Elektif Cerrahi Planlanan Hastalarda Cerrahi Korku, Uyku ve Uykusuzluk Durumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
Giriş: Cerrahi girişim öncesi hastalarda yapılacak girişime bağlı olarak anksiyete, korku ve uykusuzluk gibi sorunlar yaşanabilmektedir. Amaç: Araştırma elektif cerrahi planlanan hastalarda cerrahi korku, uyku ve uykusuzluk durumu arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayı...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
University of Health Sciences
2023-12-01
|
| Series: | Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3024574 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832539768011882496 |
|---|---|
| author | Tülay Kılınç Zeynep Karaman Özlü |
| author_facet | Tülay Kılınç Zeynep Karaman Özlü |
| author_sort | Tülay Kılınç |
| collection | DOAJ |
| description | Giriş: Cerrahi girişim öncesi hastalarda yapılacak girişime bağlı olarak anksiyete, korku ve uykusuzluk gibi sorunlar yaşanabilmektedir. Amaç: Araştırma elektif cerrahi planlanan hastalarda cerrahi korku, uyku ve uykusuzluk durumu arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte tasarlanan araştırma, Erzurum ilinde bulunan bir üniversite hastanesinde yürütüldü. Veriler, elektif cerrahi uygulanacak 310 hastadan toplandı. Verilerin toplanmasında Hasta Soru Formu, Cerrahi Korku Ölçeği, Epworth Uykululuk Ölçeği ve Uykusuzluk Şiddeti İndeksi kullanıldı. Tanımlayıcı istatistikler, independent t test, ANOVA testi ve pearson korelasyon analizi ile veriler değerlendirildi. Bulgular: Hastaların Cerrahi Korku Ölçeği puan ortalamasının 30,78 ± 21,82; Epworth Uykululuk Ölçeği puan ortalamasının 6,41 ± 4,40; Uykusuzluk Şiddeti İndeksi puan ortalamasının 10,03 ± 5,78 olduğu belirlendi. Cerrahi Korku Ölçeği kısa dönem ve uzun dönem sonuçları alt boyut ve toplam puan ortalamaları ile Epworth Uykululuk Ölçeği (r=0,27), (r=0,33), (r=0,32) ve Uykusuzluk Şiddeti İndeksi (r=0,36), (r=0,36), (r=0,38) toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönde istatistiksel olarak ileri derecede anlamlı ilişki olduğu saptandı (p lt; 0,01). Cinsiyet, yaş, daha önce ameliyat olma ve yatış yapılan cerrahi kliniğin hastaların cerrahi korku düzeylerini etkilediği belirlendi. Cinsiyet, kronik hastalık, düzenli ilaç kullanımı, daha önce hastaneye yatma, ameliyat öncesi hastanede kalış süresi ve Amerikan Anesteziyoloji Derneği hasta değerlendirme sınıflamasının hastaların uyku durumlarını etkilediği saptandı (p lt; 0,05). Sonuç: Elektif cerrahi uygulanacak olan hastalarda cerrahi korkunun uyku ve uykusuzluk üzerinde etkili olduğu, bazı sosyodemografik ve ameliyata ilişkin özelliklerin hastaların cerrahi girişim öncesi korku düzeyini ve uyku durumlarını etkilediği belirlendi. |
| format | Article |
| id | doaj-art-9f97fce75d8347cb895f758b362f665a |
| institution | Kabale University |
| issn | 2667-8357 |
| language | English |
| publishDate | 2023-12-01 |
| publisher | University of Health Sciences |
| record_format | Article |
| series | Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi |
| spelling | doaj-art-9f97fce75d8347cb895f758b362f665a2025-02-05T09:11:40ZengUniversity of Health SciencesSağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi2667-83572023-12-015320521210.48071/sbuhemsirelik.12684161852Elektif Cerrahi Planlanan Hastalarda Cerrahi Korku, Uyku ve Uykusuzluk Durumu Arasındaki İlişkinin BelirlenmesiTülay Kılınç0https://orcid.org/0000-0002-9809-0643Zeynep Karaman Özlü1https://orcid.org/0000-0001-8896-5461Atatürk Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Cerrahi Hastalıkları