بررسی تأثیر کاربرد کود اوره و زهاب مزرعه نیشکر بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی در بذر گیاه کینوا

چکیدهسابقه و هدف: یکی از راه‌های استفاده و بهره‌برداری از آب و اراضی شور استفاده از گونه‌های متحمل به شوری مانند گیاه کینوا است .مدیریت عناصر غذایی مانند نیتروژن در خاک‌های شور می‌تواند اثرات منفی شوری بر رشد و عملکرد گیاهان را کاهش دهد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر سطوح مختلف کود اوره در شرایط آبی...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: پیوند پاپن, عبدالامیر معزی, مصطفی چرم, افراسیاب رهنما
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2021-08-01
Series:مدیریت خاک و تولید پایدار
Subjects:
Online Access:https://ejsms.gau.ac.ir/article_5675_7e0d03fc2e26608eaba79be5c0de1a0c.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1846145085300801536
author پیوند پاپن
عبدالامیر معزی
مصطفی چرم
افراسیاب رهنما
author_facet پیوند پاپن
عبدالامیر معزی
مصطفی چرم
افراسیاب رهنما
author_sort پیوند پاپن
collection DOAJ
description چکیدهسابقه و هدف: یکی از راه‌های استفاده و بهره‌برداری از آب و اراضی شور استفاده از گونه‌های متحمل به شوری مانند گیاه کینوا است .مدیریت عناصر غذایی مانند نیتروژن در خاک‌های شور می‌تواند اثرات منفی شوری بر رشد و عملکرد گیاهان را کاهش دهد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر سطوح مختلف کود اوره در شرایط آبیاری با زه‌آب مزارع نیشکر بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک و دانه کینوا در طول یک فصل زراعی صورت گرفته است. مواد و روش‌ها: آزمایشی مزرعه‌ای در سال زراعی 1397 به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در شرکت کشت و صنعت نیشکر میرزا کوچک خان در جنوب غرب استان خوزستان اجرا گردید. در این آزمایش چهار سطح کود اوره (0، 75، 150، 225 کیلوگرم در هکتار) به عنوان فاکتور اصلی و سه سطح زهاب نیشکر شامل شاهد (آب کارون با شوری 5/2 دسی‌زیمنس بر متر) و آبیاری یک در میان (کارون – زهاب نیشکر) و آبیاری با زهاب نیشکر (با شوری 5/7 دسی‌زیمنس بر متر) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. کاشت بذر به صورت جوی و پشته‌ای.با فاصله دو بوته 10-7 سانتی‌متر و فاصله خطوط 65 سانتی‌متر با دست انجام شد. اعمال تیمارهای آبیاری در مرحله استقرار گیاهچه انجام شد. قبل از آبیاری نمونه رطوبت خاک گرفته شده و آبیاری برای رسیدن رطوبت تا حد ظرفیت زراعی انجام گردید. برای آبیاری با زهاب، از آب شور زهکش‌های کشت و صنعت استفاده گردید. نمونه خاک در پایان دوره کشت کینوا از عمق 50-0 سانتیمتری هر کرت آزمایشی تهیه شد. در پایان دوره رشد کینوا، دانه‌های کینوا هر تیمار به طور جداگانه مورد آنالیز شیمیایی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد اثر متقابل کاربرد تیمارها بر میانگین شوری خاک، پتاسیم محلول خاک و غلظت نیتروژن، و پتاسیم و سدیم دانه کینوا از لحاظ آماری معنی‌دار بود اما اثر معنی‌دار بر pH و غلظت سدیم خاک، غلظت فسفر و آهن دانه کینوا مشاهده نگردید. شوری خاک درانتهای فصل زراعی کینوا نسبت به ابتدای فصل در کرت‌های با آبیاری کارون کاهش و در تیمارهای آبیاری یک‌درمیان و زهاب افزایش نشان داد. بیشترین میانگین نیتروژن دانه کینوا (94/2 درصد) از سطح 150 کیلوگرم اوره در هکتار با آبیاری یک در میان حاصل شد که منجر به 56 درصد افزایش شد. با افزایش کاربرد کود اوره در خاک، افزایش تدریجی محتوی نیتروژن کل دانه کینوا مشاهده گردید. در کلیه سطوح شوری افزایش کود اوره باعث کاهش میزان سدیم دانه کینوا شد. کود اوره توانست جذب پتاسیم را که در شرایط شور به دلیل سمیت سدیم کاهش می‌یابد، بهبود بخشد.نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که نیتروژن کافی می‌تواند یک راهکار فیزیولوژیکی مناسب افزایش تحمل اثرات زیان‌بار شوری در کینوا باشد و با توجه به طبیعت شورزیست گیاه کینوا، در مدیریت آبیاری یکدرمیان افزایش شوری خاک تا حد متوسط باعث بهبود شرایط رشد مرفولوژیک و کیفیت دانه کینوا گردید. توصیه می‌شود جهت استفاده بهینه از آب کارون و دستیابی به عملکرد بالا کینوا، آبیاری یکدرمیان جایگزین آبیاری کارون گردد.
