اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius)

سابقه و هدف: گلرنگ (Carthamus tinctorius) یکی از گیاهان دانه روغنی مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد که مرحله جوانه‌ زنی و غوزه‌دهی از حساس‌ترین مراحل رشدی گیاه گلرنگ محسوب می‌شود. بنابراین هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی تاثیر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی بذر گلرنگ در آزمایشگاه و سپس ارزیابی تاثیر...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: فریدون برازنده, محمدرضا سبزعلیان, مهدی رحیم ملک, ثریا کرمی
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2019-05-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4570_444ae060c0e5d0afb42683d04c2d3a0e.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586662563020800
author فریدون برازنده
محمدرضا سبزعلیان
مهدی رحیم ملک
ثریا کرمی
author_facet فریدون برازنده
محمدرضا سبزعلیان
مهدی رحیم ملک
ثریا کرمی
author_sort فریدون برازنده
collection DOAJ
description سابقه و هدف: گلرنگ (Carthamus tinctorius) یکی از گیاهان دانه روغنی مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد که مرحله جوانه‌ زنی و غوزه‌دهی از حساس‌ترین مراحل رشدی گیاه گلرنگ محسوب می‌شود. بنابراین هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی تاثیر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی بذر گلرنگ در آزمایشگاه و سپس ارزیابی تاثیر این نوع پرایمینگ بر برخی صفات زراعی، عملکرد و درصد روغن دانه ژنوتیپ های گلرنگ در مزرعه بود.مواد و روش ها: در مرحله اول و در شرایط آزمایشگاه، اثر پرایمینگ دما شامل اعمال دماهای 40، 60 و 80 درجه سانتی گراد در 3 زمان شامل 6، 10 و 20 ساعت در قالب آزمایش فاکتوریل بر بذر ژنوتیپ‌های گلرنگ شامل 10 ژنوتیپ اعمال شد و صفات درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی بذر اندازه گیری شد. در ادامه بر اساس نتایج مرحله اول، آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه اجرا شد. تیمارهای آزمایش مزرعه ای شامل کشت بذر ژنوتیپ های گلرنگ پرایم شده در دمای 60 درجه سانتیگراد (به همراه بذر پرایم نشده به عنوان شاهد) در دو زمان 6 و 10 ساعت بود و در طی و پایان آزمایش، روز تا 50 درصد سبز شدن، روز تا رسیدگی کامل، تعداد غوزه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته و درصد روغن دانه اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج مرحله اول نشان داد که تیمار پیش از کشت بذر با ترموپرایمینگ تاثیر معنی داری بر درصد و سرعت جوانه زنی داشت.بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی در سطوح دمایی 40 و 60 درجه سانتیگراد در مدت زمان کوتاه پرایمینگ (6 و 10 ساعت) به دست آمد. در شرایط مزرعه مطابق با نتایج حاصل از مرحله اول، پیش تیمار بذر با دمای 60 درجه سانتیگراد منجر به کاهش روز تا 50 درصد سبز شدن بذر ژنوتیپ‌های پرایم شده در مقایسه با ژنوتیپ‌های شاهد شد. از سوی دیگر پرایمینگ دمایی منجر به افزایش روز تا رسیدگی کامل، عملکرد دانه در بوته و درصد روغن گردید؛ اما تعداد دانه در غوزه تحت تاثیر پرایمینگ دمایی قرار نگرفت.نتیجه گیری: به طور کلی نتایج بیانگر آن است که پیش تیمار بذر با پرایمینگ دمایی (دماهای متوسط) منجر به ظهور و استقرار سریع تر گیاهچه های گلرنگ در آزمایشگاه و مزرعه گردید. همچنین نتایج نشان داد که پیش تیمار دمایی بذر گلرنگ در 60 درجه سانتیگراد نه تنها بر عملکرد دانه و درصد روغن تاثیر منفی نداشته بلکه منجر به افزایش معنی دار صفات ذکر شده ژنوتیپ‌های پرایم شده در مقایسه با ژنوتیپ‌های پرایم نشده گردید. نکته قابل توجه این است که احتمالاً کشت بهاره بذر پرایم شده گلرنگ در مقایسه با بذر پرایم نشده می‌ تواند به بهبود و افزایش عملکرد دانه و عملکرد روغن منجر گردد.
