Suriyeli Mültecilerin Entegrasyon Sürecinde Kütüphanelerin Rolü: Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Örneği

2010 yılında Tunuslu üniversite mezunu bir gencin işsizlik yüzünden kendini yakması sonucu patlak veren halk gösterileri ve protestolar kısa zamanda tüm Ortadoğu’yu etkisi altına alarak Arap Baharı olarak adlandırılan süreci başlatmıştır. Suriye’de ise 2011 Mart ayından bu zamana kadar bitmek bilmey...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Hilal Çiftçi, Fatime Toluoğlu
Format: Article
Language:English
Published: Türk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association) 2022-03-01
Series:Türk Kütüphaneciliği
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2149731
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832542389685714944
author Hilal Çiftçi
Fatime Toluoğlu
author_facet Hilal Çiftçi
Fatime Toluoğlu
author_sort Hilal Çiftçi
collection DOAJ
description 2010 yılında Tunuslu üniversite mezunu bir gencin işsizlik yüzünden kendini yakması sonucu patlak veren halk gösterileri ve protestolar kısa zamanda tüm Ortadoğu’yu etkisi altına alarak Arap Baharı olarak adlandırılan süreci başlatmıştır. Suriye’de ise 2011 Mart ayından bu zamana kadar bitmek bilmeyen ve bir insanlık dramına dönüşen iç savaş yaşanmaktadır. Savaştan kaçan milyonlarca korumasız ve masum sivil halk çareyi sınır ülkelere sığınmakta bulmuştur. Komşu ülkelerden biri olarak Türkiye ise 2011 yılından bu yana uyguladığı açık kapı politikasıyla dünyada en fazla Suriyeliyi ağırlayan ülke olmuştur. İki farklı toplumun aynı ortamı paylaşması kültürel, ekonomik, siyasi ve sosyal açıdan sorunların yaşanmasına neden olmaktadır. Ortaya çıkan durum uygulanabilir ve sürdürülebilir entegrasyon çalışmalarını zorunlu kılmaktadır. Uyum süreci konusunda kamu kurum ve kuruluşlarına önemli ölçüde görevler düşmektedir. Kütüphaneler ise toplumun en önemli eğitim ve kültür merkezlerinden biri olarak entegrasyon sürecine katkı sağlayan öncü kurumlardır. Amaç: Entegrasyon sürecinde kütüphanelerin rol ve önemini belirterek, Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezindeki Suriyeli mültecilerin, topluma entegrasyonu sürecinde kütüphaneyi kullanım durumları ve kütüphanenin Suriyeli mültecilere yönelik sunduğu hizmetleri ortaya koymak amaçlanmaktadır. Yöntem: Suriye’den Türkiye’ye yapılan göçün toplumda ortaya çıkardığı farklılıkların boyutu ve Suriyeli mültecilerin topluma uyum sürecinin incelendiği bu çalışmada Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezindeki Suriyeli mültecilerin kütüphaneleri kullanma durumları, kütüphanenin bu yöndeki hizmetleri nitel veriler yoluyla elde edilmiştir. Çalışmanın evreni, Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi’nden yararlanan 300 kullanıcı, örneklerimi ise söz konusu grupta yer alan 17 kullanıcıdır. Çalışmadaki nitel veriler kullanıcılara yöneltilen görüşme forumundaki sorular ile elde edilmiştir. Bulgular: Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, kütüphane bünyesinde verilen hizmetler arasında en fazla Türkçe dil kursu hizmetinden memnuniyet söz konusudur. Ayrıca kütüphane personelinin Türkçe dil gelişimine katkı sağladığı düşüncesiyle Türk olması gerektiği düşünülmektedir. Bunların dışında, araştırma dili olarak Arapçanın çok yoğun kullanıldığı, kütüphanedeki okuma kitaplarının psikolojik ve kültürel gelişmeye katkı sağladığı, kütüphane bünyesinde bulunan Türkçe ders kitaplarının Türk eğitim sistemine entegrasyonu kolaylaştırdığı ve Suriyeli kullanıcıların eğitim hayatlarına katkı sağladığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Sonuç: Suriyeli mültecilerin Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi hizmetlerinden en çok Türkçe dil öğrenme kurs hizmetinden yararlandıkları, bu hizmetin Türk toplumuna uyum sağlamada önemli bir yere sahip olduğu, bu hizmet sayesinde Suriyelilerin kendilerini eğitsel, sosyal, kültürel ve psikolojik anlamda geliştirdiği sonucuna ulaşılmaktadır. Bu bağlamda Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi başta dil kursu hizmeti olmak üzere dermede yer alan ders materyalleri ile Türk eğitim sistemine entegre olan Suriyeli öğrencilere eğitim alanında yardımcı olurken, dermede yer alan kaynaklar ve sosyal etkinliklerin psikolojik anlamda etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca Türk kültür ve toplum yapısının öğrenilmesinde kütüphanedeki ilişkili materyallerin Türkçe ve kütüphane personelinin Türk olmasının etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulguların ışığında, Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi’nin materyalleri ve hizmetleri ile Türkiye’ye sığınan Suriyeli bireylerin Türk toplum ve kültür yapısına entegrasyonu sürecinde destekleyici rolü olduğu ortaya çıkmıştır. Söz konusu rol ve katkı, başta kültür olmak üzere, eğitim, dil, sosyalleşme bağlamında yoğunlaşmakta; Kütüphane, Türk toplumu ve Suriyeliler arasında uyumlaştırıcı bir işlev görmektedir. Özgünlük: Yapılan çalışma başta içeriği bakımından gündemde yoğun ilgi gören ve güncel bir konu olması bakımından oldukça özgündür. Kütüphanelerin Suriyeliler özelinde Türkiye’ye sığınan yabancı kişiler için toplumda huzur, güven ve barış ortamının sağlanması adına uyumlaştırma çalışmalarında gerek mevcut hizmetleri gerekse yapılandırılmış hizmet çalışmalarıyla entegrasyon sürecinde etkili bir vazifeyi üstlenebileceğini kanıtlaması açısından önemlidir. Çalışmada bu konu Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi örneği ile birlikte incelenmiş ve elde edilen sonuçlara dayanılarak çeşitli öneriler sunulmuştur.
format Article
id doaj-art-990bfe8641bc446397be06ea725b9587
institution Kabale University
issn 2147-9682
language English
publishDate 2022-03-01
publisher Türk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association)
record_format Article
series Türk Kütüphaneciliği
spelling doaj-art-990bfe8641bc446397be06ea725b95872025-02-04T06:03:23ZengTürk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association)Türk Kütüphaneciliği2147-96822022-03-01361295310.24146/tk.10414901848Suriyeli Mültecilerin Entegrasyon Sürecinde Kütüphanelerin Rolü: Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi ÖrneğiHilal Çiftçi0https://orcid.org/0000-0003-1268-2144Fatime Toluoğlu1https://orcid.org/0000-0001-8470-3173ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ, EDEBİYAT FAKÜLTESİÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ2010 yılında Tunuslu üniversite mezunu bir gencin işsizlik yüzünden kendini yakması sonucu patlak veren halk gösterileri ve protestolar kısa zamanda tüm Ortadoğu’yu etkisi altına alarak Arap Baharı olarak adlandırılan süreci başlatmıştır. Suriye’de ise 2011 Mart ayından bu zamana kadar bitmek bilmeyen ve bir insanlık dramına dönüşen iç savaş yaşanmaktadır. Savaştan kaçan milyonlarca korumasız ve masum sivil halk çareyi sınır ülkelere sığınmakta bulmuştur. Komşu ülkelerden biri olarak Türkiye ise 2011 yılından bu yana uyguladığı açık kapı politikasıyla dünyada en fazla Suriyeliyi ağırlayan ülke olmuştur. İki farklı toplumun aynı ortamı paylaşması kültürel, ekonomik, siyasi ve sosyal açıdan sorunların yaşanmasına neden olmaktadır. Ortaya çıkan durum uygulanabilir ve sürdürülebilir entegrasyon çalışmalarını zorunlu kılmaktadır. Uyum süreci konusunda kamu kurum ve kuruluşlarına önemli ölçüde görevler düşmektedir. Kütüphaneler ise toplumun en önemli eğitim ve kültür merkezlerinden biri olarak entegrasyon sürecine katkı sağlayan öncü kurumlardır. Amaç: Entegrasyon sürecinde kütüphanelerin rol ve önemini belirterek, Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezindeki Suriyeli mültecilerin, topluma entegrasyonu sürecinde kütüphaneyi kullanım durumları ve kütüphanenin Suriyeli mültecilere yönelik sunduğu hizmetleri ortaya koymak amaçlanmaktadır. Yöntem: Suriye’den Türkiye’ye yapılan göçün toplumda ortaya çıkardığı farklılıkların boyutu ve Suriyeli mültecilerin topluma uyum sürecinin incelendiği bu çalışmada Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezindeki Suriyeli mültecilerin kütüphaneleri kullanma durumları, kütüphanenin bu yöndeki hizmetleri nitel veriler yoluyla elde edilmiştir. Çalışmanın evreni, Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi’nden yararlanan 300 kullanıcı, örneklerimi ise söz konusu grupta yer alan 17 kullanıcıdır. Çalışmadaki nitel veriler kullanıcılara yöneltilen görüşme forumundaki sorular ile elde edilmiştir. Bulgular: Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, kütüphane bünyesinde verilen hizmetler arasında en