BİR EDEBÎ TÜR OLARAK ATVÂR-I SEB’A VE MANZUM İKİ ÖRNEĞİ
İslaminancına göre nefs, salt kötü değildir. Bazı riyazet metotlarıyla belirli safhalardansonra saf hâle gelebilir. Nefs; emmâre, levvâme, mülhime, mutmainne, râziyye,marziyye ve kâmile adı verilen yedi aşamalı bir yapıya sahiptir. Tasavvufkültüründe, nefsin bu yedi mertebesini ele alan eserlere “at...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Çorum Çağrı Eğitim Vakfı
2019-11-01
|
| Series: | İslami İlimler Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/826014 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570916340498432 |
|---|---|
| author | İlyas Kayaokay |
| author_facet | İlyas Kayaokay |
| author_sort | İlyas Kayaokay |
| collection | DOAJ |
| description | İslaminancına göre nefs, salt kötü değildir. Bazı riyazet metotlarıyla belirli safhalardansonra saf hâle gelebilir. Nefs; emmâre, levvâme, mülhime, mutmainne, râziyye,marziyye ve kâmile adı verilen yedi aşamalı bir yapıya sahiptir. Tasavvufkültüründe, nefsin bu yedi mertebesini ele alan eserlere “atvâr-ı seb’a” adıverilmektedir. Halvetîlerde daha fazla görülen atvâr-ı seb’a yazma geleneğininbilinen en meşhur örneğini Sofyalı Bâlî kaleme almıştır. Manzum veya mensurolarak yazılan atvâr-ı seb’alar, dîvân edebiyatı çalışmalarında edebî türliteratürüne dâhil edilmemiştir. Müstakil ve bazı eserlerde bir bölüm olarakyer alan müellifi belirli ve belirsiz elliden fazla atvâr-ı seb’a metnininbulunması, atvâr-ı seb’anın bir edebî tür olarak dikkate alınması gerektiğinigöstermektedir. Bumakalede dîvân edebiyatında tespit ettiğimiz iki manzum atvâr-ı seb’a örneği üzerindedurulacaktır. Bu manzumelerden biri; Oğlanlar Şeyhi İbrahim’in 1080 beyittenmüteşekkil “Müfîd ü Muhtasar” adlı mesnevisi içerisinde, 874-1035. beyitler arasında yeralmaktadır. Diğeri ise; Senâyî Hasan Şabânî’nin Dîvânı’nda yer alan 7 benddenmüteşekkil bir terci-i benddir. Çalışmamızda atvâr-ı seb’a hakkında bilgiverildikten sonra bu manzumeler tanıtılacaktır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-b5409d42119a43529e47a454038175c6 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1306-7044 |
| language | English |
| publishDate | 2019-11-01 |
| publisher | Çorum Çağrı Eğitim Vakfı |
| record_format | Article |
| series | İslami İlimler Dergisi |
| spelling | doaj-art-b5409d42119a43529e47a454038175c62025-02-02T13:45:40ZengÇorum Çağrı Eğitim Vakfıİslami İlimler Dergisi1306-70442019-11-0114211514010.34082/islamiilimler.630677167BİR EDEBÎ TÜR OLARAK ATVÂR-I SEB’A VE MANZUM İKİ ÖRNEĞİİlyas Kayaokayİslaminancına göre nefs, salt kötü değildir. Bazı riyazet metotlarıyla belirli safhalardansonra saf hâle gelebilir. Nefs; emmâre, levvâme, mülhime, mutmainne, râziyye,marziyye ve kâmile adı verilen yedi aşamalı bir yapıya sahiptir. Tasavvufkültüründe, nefsin bu yedi mertebesini ele alan eserlere “atvâr-ı seb’a” adıverilmektedir. Halvetîlerde daha fazla görülen atvâr-ı seb’a yazma geleneğininbilinen en meşhur örneğini Sofyalı Bâlî kaleme almıştır. Manzum veya mensurolarak yazılan atvâr-ı seb’alar, dîvân edebiyatı çalışmalarında edebî türliteratürüne dâhil edilmemiştir. Müstakil ve bazı eserlerde bir bölüm olarakyer alan müellifi belirli ve belirsiz elliden fazla atvâr-ı seb’a metnininbulunması, atvâr-ı seb’anın bir edebî tür olarak dikkate alınması gerektiğinigöstermektedir. Bumakalede dîvân edebiyatında tespit ettiğimiz iki manzum atvâr-ı seb’a örneği üzerindedurulacaktır. Bu manzumelerden biri; Oğlanlar Şeyhi İbrahim’in 1080 beyittenmüteşekkil “Müfîd ü Muhtasar” adlı mesnevisi içerisinde, 874-1035. beyitler arasında yeralmaktadır. Diğeri ise; Senâyî Hasan Şabânî’nin Dîvânı’nda yer alan 7 benddenmüteşekkil bir terci-i benddir. Çalışmamızda atvâr-ı seb’a hakkında bilgiverildikten sonra bu manzumeler tanıtılacaktır. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/826014nefsatvâr-ı seb’a |
| spellingShingle | İlyas Kayaokay BİR EDEBÎ TÜR OLARAK ATVÂR-I SEB’A VE MANZUM İKİ ÖRNEĞİ İslami İlimler Dergisi nefs atvâr-ı seb’a |
| title | BİR EDEBÎ TÜR OLARAK ATVÂR-I SEB’A VE MANZUM İKİ ÖRNEĞİ |
| title_full | BİR EDEBÎ TÜR OLARAK ATVÂR-I SEB’A VE MANZUM İKİ ÖRNEĞİ |
| title_fullStr | BİR EDEBÎ TÜR OLARAK ATVÂR-I SEB’A VE MANZUM İKİ ÖRNEĞİ |
| title_full_unstemmed | BİR EDEBÎ TÜR OLARAK ATVÂR-I SEB’A VE MANZUM İKİ ÖRNEĞİ |
| title_short | BİR EDEBÎ TÜR OLARAK ATVÂR-I SEB’A VE MANZUM İKİ ÖRNEĞİ |
| title_sort | bir edebi tur olarak atvar i seb a ve manzum iki ornegi |
| topic | nefs atvâr-ı seb’a |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/826014 |
| work_keys_str_mv | AT ilyaskayaokay biredebiturolarakatvarisebavemanzumikiornegi |