HemşireliğiAtatürk Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Cerrahi Hastalıkları HemşireliğiGiriş: Cerrahi girişim öncesi hastalarda yapılacak girişime bağlı olarak anksiyete, korku ve uykusuzluk gibi sorunlar yaşanabilmektedir. Amaç: Araştırma elektif cerrahi planlanan hastalarda cerrahi korku, uyku ve uykusuzluk durumu arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte tasarlanan araştırma, Erzurum ilinde bulunan bir üniversite hastanesinde yürütüldü. Veriler, elektif cerrahi uygulanacak 310 hastadan toplandı. Verilerin toplanmasında Hasta Soru Formu, Cerrahi Korku Ölçeği, Epworth Uykululuk Ölçeği ve Uykusuzluk Şiddeti İndeksi kullanıldı. Tanımlayıcı istatistikler, independent t test, ANOVA testi ve pearson korelasyon analizi ile veriler değerlendirildi. Bulgular: Hastaların Cerrahi Korku Ölçeği puan ortalamasının 30,78 ± 21,82; Epworth Uykululuk Ölçeği puan ortalamasının 6,41 ± 4,40; Uykusuzluk Şiddeti İndeksi puan ortalamasının 10,03 ± 5,78 olduğu belirlendi. Cerrahi Korku Ölçeği kısa dönem ve uzun dönem sonuçları alt boyut ve toplam puan ortalamaları ile Epworth Uykululuk Ölçeği (r=0,27), (r=0,33), (r=0,32) ve Uykusuzluk Şiddeti İndeksi (r=0,36), (r=0,36), (r=0,38) toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönde istatistiksel olarak ileri derecede anlamlı ilişki olduğu saptandı (p lt; 0,01). Cinsiyet, yaş, daha önce ameliyat olma ve yatış yapılan cerrahi kliniğin hastaların cerrahi korku düzeylerini etkilediği belirlendi. Cinsiyet, kronik hastalık, düzenli ilaç kullanımı, daha önce hastaneye yatma, ameliyat öncesi hastanede kalış süresi ve Amerikan Anesteziyoloji Derneği hasta değerlendirme sınıflamasının hastaların uyku durumlarını etkilediği saptandı (p lt; 0,05). Sonuç: Elektif cerrahi uygulanacak olan hastalarda cerrahi korkunun uyku ve uykusuzluk üzerinde etkili olduğu, bazı sosyodemografik ve ameliyata ilişkin özelliklerin hastaların cerrahi girişim öncesi korku düzeyini ve uyku durumlarını etkilediği belirlendi.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3024574elektif cerrahihastakorkuuykuelective surgeryfearpatientsleep |
| spellingShingle | Tülay Kılınç Zeynep Karaman Özlü Elektif Cerrahi Planlanan Hastalarda Cerrahi Korku, Uyku ve Uykusuzluk Durumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi elektif cerrahi hasta korku uyku elective surgery fear patient sleep |
| title | Elektif Cerrahi Planlanan Hastalarda Cerrahi Korku, Uyku ve Uykusuzluk Durumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi |
| title_full | Elektif Cerrahi Planlanan Hastalarda Cerrahi Korku, Uyku ve Uykusuzluk Durumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi |
| title_fullStr | Elektif Cerrahi Planlanan Hastalarda Cerrahi Korku, Uyku ve Uykusuzluk Durumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi |
| title_full_unstemmed | Elektif Cerrahi Planlanan Hastalarda Cerrahi Korku, Uyku ve Uykusuzluk Durumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi |
| title_short | Elektif Cerrahi Planlanan Hastalarda Cerrahi Korku, Uyku ve Uykusuzluk Durumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi |
| title_sort | elektif cerrahi planlanan hastalarda cerrahi korku uyku ve uykusuzluk durumu arasindaki iliskinin belirlenmesi |
| topic | elektif cerrahi hasta korku uyku elective surgery fear patient sleep |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3024574 |
| work_keys_str_mv | AT tulaykılınc elektifcerrahiplanlananhastalardacerrahikorkuuykuveuykusuzlukdurumuarasındakiiliskininbelirlenmesi AT zeynepkaramanozlu elektifcerrahiplanlananhastalardacerrahikorkuuykuveuykusuzlukdurumuarasındakiiliskininbelirlenmesi |