fazla Türkçe dil kursu hizmetinden memnuniyet söz konusudur. Ayrıca kütüphane personelinin Türkçe dil gelişimine katkı sağladığı düşüncesiyle Türk olması gerektiği düşünülmektedir. Bunların dışında, araştırma dili olarak Arapçanın çok yoğun kullanıldığı, kütüphanedeki okuma kitaplarının psikolojik ve kültürel gelişmeye katkı sağladığı, kütüphane bünyesinde bulunan Türkçe ders kitaplarının Türk eğitim sistemine entegrasyonu kolaylaştırdığı ve Suriyeli kullanıcıların eğitim hayatlarına katkı sağladığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Sonuç: Suriyeli mültecilerin Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi hizmetlerinden en çok Türkçe dil öğrenme kurs hizmetinden yararlandıkları, bu hizmetin Türk toplumuna uyum sağlamada önemli bir yere sahip olduğu, bu hizmet sayesinde Suriyelilerin kendilerini eğitsel, sosyal, kültürel ve psikolojik anlamda geliştirdiği sonucuna ulaşılmaktadır. Bu bağlamda Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi başta dil kursu hizmeti olmak üzere dermede yer alan ders materyalleri ile Türk eğitim sistemine entegre olan Suriyeli öğrencilere eğitim alanında yardımcı olurken, dermede yer alan kaynaklar ve sosyal etkinliklerin psikolojik anlamda etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca Türk kültür ve toplum yapısının öğrenilmesinde kütüphanedeki ilişkili materyallerin Türkçe ve kütüphane personelinin Türk olmasının etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulguların ışığında, Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi’nin materyalleri ve hizmetleri ile Türkiye’ye sığınan Suriyeli bireylerin Türk toplum ve kültür yapısına entegrasyonu sürecinde destekleyici rolü olduğu ortaya çıkmıştır. Söz konusu rol ve katkı, başta kültür olmak üzere, eğitim, dil, sosyalleşme bağlamında yoğunlaşmakta; Kütüphane, Türk toplumu ve Suriyeliler arasında uyumlaştırıcı bir işlev görmektedir. Özgünlük: Yapılan çalışma başta içeriği bakımından gündemde yoğun ilgi gören ve güncel bir konu olması bakımından oldukça özgündür. Kütüphanelerin Suriyeliler özelinde Türkiye’ye sığınan yabancı kişiler için toplumda huzur, güven ve barış ortamının sağlanması adına uyumlaştırma çalışmalarında gerek mevcut hizmetleri gerekse yapılandırılmış hizmet çalışmalarıyla entegrasyon sürecinde etkili bir vazifeyi üstlenebileceğini kanıtlaması açısından önemlidir. Çalışmada bu konu Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi örneği ile birlikte incelenmiş ve elde edilen sonuçlara dayanılarak çeşitli öneriler sunulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2149731göçsuriyeli mültecientegrasyonentegrasyon sürecikütüphanemigrationsyrian refugeeintegrationintegration processlibrary
spellingShingle Hilal Çiftçi
Fatime Toluoğlu
Suriyeli Mültecilerin Entegrasyon Sürecinde Kütüphanelerin Rolü: Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Örneği
Türk Kütüphaneciliği
göç
suriyeli mülteci
entegrasyon
entegrasyon süreci
kütüphane
migration
syrian refugee
integration
integration process
library
title Suriyeli Mültecilerin Entegrasyon Sürecinde Kütüphanelerin Rolü: Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Örneği
title_full Suriyeli Mültecilerin Entegrasyon Sürecinde Kütüphanelerin Rolü: Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Örneği
title_fullStr Suriyeli Mültecilerin Entegrasyon Sürecinde Kütüphanelerin Rolü: Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Örneği
title_full_unstemmed Suriyeli Mültecilerin Entegrasyon Sürecinde Kütüphanelerin Rolü: Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Örneği
title_short Suriyeli Mültecilerin Entegrasyon Sürecinde Kütüphanelerin Rolü: Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Örneği
title_sort suriyeli multecilerin entegrasyon surecinde kutuphanelerin rolu kilis elbeyli gecici barinma merkezi ornegi
topic göç
suriyeli mülteci
entegrasyon
entegrasyon süreci
kütüphane
migration
syrian refugee
integration
integration process
library
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2149731
work_keys_str_mv AT hilalciftci suriyelimultecilerinentegrasyonsurecindekutuphanelerinrolukiliselbeyligecicibarınmamerkeziornegi
AT fatimetoluoglu suriyelimultecilerinentegrasyonsurecindekutuphanelerinrolukiliselbeyligecicibarınmamerkeziornegi