تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج(Oryza Sativa L.) ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده)
سابفه و هدف: پس از نیتروژن، فسفر دومین عنصر پرمصرف محدودکننده رشد و عملکرد و روی مهمترین عنصر کم‌مصرف می‌باشند که اثرات ناشی از کمبود آنها گسترده‌ترین و جدی‌ترین اختلالات تغذیه‌ای را در اراضی شالیزاری جهان ایجاد کرده و یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد در گیاه برنج است. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر مح...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2022-06-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_6100_557b547805dcdf434cb61e838f0753ce.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586594129805312 |
|---|---|
| author | شهرام محمود سلطانی محمد تقی کربلایی آقاملکی |
| author_facet | شهرام محمود سلطانی محمد تقی کربلایی آقاملکی |
| author_sort | شهرام محمود سلطانی |
| collection | DOAJ |
| description | سابفه و هدف: پس از نیتروژن، فسفر دومین عنصر پرمصرف محدودکننده رشد و عملکرد و روی مهمترین عنصر کم‌مصرف می‌باشند که اثرات ناشی از کمبود آنها گسترده‌ترین و جدی‌ترین اختلالات تغذیه‌ای را در اراضی شالیزاری جهان ایجاد کرده و یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد در گیاه برنج است. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر محلول‌پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده) انجام شد.مواد و روشها : آزمایشی مزرعه‌‌ای دو ساله در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1396و 1397 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور –رشت اجرا شد. فاکتور (عامل) های آزمایشی عبارتند از : عامل رقم در دو سطح، عامل روی در سه سطح و عامل فسفر در سه سطح. همچنین تیمارهای این آزمایش شامل : 1- عدم استفاده از کود روی (شاهد)، 2- محلول‌پاشی 5 در هزار روی از منبع سولفات روی 22 درصد در مرحله شروع آبستنی، 3- محلول‌پاشی 5 در هزار روی مرحله شروع آبستنی بهمراه محلول‌پاشی روی در مرحله شروع پرشدن دانه، و 4- عدم استفاده از کود فسفره (شاهد) 5- محلول‌پاشی 5 در هزار فسفر از منبع مونوفسفات پتاسیم آزمایشگاهی در مرحله شروع آبستنی 6- محلول‌پاشی 5 در هزار فسفر مرحله شروع آبستنی و مرحله شروع پر شدن دانه می‌باشند. نتایج: محلول‌پاشی فسفر از بین خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی اندازه گیری شده تنها بر وزن هزار دانه، شاخص برداشت و محتوای فسفر دانه تاثیر معنی‌دار نداشته است. اثر محلول‌پاشی روی بر بیشتر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، به‌جزء وزن هزار دانه، شاخص برداشت و محتوای فسفر دانه در سطوح احتمال 1 و 5 درصد معنی‌دار بوده است. محلول‌پاشی با روی و فسفر پنج در هزار مرحله شروع آبستنی و در مرحله رسیدگی دانه به ترتیب باعث افزایش 00/7 و 94/12 درصدی طول خوشه در رقم گیلانه و هاشمی، افزایش 23/35 ، 00/40 درصدی دانه پر،40/6 و 00/35 درصدی دانه پوک نسبت به شاهد، افزایش 00/7 و 10/11 درصدی عملکرد دانه و افزایش 98/25 درصد و 22/19 درصدی زیست توده در ارقام گیلانه و هاشمی شده است. بالاترین میزان پروتئین برنج سفید در تیمار محلول‌پاشی با سولفات روی پنج در هزار مرحله شروع آبستنی و در مرحله رسیدگی دانه بدست آمد که به ترتیب 11 درصد برای رقم هاشمی (37/32 درصد افزایش نسبت به شاهد) و 67/10 درصد برای رقم گیلانه (21/38درصد افزایش نسبت به شاهد) است. نتیجه‌‌گیری: محلول‌پاشی با سولفات روی پنج در هزار (مرحله شروع آبستنی و در مرحله رسیدگی دانه) برترین تیمار برای صفات کیفی هر دو رقم برنج هاشمی و گیلانه بود. نتایج همچنین بر این نکته تاکید دارد که میزان روی در دانه مهمترین عامل افزایش میزان پروتئین پروتئین در دانه می‌باشد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-ab1cd9bcc0b2493489609be22c4be135 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2050 2322-2778 |
| language | fas |
| publishDate | 2022-06-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| spelling | doaj-art-ab1cd9bcc0b2493489609be22c4be1352025-01-25T07:00:23ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782022-06-01292355710.22069/jopp.2022.18731.27656100تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج(Oryza Sativa L.) ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده)شهرام محمود سلطانی0محمد تقی کربلایی آقاملکی1نویسنده مسئول، استادیار مؤسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران.استادیار مؤسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایرانسابفه و هدف: پس از نیتروژن، فسفر دومین عنصر پرمصرف محدودکننده رشد و عملکرد و روی مهمترین عنصر کم‌مصرف می‌باشند که اثرات ناشی از کمبود آنها گسترده‌ترین و جدی‌ترین اختلالات تغذیه‌ای را در اراضی شالیزاری جهان ایجاد کرده و یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد در گیاه برنج است. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر محلول‌پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده) انجام شد.مواد و روشها : آزمایشی مزرعه‌‌ای دو ساله در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1396و 1397 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور –رشت اجرا شد. فاکتور (عامل) های آزمایشی عبارتند از : عامل رقم در دو سطح، عامل روی در سه سطح و عامل فسفر در سه سطح. همچنین تیمارهای این آزمایش شامل : 1- عدم استفاده از کود روی (شاهد)، 2- محلول‌پاشی 5 در هزار روی از منبع سولفات روی 22 درصد در مرحله شروع آبستنی، 3- محلول‌پاشی 5 در هزار روی مرحله شروع آبستنی بهمراه محلول‌پاشی روی در مرحله شروع پرشدن دانه، و 4- عدم استفاده از کود فسفره (شاهد) 5- محلول‌پاشی 5 در هزار فسفر از منبع مونوفسفات پتاسیم آزمایشگاهی در مرحله شروع آبستنی 6- محلول‌پاشی 5 در هزار فسفر مرحله شروع آبستنی و مرحله شروع پر شدن دانه می‌باشند. نتایج: محلول‌پاشی فسفر از بین خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی اندازه گیری شده تنها بر وزن هزار دانه، شاخص برداشت و محتوای فسفر دانه تاثیر معنی‌دار نداشته است. اثر محلول‌پاشی روی بر بیشتر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، به‌جزء وزن هزار دانه، شاخص برداشت و محتوای فسفر دانه در سطوح احتمال 1 و 5 درصد معنی‌دار بوده است. محلول‌پاشی با روی و فسفر پنج در هزار مرحله شروع آبستنی و در مرحله رسیدگی دانه به ترتیب باعث افزایش 00/7 و 94/12 درصدی طول خوشه در رقم گیلانه و هاشمی، افزایش 23/35 ، 00/40 درصدی دانه پر،40/6 و 00/35 درصدی دانه پوک نسبت به شاهد، افزایش 00/7 و 10/11 درصدی عملکرد دانه و افزایش 98/25 درصد و 22/19 درصدی زیست توده در ارقام گیلانه و هاشمی شده است. بالاترین میزان پروتئین برنج سفید در تیمار محلول‌پاشی با سولفات روی پنج در هزار مرحله شروع آبستنی و در مرحله رسیدگی دانه بدست آمد که به ترتیب 11 درصد برای رقم هاشمی (37/32 درصد افزایش نسبت به شاهد) و 67/10 درصد برای رقم گیلانه (21/38درصد افزایش نسبت به شاهد) است. نتیجه‌‌گیری: محلول‌پاشی با سولفات روی پنج در هزار (مرحله شروع آبستنی و در مرحله رسیدگی دانه) برترین تیمار برای صفات کیفی هر دو رقم برنج هاشمی و گیلانه بود. نتایج همچنین بر این نکته تاکید دارد که میزان روی در دانه مهمترین عامل افزایش میزان پروتئین پروتئین در دانه می‌باشد.https://jopp.gau.ac.ir/article_6100_557b547805dcdf434cb61e838f0753ce.pdfمحلول‌پاشیبرنجرویفسفر |
| spellingShingle | شهرام محمود سلطانی محمد تقی کربلایی آقاملکی تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج(Oryza Sativa L.) ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده) Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī محلول‌پاشی برنج روی فسفر |
| title | تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج(Oryza Sativa L.) ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده) |
| title_full | تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج(Oryza Sativa L.) ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده) |
| title_fullStr | تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج(Oryza Sativa L.) ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده) |
| title_full_unstemmed | تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج(Oryza Sativa L.) ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده) |
| title_short | تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج(Oryza Sativa L.) ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده) |
| title_sort | تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج oryza sativa l ارقام هاشمی محلی و گیلانه اصلاح شده |
| topic | محلول‌پاشی برنج روی فسفر |
| url | https://jopp.gau.ac.ir/article_6100_557b547805dcdf434cb61e838f0753ce.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sẖhrạmmḥmwdslṭạny tạtẖyrmḥlwlpạsẖyʿnạṣrrwywfsfrbrṣfạtmwrfwlwyḵʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdwḵyfytdạnhbrnjoryzasativalạrqạmhạsẖmymḥlywgylạnhạṣlạḥsẖdh AT mḥmdtqyḵrblạyyậqạmlḵy tạtẖyrmḥlwlpạsẖyʿnạṣrrwywfsfrbrṣfạtmwrfwlwyḵʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrdwḵyfytdạnhbrnjoryzasativalạrqạmhạsẖmymḥlywgylạnhạṣlạḥsẖdh |