طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌های شهری (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر نوشهر)
ژئومورفولوژی می‌تواند با مطالعه مخاطرات رودخانه‌ای در مدیریت سیستم‌های رودخانه‌ای مشارکت نماید. در این مطالعه، رودهای شهری نوشهر مورد بررسی و طبقه‌بندی قرار گرفتند. نوشهر در شمال ایران و استان مازندران واقع شده است. در این مقاله روشی برای طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌ای در مناطق شهری پیشنهاد شده است. ک...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2018-06-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_32290_99b04d9ae5285e80b6655b9e89c24896.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591466449338368 |
|---|---|
| author | رضا اسماعیلی محسن رفیعی قاسم لرستانی کیا بزرگمهر |
| author_facet | رضا اسماعیلی محسن رفیعی قاسم لرستانی کیا بزرگمهر |
| author_sort | رضا اسماعیلی |
| collection | DOAJ |
| description | ژئومورفولوژی می‌تواند با مطالعه مخاطرات رودخانه‌ای در مدیریت سیستم‌های رودخانه‌ای مشارکت نماید. در این مطالعه، رودهای شهری نوشهر مورد بررسی و طبقه‌بندی قرار گرفتند. نوشهر در شمال ایران و استان مازندران واقع شده است. در این مقاله روشی برای طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌ای در مناطق شهری پیشنهاد شده است. کار در سه مرحله صورت گرفته است: 1) بازه‌های کانال بر اساس ویژگی‌های ژئومورفیک و شاخص‌های تعدیل رود تفکیک شدند. حساسیت زئومورفیک هر بازه در سه گروه زیاد، متوسط و کم تقسیم‌بندی شدند. 2) در مرحله دوم، هر بازه رودخانه‌ای بر اساس فعالیت مستقیم انسان(مدیریت) و سازههای رودخانه‌ای تقسیم‌بندی شدند. بازه‌های رودخانه‌ای به چهار گروه A، B، C و D گروهبندی شدند. در مرحله سوم، با ترکیب مراحل قبلی (تعدیل ژئومورفیک و فعالیت انسانی) رودهای شهری به 12 طبقه تقسیم‌بندی شدند. شدت فعالیت فرایندهای ژئومورفیک هم با مقادیر 1، 2 و 3 رتبه‌بندی شدند. ظرفیت تعدیل ژئومورفیک همه بازه‌ها در گروه متوسط و کم قرار دارد. بازه‌های رودهای کورکورسر(4-1) و ماشلک (14-12) تقریباً طبیعی بوده و در گروه MD و MC قرار دارند. این کانال‌ها ظرفیت تعدیل طبیعی متوسط داشته و مداخلات حفاظتی در کمتر از 10 درصد بازه وجود دارد. بازه‌های رودخانه گردکل در طبقه LA و LB طبقه‌بندی شدند. این کانال‌ها ظرفیت تعدیل طبیعی کمی داشته و کناره‌های آن‌ها با پوشش‌های محافظ حفاظت می‌شود. پس از طبقه‌بندی رود، مخاطرات کانال‌های رودخانه‌ای شامل فرسایش، رسوب‌گذاری، فعالیت انسانی و هیدرولوژی در هر بازه مورد بررسی قرار گرفتند. در طبقه MD فرسایش غلبه داشته و در طی سیلاب فرایند تعدیل طبیعی اتفاق می‌افتد. دخالت‌های انسانی مشاهده‌شده در این بازه‌ها شامل اشغال دشت سیلابی، انباشت نخاله‌های شهری و برداشت رسوب از بستر رود می‌شود. در طبقات LA و LB در همه بازه‌ها اشکال رسوب‌گذاری دیده می‌شود. رسوب‌گذاری موجب کاهش ظرفیت کانال و خروج سیل از بالای تراسهای آبرفتی شده که موجب ایجاد خسارت به مناطق شهری شده است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-aa700b4f7cb44d8699456821fcae2484 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2018-06-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-aa700b4f7cb44d8699456821fcae24842025-01-22T12:09:26ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762018-06-0172375210.22067/geo.v7i2.6620832290طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌های شهری (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر نوشهر)رضا اسماعیلی0محسن رفیعی1قاسم لرستانی2کیا بزرگمهر3دانشگاه مازندرانمازندرانمازندرانآزاد اسلامی چالوسژئومورفولوژی می‌تواند با مطالعه مخاطرات رودخانه‌ای در مدیریت سیستم‌های رودخانه‌ای مشارکت نماید. در این مطالعه، رودهای شهری نوشهر