format Article
id doaj-art-a5e9b52ebf164be690fbc7f70204232c
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2019-05-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-a5e9b52ebf164be690fbc7f70204232c2025-01-25T06:53:23ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782019-05-0126110712210.22069/jopp.2019.14401.22914570اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius)فریدون برازنده0محمدرضا سبزعلیان1مهدی رحیم ملک2ثریا کرمی3گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایرانگروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایرانگروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایرانگروه علوم کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهرانسابقه و هدف: گلرنگ (Carthamus tinctorius) یکی از گیاهان دانه روغنی مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد که مرحله جوانه‌ زنی و غوزه‌دهی از حساس‌ترین مراحل رشدی گیاه گلرنگ محسوب می‌شود. بنابراین هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی تاثیر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی بذر گلرنگ در آزمایشگاه و سپس ارزیابی تاثیر این نوع پرایمینگ بر برخی صفات زراعی، عملکرد و درصد روغن دانه ژنوتیپ های گلرنگ در مزرعه بود.مواد و روش ها: در مرحله اول و در شرایط آزمایشگاه، اثر پرایمینگ دما شامل اعمال دماهای 40، 60 و 80 درجه سانتی گراد در 3 زمان شامل 6، 10 و 20 ساعت در قالب آزمایش فاکتوریل بر بذر ژنوتیپ‌های گلرنگ شامل 10 ژنوتیپ اعمال شد و صفات درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی بذر اندازه گیری شد. در ادامه بر اساس نتایج مرحله اول، آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه اجرا شد. تیمارهای آزمایش مزرعه ای شامل کشت بذر ژنوتیپ های گلرنگ پرایم شده در دمای 60 درجه سانتیگراد (به همراه بذر پرایم نشده به عنوان شاهد) در دو زمان 6 و 10 ساعت بود و در طی و پایان آزمایش، روز تا 50 درصد سبز شدن، روز تا رسیدگی کامل، تعداد غوزه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته و درصد روغن دانه اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج مرحله اول نشان داد که تیمار پیش از کشت بذر با ترموپرایمینگ تاثیر معنی داری بر درصد و سرعت جوانه زنی داشت.بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی در سطوح دمایی 40 و 60 درجه سانتیگراد در مدت زمان کوتاه پرایمینگ (6 و 10 ساعت) به دست آمد. در شرایط مزرعه مطابق با نتایج حاصل از مرحله اول، پیش تیمار بذر با دمای 60 درجه سانتیگراد منجر به کاهش روز تا 50 درصد سبز شدن بذر ژنوتیپ‌های پرایم شده در مقایسه با ژنوتیپ‌های شاهد شد. از سوی دیگر پرایمینگ دمایی منجر به افزایش روز تا رسیدگی کامل، عملکرد دانه در بوته و درصد روغن گردید؛ اما تعداد دانه در غوزه تحت تاثیر پرایمینگ دمایی قرار نگرفت.نتیجه گیری: به طور کلی نتایج بیانگر آن است که پیش تیمار بذر با پرایمینگ دمایی (دماهای متوسط) منجر به ظهور و استقرار سریع تر گیاهچه های گلرنگ در آزمایشگاه و مزرعه گردید. همچنین نتایج نشان داد که پیش تیمار دمایی بذر گلرنگ در 60 درجه سانتیگراد نه تنها بر عملکرد دانه و درصد روغن تاثیر منفی نداشته بلکه منجر به افزایش معنی دار صفات ذکر شده ژنوتیپ‌های پرایم شده در مقایسه با ژنوتیپ‌های پرایم نشده گردید. نکته قابل توجه این است که احتمالاً کشت بهاره بذر پرایم شده گلرنگ در مقایسه با بذر پرایم نشده می‌ تواند به بهبود و افزایش عملکرد دانه و عملکرد روغن منجر گردد.https://jopp.gau.ac.ir/article_4570_444ae060c0e5d0afb42683d04c2d3a0e.pdfدماسرعت جوانه زنیدرصد جوانه زنیصفات فنولوژیکعملکرد
spellingShingle فریدون برازنده
محمدرضا سبزعلیان
مهدی رحیم ملک
ثریا کرمی
اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius)
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
دما
سرعت جوانه زنی
درصد جوانه زنی
صفات فنولوژیک
عملکرد
title اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius)
title_full اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius)
title_fullStr اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius)
title_full_unstemmed اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius)
title_short اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius)
title_sort اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ carthamus tinctorius
topic دما
سرعت جوانه زنی
درصد جوانه زنی
صفات فنولوژیک
عملکرد
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4570_444ae060c0e5d0afb42683d04c2d3a0e.pdf
work_keys_str_mv AT frydwnbrạzndh ạtẖrprạymyngdmạyybrkẖṣwṣyạtjwạnhznyzrạʿywrwgẖndạnhạrqạmglrngcarthamustinctorius
AT mḥmdrḍạsbzʿlyạn ạtẖrprạymyngdmạyybrkẖṣwṣyạtjwạnhznyzrạʿywrwgẖndạnhạrqạmglrngcarthamustinctorius
AT mhdyrḥymmlḵ ạtẖrprạymyngdmạyybrkẖṣwṣyạtjwạnhznyzrạʿywrwgẖndạnhạrqạmglrngcarthamustinctorius
AT tẖryạḵrmy ạtẖrprạymyngdmạyybrkẖṣwṣyạtjwạnhznyzrạʿywrwgẖndạnhạrqạmglrngcarthamustinctorius