Anaideia i opowieść. O Utopku Leszka Libery
Zasadniczym celem rozważań w tym artykule jest omówienie powieści Utopek Leszka Libery w przekładzie Sławy Lisieckiej, której akcja zlokalizowana jest w stronach rodzinnych pisarza i profesora akademickiego (w Raciborzu na Górnym Śląsku), nie mniej ważna pozostaje także próba objaśnienia estetyczny...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
University of Zielona Góra
2024-12-01
|
| Series: | Filologia Polska |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://www.rocznik.ifp.uz.zgora.pl/index.php/fprnuz/article/view/222 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1823864107183374336 |
|---|---|
| author | Marek Mikołajec |
| author_facet | Marek Mikołajec |
| author_sort | Marek Mikołajec |
| collection | DOAJ |
| description |
Zasadniczym celem rozważań w tym artykule jest omówienie powieści Utopek Leszka Libery w przekładzie Sławy Lisieckiej, której akcja zlokalizowana jest w stronach rodzinnych pisarza i profesora akademickiego (w Raciborzu na Górnym Śląsku), nie mniej ważna pozostaje także próba objaśnienia estetycznych i ideowych znaczeń tego utworu. Istotnym wątkiem pozostaje również przywołanie dość skromnej, względem rozmachu i oryginalności powieści, recepcji książki Libery. Punktem wyjścia jest motyw bezwstydu (anaideia) funkcjonujący jako strategia pisarska charakterystyczna dla głównego bohatera i narratora zarazem. Ten rodzaj dykcji i przedstawienia jest częścią dyspozycji narratora pikarejskiego. Autsajdera wywodzącego się z nizin, innego, który ze względu na swoją pozycję może powiedzieć więcej niewygodnych prawd niż bohaterowie osadzeni w hierarchii wyżej. Libera w swej książce sięga po motyw sakralizacji obiektów, powieściowych artefaktów, dzięki czemu nabierają one wielowymiarowego sensu (ekskrementy, beczka, pulok, drewno, miód). W tekście zostają przywołane i krytycznie skomentowane fragmenty unaoczniające te procesy. Prowadzą one do skrytej pod tkanką trudnego, obrazoburczego tekstu refleksji na temat opowieści w opowieści. Historii i literackości, które pozostają wartością bezwzględną przy względności waśni narodowych, aktów bohaterstwa, wyzwań umundurowanego świata. W artykule przedstawiono dekonstrukcje, interpretacje, analizy pokazujące, że książka Libery ma potencjał do odkrycia i otwarta jest na różne nowoczesne odczytania. Nade wszystko jest jednak triumfem literatury samej w sobie.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-a42e2fe794f548bf8ce25ba9041b748a |
| institution | Kabale University |
| issn | 2450-3584 |
| language | English |
| publishDate | 2024-12-01 |
| publisher | University of Zielona Góra |
| record_format | Article |
| series | Filologia Polska |
| spelling | doaj-art-a42e2fe794f548bf8ce25ba9041b748a2025-02-09T07:15:56ZengUniversity of Zielona GóraFilologia Polska2450-35842024-12-011010.61827/fp2024a9222Anaideia i opowieść. O Utopku Leszka LiberyMarek Mikołajec0Instytut Literaturoznawstwa, Uniwersytet Śląski w Katowicach Zasadniczym celem rozważań w tym artykule jest omówienie powieści Utopek Leszka Libery w przekładzie Sławy Lisieckiej, której akcja zlokalizowana jest w stronach rodzinnych pisarza i profesora akademickiego (w Raciborzu na Górnym Śląsku), nie mniej ważna pozostaje także próba objaśnienia estetycznych i ideowych znaczeń tego utworu. Istotnym wątkiem pozostaje również przywołanie dość skromnej, względem rozmachu i oryginalności powieści, recepcji książki Libery. Punktem wyjścia jest motyw bezwstydu (anaideia) funkcjonujący jako strategia pisarska charakterystyczna dla głównego bohatera i narratora zarazem. Ten rodzaj dykcji i przedstawienia jest częścią dyspozycji narratora pikarejskiego. Autsajdera wywodzącego się z nizin, innego, który ze względu na swoją pozycję może powiedzieć więcej niewygodnych prawd niż bohaterowie osadzeni w hierarchii wyżej. Libera w swej książce sięga po motyw sakralizacji obiektów, powieściowych artefaktów, dzięki czemu nabierają one wielowymiarowego sensu (ekskrementy, beczka, pulok, drewno, miód). W tekście zostają przywołane i krytycznie skomentowane fragmenty unaoczniające te procesy. Prowadzą one do skrytej pod tkanką trudnego, obrazoburczego tekstu refleksji na temat opowieści w opowieści. Historii i literackości, które pozostają wartością bezwzględną przy względności waśni narodowych, aktów bohaterstwa, wyzwań umundurowanego świata. W artykule przedstawiono dekonstrukcje, interpretacje, analizy pokazujące, że książka Libery ma potencjał do odkrycia i otwarta jest na różne nowoczesne odczytania. Nade wszystko jest jednak triumfem literatury samej w sobie. https://www.rocznik.ifp.uz.zgora.pl/index.php/fprnuz/article/view/222anaideiaautotematyzm powieść łotrzykowska powieść pikarejskaŚląsk |
| spellingShingle | Marek Mikołajec Anaideia i opowieść. O Utopku Leszka Libery Filologia Polska anaideia autotematyzm powieść łotrzykowska powieść pikarejska Śląsk |
| title | Anaideia i opowieść. O Utopku Leszka Libery |
| title_full | Anaideia i opowieść. O Utopku Leszka Libery |
| title_fullStr | Anaideia i opowieść. O Utopku Leszka Libery |
| title_full_unstemmed | Anaideia i opowieść. O Utopku Leszka Libery |
| title_short | Anaideia i opowieść. O Utopku Leszka Libery |
| title_sort | anaideia i opowiesc o utopku leszka libery |
| topic | anaideia autotematyzm powieść łotrzykowska powieść pikarejska Śląsk |
| url | https://www.rocznik.ifp.uz.zgora.pl/index.php/fprnuz/article/view/222 |
| work_keys_str_mv | AT marekmikołajec anaideiaiopowiescoutopkuleszkalibery |