مورد بررسی و طبقه‌بندی قرار گرفتند. نوشهر در شمال ایران و استان مازندران واقع شده است. در این مقاله روشی برای طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌ای در مناطق شهری پیشنهاد شده است. کار در سه مرحله صورت گرفته است: 1) بازه‌های کانال بر اساس ویژگی‌های ژئومورفیک و شاخص‌های تعدیل رود تفکیک شدند. حساسیت زئومورفیک هر بازه در سه گروه زیاد، متوسط و کم تقسیم‌بندی شدند. 2) در مرحله دوم، هر بازه رودخانه‌ای بر اساس فعالیت مستقیم انسان(مدیریت) و سازههای رودخانه‌ای تقسیم‌بندی شدند. بازه‌های رودخانه‌ای به چهار گروه A، B، C و D گروهبندی شدند. در مرحله سوم، با ترکیب مراحل قبلی (تعدیل ژئومورفیک و فعالیت انسانی) رودهای شهری به 12 طبقه تقسیم‌بندی شدند. شدت فعالیت فرایندهای ژئومورفیک هم با مقادیر 1، 2 و 3 رتبه‌بندی شدند. ظرفیت تعدیل ژئومورفیک همه بازه‌ها در گروه متوسط و کم قرار دارد. بازه‌های رودهای کورکورسر(4-1) و ماشلک (14-12) تقریباً طبیعی بوده و در گروه MD و MC قرار دارند. این کانال‌ها ظرفیت تعدیل طبیعی متوسط داشته و مداخلات حفاظتی در کمتر از 10 درصد بازه وجود دارد. بازه‌های رودخانه گردکل در طبقه LA و LB طبقه‌بندی شدند. این کانال‌ها ظرفیت تعدیل طبیعی کمی داشته و کناره‌های آن‌ها با پوشش‌های محافظ حفاظت می‌شود. پس از طبقه‌بندی رود، مخاطرات کانال‌های رودخانه‌ای شامل فرسایش، رسوب‌گذاری، فعالیت انسانی و هیدرولوژی در هر بازه مورد بررسی قرار گرفتند. در طبقه MD فرسایش غلبه داشته و در طی سیلاب فرایند تعدیل طبیعی اتفاق می‌افتد. دخالت‌های انسانی مشاهده‌شده در این بازه‌ها شامل اشغال دشت سیلابی، انباشت نخاله‌های شهری و برداشت رسوب از بستر رود می‌شود. در طبقات LA و LB در همه بازه‌ها اشکال رسوب‌گذاری دیده می‌شود. رسوب‌گذاری موجب کاهش ظرفیت کانال و خروج سیل از بالای تراسهای آبرفتی شده که موجب ایجاد خسارت به مناطق شهری شده است.https://geoeh.um.ac.ir/article_32290_99b04d9ae5285e80b6655b9e89c24896.pdfمخاطرات رودخانه ایرودهای شهریطبقه بندی رودنوشهرمازندران |
| spellingShingle | رضا اسماعیلی محسن رفیعی قاسم لرستانی کیا بزرگمهر طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌های شهری (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر نوشهر) جغرافیا و مخاطرات محیطی مخاطرات رودخانه ای رودهای شهری طبقه بندی رود نوشهر مازندران |
| title | طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌های شهری (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر نوشهر) |
| title_full | طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌های شهری (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر نوشهر) |
| title_fullStr | طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌های شهری (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر نوشهر) |
| title_full_unstemmed | طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌های شهری (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر نوشهر) |
| title_short | طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌های شهری (مطالعه موردی: استان مازندران، شهر نوشهر) |
| title_sort | طبقه‌بندی مخاطرات رودخانه‌های شهری مطالعه موردی استان مازندران، شهر نوشهر |
| topic | مخاطرات رودخانه ای رودهای شهری طبقه بندی رود نوشهر مازندران |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_32290_99b04d9ae5285e80b6655b9e89c24896.pdf |
| work_keys_str_mv | AT rḍạạsmạʿyly ṭbqhbndymkẖạṭrạtrwdkẖạnhhạysẖhrymṭạlʿhmwrdyạstạnmạzndrạnsẖhrnwsẖhr AT mḥsnrfyʿy ṭbqhbndymkẖạṭrạtrwdkẖạnhhạysẖhrymṭạlʿhmwrdyạstạnmạzndrạnsẖhrnwsẖhr AT qạsmlrstạny ṭbqhbndymkẖạṭrạtrwdkẖạnhhạysẖhrymṭạlʿhmwrdyạstạnmạzndrạnsẖhrnwsẖhr AT ḵyạbzrgmhr ṭbqhbndymkẖạṭrạtrwdkẖạnhhạysẖhrymṭạlʿhmwrdyạstạnmạzndrạnsẖhrnwsẖhr |