Suriyeli Mültecilerin Entegrasyon Sürecinde Kütüphanelerin Rolü: Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Örneği
2010 yılında Tunuslu üniversite mezunu bir gencin işsizlik yüzünden kendini yakması sonucu patlak veren halk gösterileri ve protestolar kısa zamanda tüm Ortadoğu’yu etkisi altına alarak Arap Baharı olarak adlandırılan süreci başlatmıştır. Suriye’de ise 2011 Mart ayından bu zamana kadar bitmek bilmey...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Türk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association)
2022-03-01
|
| Series: | Türk Kütüphaneciliği |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2149731 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | 2010 yılında Tunuslu üniversite mezunu bir gencin işsizlik yüzünden kendini yakması sonucu patlak veren halk gösterileri ve protestolar kısa zamanda tüm Ortadoğu’yu etkisi altına alarak Arap Baharı olarak adlandırılan süreci başlatmıştır. Suriye’de ise 2011 Mart ayından bu zamana kadar bitmek bilmeyen ve bir insanlık dramına dönüşen iç savaş yaşanmaktadır. Savaştan kaçan milyonlarca korumasız ve masum sivil halk çareyi sınır ülkelere sığınmakta bulmuştur. Komşu ülkelerden biri olarak Türkiye ise 2011 yılından bu yana uyguladığı açık kapı politikasıyla dünyada en fazla Suriyeliyi ağırlayan ülke olmuştur. İki farklı toplumun aynı ortamı paylaşması kültürel, ekonomik, siyasi ve sosyal açıdan sorunların yaşanmasına neden olmaktadır. Ortaya çıkan durum uygulanabilir ve sürdürülebilir entegrasyon çalışmalarını zorunlu kılmaktadır. Uyum süreci konusunda kamu kurum ve kuruluşlarına önemli ölçüde görevler düşmektedir. Kütüphaneler ise toplumun en önemli eğitim ve kültür merkezlerinden biri olarak entegrasyon sürecine katkı sağlayan öncü kurumlardır. Amaç: Entegrasyon sürecinde kütüphanelerin rol ve önemini belirterek, Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezindeki Suriyeli mültecilerin, topluma entegrasyonu sürecinde kütüphaneyi kullanım durumları ve kütüphanenin Suriyeli mültecilere yönelik sunduğu hizmetleri ortaya koymak amaçlanmaktadır. Yöntem: Suriye’den Türkiye’ye yapılan göçün toplumda ortaya çıkardığı farklılıkların boyutu ve Suriyeli mültecilerin topluma uyum sürecinin incelendiği bu çalışmada Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezindeki Suriyeli mültecilerin kütüphaneleri kullanma durumları, kütüphanenin bu yöndeki hizmetleri nitel veriler yoluyla elde edilmiştir. Çalışmanın evreni, Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi’nden yararlanan 300 kullanıcı, örneklerimi ise söz konusu grupta yer alan 17 kullanıcıdır. Çalışmadaki nitel veriler kullanıcılara yöneltilen görüşme forumundaki sorular ile elde edilmiştir. Bulgular: Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, kütüphane bünyesinde verilen hizmetler arasında en fazla Türkçe dil kursu hizmetinden memnuniyet söz konusudur. Ayrıca kütüphane personelinin Türkçe dil gelişimine katkı sağladığı düşüncesiyle Türk olması gerektiği düşünülmektedir. Bunların dışında, araştırma dili olarak Arapçanın çok yoğun kullanıldığı, kütüphanedeki okuma kitaplarının psikolojik ve kültürel gelişmeye katkı sağladığı, kütüphane bünyesinde bulunan Türkçe ders kitaplarının Türk eğitim sistemine entegrasyonu kolaylaştırdığı ve Suriyeli kullanıcıların eğitim hayatlarına katkı sağladığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Sonuç: Suriyeli mültecilerin Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi hizmetlerinden en çok Türkçe dil öğrenme kurs hizmetinden yararlandıkları, bu hizmetin Türk toplumuna uyum sağlamada önemli bir yere sahip olduğu, bu hizmet sayesinde Suriyelilerin kendilerini eğitsel, sosyal, kültürel ve psikolojik anlamda geliştirdiği sonucuna ulaşılmaktadır. Bu bağlamda Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi başta dil kursu hizmeti olmak üzere dermede yer alan ders materyalleri ile Türk eğitim sistemine entegre olan Suriyeli öğrencilere eğitim alanında yardımcı olurken, dermede yer alan kaynaklar ve sosyal etkinliklerin psikolojik anlamda etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca Türk kültür ve toplum yapısının öğrenilmesinde kütüphanedeki ilişkili materyallerin Türkçe ve kütüphane personelinin Türk olmasının etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulguların ışığında, Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi Kütüphanesi’nin materyalleri ve hizmetleri ile Türkiye’ye sığınan Suriyeli bireylerin Türk toplum ve kültür yapısına entegrasyonu sürecinde destekleyici rolü olduğu ortaya çıkmıştır. Söz konusu rol ve katkı, başta kültür olmak üzere, eğitim, dil, sosyalleşme bağlamında yoğunlaşmakta; Kütüphane, Türk toplumu ve Suriyeliler arasında uyumlaştırıcı bir işlev görmektedir. Özgünlük: Yapılan çalışma başta içeriği bakımından gündemde yoğun ilgi gören ve güncel bir konu olması bakımından oldukça özgündür. Kütüphanelerin Suriyeliler özelinde Türkiye’ye sığınan yabancı kişiler için toplumda huzur, güven ve barış ortamının sağlanması adına uyumlaştırma çalışmalarında gerek mevcut hizmetleri gerekse yapılandırılmış hizmet çalışmalarıyla entegrasyon sürecinde etkili bir vazifeyi üstlenebileceğini kanıtlaması açısından önemlidir. Çalışmada bu konu Kilis Elbeyli Geçici Barınma Merkezi örneği ile birlikte incelenmiş ve elde edilen sonuçlara dayanılarak çeşitli öneriler sunulmuştur. |
|---|---|
| ISSN: | 2147-9682 |