFLUX-E) استفاده گردید. نتایج نشان داد بهترین روش شبیه­سازی رواناب در دوره واسنجی (2011-2012) استفاده از روش محاسبه فاکتور درجه-روز جدید و کاربرد دو مقدار ضریب فروکش جریان فصلی با ضریب تبیین 72/0 و درصد اختلاف حجمی 17/4 است. در دوره اعتبارسنجی (2012-2013) نیز شبیه­سازی رواناب با روش محاسبه فاکتور درجه-روز جدید و یک ضریب فروکش سالانه با ضریب تبیین 51/0 و درصد اختلاف حجمی 38/4 بهترین نتیجه را از نظر ارزیابی معیارهای دقت مدل ارائه کرد.https://geoeh.um.ac.ir/article_42987_97450e061aea5351ca693efc88780bea.pdfذوب برففاکتور درجه-روزسنجش‌ازدورmodisتابش خالص
spellingShingle رضا شهرکی مجاهد
امین علیزاده
سید حسین ثنایی نژاد
علیرضا فرید حسینی
آذر زرین
مدل‌سازی رواناب ذوب برف توسط مدل SRM و برآورد پارامتر فاکتور درجه-روز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تابش خالص (مطالعه موردی: حوضه آبریز کارده)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
ذوب برف
فاکتور درجه-روز
سنجش‌ازدور
modis
تابش خالص
title مدل‌سازی رواناب ذوب برف توسط مدل SRM و برآورد پارامتر فاکتور درجه-روز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تابش خالص (مطالعه موردی: حوضه آبریز کارده)
title_full مدل‌سازی رواناب ذوب برف توسط مدل SRM و برآورد پارامتر فاکتور درجه-روز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تابش خالص (مطالعه موردی: حوضه آبریز کارده)
title_fullStr مدل‌سازی رواناب ذوب برف توسط مدل SRM و برآورد پارامتر فاکتور درجه-روز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تابش خالص (مطالعه موردی: حوضه آبریز کارده)
title_full_unstemmed مدل‌سازی رواناب ذوب برف توسط مدل SRM و برآورد پارامتر فاکتور درجه-روز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تابش خالص (مطالعه موردی: حوضه آبریز کارده)
title_short مدل‌سازی رواناب ذوب برف توسط مدل SRM و برآورد پارامتر فاکتور درجه-روز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تابش خالص (مطالعه موردی: حوضه آبریز کارده)
title_sort مدل‌سازی رواناب ذوب برف توسط مدل srm و برآورد پارامتر فاکتور درجه روز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تابش خالص مطالعه موردی حوضه آبریز کارده
topic ذوب برف
فاکتور درجه-روز
سنجش‌ازدور
modis
تابش خالص
url https://geoeh.um.ac.ir/article_42987_97450e061aea5351ca693efc88780bea.pdf
work_keys_str_mv AT rḍạsẖhrḵymjạhd mdlsạzyrwạnạbdẖwbbrftwsṭmdlsrmwbrậwrdpạrạmtrfạḵtwrdrjhrwzbạạstfạdhạztṣạwyrmạhwạrhạytạbsẖkẖạlṣmṭạlʿhmwrdyḥwḍhậbryzḵạrdh
AT ạmynʿlyzạdh mdlsạzyrwạnạbdẖwbbrftwsṭmdlsrmwbrậwrdpạrạmtrfạḵtwrdrjhrwzbạạstfạdhạztṣạwyrmạhwạrhạytạbsẖkẖạlṣmṭạlʿhmwrdyḥwḍhậbryzḵạrdh
AT sydḥsyntẖnạyynzẖạd mdlsạzyrwạnạbdẖwbbrftwsṭmdlsrmwbrậwrdpạrạmtrfạḵtwrdrjhrwzbạạstfạdhạztṣạwyrmạhwạrhạytạbsẖkẖạlṣmṭạlʿhmwrdyḥwḍhậbryzḵạrdh
AT ʿlyrḍạfrydḥsyny mdlsạzyrwạnạbdẖwbbrftwsṭmdlsrmwbrậwrdpạrạmtrfạḵtwrdrjhrwzbạạstfạdhạztṣạwyrmạhwạrhạytạbsẖkẖạlṣmṭạlʿhmwrdyḥwḍhậbryzḵạrdh
AT ậdẖrzryn mdlsạzyrwạnạbdẖwbbrftwsṭmdlsrmwbrậwrdpạrạmtrfạḵtwrdrjhrwzbạạstfạdhạztṣạwyrmạhwạrhạytạbsẖkẖạlṣmṭạlʿhmwrdyḥwḍhậbryzḵạrdh