format Article
id doaj-art-9ab6ee27dcfd4f9a9c52aeb72a5ca22b
institution Kabale University
issn 2322-1267
2322-1275
language fas
publishDate 2021-08-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series مدیریت خاک و تولید پایدار
spelling doaj-art-9ab6ee27dcfd4f9a9c52aeb72a5ca22b2024-12-02T06:31:52ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resourcesمدیریت خاک و تولید پایدار2322-12672322-12752021-08-01112719010.22069/ejsms.2021.18528.19885675بررسی تأثیر کاربرد کود اوره و زهاب مزرعه نیشکر بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی در بذر گیاه کینواپیوند پاپن0عبدالامیر معزی1مصطفی چرم2افراسیاب رهنما3دانش آموخته دکتری گروه علوم خاک، دانشگاه شهید چمران اهواز،دانشیار گروه علوم خاک، دانشگاه شهید چمران اهواز،استاد گروه علوم خاک، دانشگاه شهید چمران اهواز،دانشیار گروه زراعت، دانشگاه شهید چمران اهوازچکیدهسابقه و هدف: یکی از راه‌های استفاده و بهره‌برداری از آب و اراضی شور استفاده از گونه‌های متحمل به شوری مانند گیاه کینوا است .مدیریت عناصر غذایی مانند نیتروژن در خاک‌های شور می‌تواند اثرات منفی شوری بر رشد و عملکرد گیاهان را کاهش دهد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر سطوح مختلف کود اوره در شرایط آبیاری با زه‌آب مزارع نیشکر بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک و دانه کینوا در طول یک فصل زراعی صورت گرفته است. مواد و روش‌ها: آزمایشی مزرعه‌ای در سال زراعی 1397 به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در شرکت کشت و صنعت نیشکر میرزا کوچک خان در جنوب غرب استان خوزستان اجرا گردید. در این آزمایش چهار سطح کود اوره (0، 75، 150، 225 کیلوگرم در هکتار) به عنوان فاکتور اصلی و سه سطح زهاب نیشکر شامل شاهد (آب کارون با شوری 5/2 دسی‌زیمنس بر متر) و آبیاری یک در میان (کارون – زهاب نیشکر) و آبیاری با زهاب نیشکر (با شوری 5/7 دسی‌زیمنس بر متر) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. کاشت بذر به صورت جوی و پشته‌ای.با فاصله دو بوته 10-7 سانتی‌متر و فاصله خطوط 65 سانتی‌متر با دست انجام شد. اعمال تیمارهای آبیاری در مرحله استقرار گیاهچه انجام شد. قبل از آبیاری نمونه رطوبت خاک گرفته شده و آبیاری برای رسیدن رطوبت تا حد ظرفیت زراعی انجام گردید. برای آبیاری با زهاب، از آب شور زهکش‌های کشت و صنعت استفاده گردید. نمونه خاک در پایان دوره کشت کینوا از عمق 50-0 سانتیمتری هر کرت آزمایشی تهیه شد. در پایان دوره رشد کینوا، دانه‌های کینوا هر تیمار به طور جداگانه مورد آنالیز شیمیایی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد اثر متقابل کاربرد تیمارها بر میانگین شوری خاک، پتاسیم محلول خاک و غلظت نیتروژن، و پتاسیم و سدیم دانه کینوا از لحاظ آماری معنی‌دار بود اما اثر معنی‌دار بر pH و غلظت سدیم خاک، غلظت فسفر و آهن دانه کینوا مشاهده نگردید. شوری خاک درانتهای فصل زراعی کینوا نسبت به ابتدای فصل در کرت‌های با آبیاری کارون کاهش و در تیمارهای آبیاری