ارائۀ نظامی مفهومی برای طبقه‌بندی واژه‌های مشتق و مرکب فارسی

طبقه‌بندی مفهومی واژه‌ها یکی از موضوعاتی است که از دیرباز، پژوهش‌گران‌ در حوزۀ مفهوم‌شناسی و اصطلاح‌شناسی به آن توجه‌ کرده‌اند. پژوهش پیشِ‌رو با هدف طبقه‌بندی مفهومی واژه‌های مشتق و مرکب فارسی انجام شده است. برای این منظور، 660 واژۀ مشتق و مرکب، که به روش نمونه‌گیری تصادفی نظام‌مند از فرهنگ املایی خ...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: مریم حکیمی, مریم ایرجی, علی اکبر خمیجانی فراهانی
Format: Article
Language:fas
Published: Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS) 2022-08-01
Series:پژوهش‌نامۀ انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی
Subjects:
Online Access:https://criticalstudy.ihcs.ac.ir/article_8059_38362b15c79f886138aceb366794d714.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:طبقه‌بندی مفهومی واژه‌ها یکی از موضوعاتی است که از دیرباز، پژوهش‌گران‌ در حوزۀ مفهوم‌شناسی و اصطلاح‌شناسی به آن توجه‌ کرده‌اند. پژوهش پیشِ‌رو با هدف طبقه‌بندی مفهومی واژه‌های مشتق و مرکب فارسی انجام شده است. برای این منظور، 660 واژۀ مشتق و مرکب، که به روش نمونه‌گیری تصادفی نظام‌مند از فرهنگ املایی خط فارسی استخراج شده‌اند، براساسِ دو طبقه‌بندی مفهومی‌ای تحلیل و بررسی شده‌اند که فلبر و وایسن‌هوفر ارائه کرده‌اند. نتایج این تحلیل نشان داد این دو طبقه‌بندی قابلیت پوشش همۀ داده‌های پژوهش را ندارند و فقط بخشی از داده‌ها را می‌توان براساسِ آن‌ها طبقه‌بندی کرد. درادامه، به‌منظورِ رفع کاستی‌های این دو طبقه‌بندی و دست‌یابی به نظام مفهومی جامع، روی داده‌ها عمل مفهوم‌شناسی انجام شد. حاصل آن شناسایی 54 مفهوم زیربنایی مجزا بود که درنهایت، در قالب الگوی طبقه‌بندی نظام‌مندی ارائه شد. در این الگو، همۀ مفاهیم شناسایی‌شده در قالب پنج گروه بسیار کلی سامان‌دهی شده‌اند: 1. فرایند که خود به دو دستۀ عمدۀ کنش و روی‌داد تقسیم می‌شود؛ 2. موجودیت که خود شامل دو دستۀ عمدۀ موجودیت فیزیکی و موجودیت انتزاعی است؛ 3. رابطه؛ 4. وضعیت؛ 5. ویژگی.
ISSN:2383-1650