یک‌درمیان و زهاب افزایش نشان داد. بیشترین میانگین نیتروژن دانه کینوا (94/2 درصد) از سطح 150 کیلوگرم اوره در هکتار با آبیاری یک در میان حاصل شد که منجر به 56 درصد افزایش شد. با افزایش کاربرد کود اوره در خاک، افزایش تدریجی محتوی نیتروژن کل دانه کینوا مشاهده گردید. در کلیه سطوح شوری افزایش کود اوره باعث کاهش میزان سدیم دانه کینوا شد. کود اوره توانست جذب پتاسیم را که در شرایط شور به دلیل سمیت سدیم کاهش می‌یابد، بهبود بخشد.نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که نیتروژن کافی می‌تواند یک راهکار فیزیولوژیکی مناسب افزایش تحمل اثرات زیان‌بار شوری در کینوا باشد و با توجه به طبیعت شورزیست گیاه کینوا، در مدیریت آبیاری یکدرمیان افزایش شوری خاک تا حد متوسط باعث بهبود شرایط رشد مرفولوژیک و کیفیت دانه کینوا گردید. توصیه می‌شود جهت استفاده بهینه از آب کارون و دستیابی به عملکرد بالا کینوا، آبیاری یکدرمیان جایگزین آبیاری کارون گردد.https://ejsms.gau.ac.ir/article_5675_7e0d03fc2e26608eaba79be5c0de1a0c.pdfپتاسیمزهاب نیشکرسدیمکینوانیتروژن
spellingShingle پیوند پاپن
عبدالامیر معزی
مصطفی چرم
افراسیاب رهنما
بررسی تأثیر کاربرد کود اوره و زهاب مزرعه نیشکر بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی در بذر گیاه کینوا
مدیریت خاک و تولید پایدار
پتاسیم
زهاب نیشکر
سدیم
کینوا
نیتروژن
title بررسی تأثیر کاربرد کود اوره و زهاب مزرعه نیشکر بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی در بذر گیاه کینوا
title_full بررسی تأثیر کاربرد کود اوره و زهاب مزرعه نیشکر بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی در بذر گیاه کینوا
title_fullStr بررسی تأثیر کاربرد کود اوره و زهاب مزرعه نیشکر بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی در بذر گیاه کینوا
title_full_unstemmed بررسی تأثیر کاربرد کود اوره و زهاب مزرعه نیشکر بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی در بذر گیاه کینوا
title_short بررسی تأثیر کاربرد کود اوره و زهاب مزرعه نیشکر بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی در بذر گیاه کینوا
title_sort بررسی تأثیر کاربرد کود اوره و زهاب مزرعه نیشکر بر برخی خصوصیات خاک، عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی در بذر گیاه کینوا
topic پتاسیم
زهاب نیشکر
سدیم
کینوا
نیتروژن
url https://ejsms.gau.ac.ir/article_5675_7e0d03fc2e26608eaba79be5c0de1a0c.pdf
work_keys_str_mv AT pywndpạpn brrsytạtẖyrḵạrbrdḵwdạwrhwzhạbmzrʿhnysẖḵrbrbrkẖykẖṣwṣyạtkẖạḵʿmlḵrddạnhwgẖlẓtʿnạṣrgẖdẖạyydrbdẖrgyạhḵynwạ
AT ʿbdạlạmyrmʿzy brrsytạtẖyrḵạrbrdḵwdạwrhwzhạbmzrʿhnysẖḵrbrbrkẖykẖṣwṣyạtkẖạḵʿmlḵrddạnhwgẖlẓtʿnạṣrgẖdẖạyydrbdẖrgyạhḵynwạ
AT mṣṭfycẖrm brrsytạtẖyrḵạrbrdḵwdạwrhwzhạbmzrʿhnysẖḵrbrbrkẖykẖṣwṣyạtkẖạḵʿmlḵrddạnhwgẖlẓtʿnạṣrgẖdẖạyydrbdẖrgyạhḵynwạ
AT ạfrạsyạbrhnmạ brrsytạtẖyrḵạrbrdḵwdạwrhwzhạbmzrʿhnysẖḵrbrbrkẖykẖṣwṣyạtkẖạḵʿmlḵrddạnhwgẖlẓtʿnạṣrgẖdẖạyydrbdẖrgyạhḵynwạ