بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری در ارقام تجاری فندق
چکیدهسابقه و هدف: گرده‌افشانی در خشک میوه‌ها یکی از بحرانی‌ترین مراحل تشکیل مغز می‌باشد و بدون گرده‌افشانی اکثر میوه‌ها پوک و یا دارای مغز چروکیده خواهند شد. بنابراین، در باغ‌های فندق برای تولید محصول اقتصادی بایستی از دو یا چند رقم به عنوان گرده‌دهنده استفاده شود، هدف از انجام این پژوهش، بررسی فنو...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2022-03-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_5967_1e3fcefa9ef1b2eadabd8176982d1595.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586585387827200 |
|---|---|
| author | داود جوادی مجدد ولی, ربیعی فرهنگ رضوی ابراهیم عابدی قشلاقی |
| author_facet | داود جوادی مجدد ولی, ربیعی فرهنگ رضوی ابراهیم عابدی قشلاقی |
| author_sort | داود جوادی مجدد |
| collection | DOAJ |
| description | چکیدهسابقه و هدف: گرده‌افشانی در خشک میوه‌ها یکی از بحرانی‌ترین مراحل تشکیل مغز می‌باشد و بدون گرده‌افشانی اکثر میوه‌ها پوک و یا دارای مغز چروکیده خواهند شد. بنابراین، در باغ‌های فندق برای تولید محصول اقتصادی بایستی از دو یا چند رقم به عنوان گرده‌دهنده استفاده شود، هدف از انجام این پژوهش، بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری تعیین گرده‌دهنده مناسب و سازگار برای چهار رقم تجاری فندق بود.مواد و روش‌ها: این مطالعه به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با دو عامل رقم و منبع دانه گرده، در سال زراعی 1399-1398 در ایستگاه تحقیقات باغبانی آستارا انجام شد. ارقام گرد اشکورات، ریاسنت، داویانا و نگرت به عنوان ارقام گرده‌دهنده و ارقام روند، نمسا، گنجه و اترک به عنوان ارقام مادری انتخاب شدند در زمان رسیدن میوه‌ها از هر تیمار تعداد 100 میوه برداشت شد و متغیرهای مربوط به خصوصیات کمی میوه و مغز مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان داد که ارقام مورد بررسی، از نظر گل‌دهی دارای صفت نر پیش‌رس بودند و دامنه زمانی باز شدن گل‌های نر و ریزش دانه گرده از 15 دی تا 3 اسفند و دامنه زمانی باز شدن خوشه گل ماده و آمادگی کلاله برای پذیرش دانه‌گرده از 28 دی تا 10 اسفند متغیر بود. بررسی ردگذاری و فراردگذاری در این مطالعه نشان داد که صفات کمی میوه و مغز میوه به شدت تحت تأثیر منبع دانه گرده قرار گرفتند. در تیمار استفاده از رقم داویانا به عنوان گرده‌دهنده، وزن میوه، درصد تشکیل میوه، و درصد مغز به ترتیب به 21/3 گرم، 65/83 درصد و 84/49 درصد نسبت به شاهد افزایش و میزان ریزش میوه به 65/31 درصد و پوکی میوه با 86/10 درصد کاهش یافت. اما زمانی‌که از دانه گرده رقم گرد اشکورات استفاده شد درصد تشکیل میوه، وزن میوه و درصد مغز به ترتیب به 86/75 درصد، 48/2 گرم و 64/46 درصد کاهش و درصد پوکی میوه به 60/15 درصد و ریزش میوه به 6/41 افزایش یافت. در حالت خودگرده‌افشانی درصد ریزش میوه به 42/86 و میزان پوکی میوه به 4/85 افزایش یافت و درصد تشکیل میوه، وزن میوه، وزن مغز و درصد مغز به ترتیب به 8/33 درصد، 75/1 گرم، 40/0 گرم، 8/22 درصد کاهش یافت.نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن بود که منبع دانه گرده برخی از خصوصیات کمی میوه و مغز (وزن میوه و مغز، درصد مغزدار بودن، درصد تشکیل میوه، درصد ریزش میوه و درصد پوکی) را از طریق ردگذاری و فراردگذاری تحت تأثیر قرار داد و اثر تیمارها، روی اجزای مهم عملکرد فندق قابل توجه و از نظر آماری در سطح احتمال 5% معنی‌دار بود. بنابراین، برای تولید محصول اقتصادی در باغ‌های فندق، بایستی از یک یا چند رقم گرده‌دهنده که با ارقام اصلی سازگار و از لحاظ بازه زمانی گرده‌افشانی هم‌پوشانی دارند، استفاده کرد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-8c0b5c95711c404da0652438c165f122 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2050 2322-2778 |
| language | fas |
| publishDate | 2022-03-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| spelling | doaj-art-8c0b5c95711c404da0652438c165f1222025-01-25T07:00:07ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782022-03-0129115517110.22069/jopp.2021.18900.27885967بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری در ارقام تجاری فندقداود جوادی مجدد0ولی, ربیعی1فرهنگ رضوی2ابراهیم عابدی قشلاقی3نویسنده مسئول، دانشجوی دکتری فیزیولوژی و اصلاح درختان میوه، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایراندانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایراناستادیار پژوهشی بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران.چکیدهسابقه و هدف: گرده‌افشانی در خشک میوه‌ها یکی از بحرانی‌ترین مراحل تشکیل مغز می‌باشد و بدون گرده‌افشانی اکثر میوه‌ها پوک و یا دارای مغز چروکیده خواهند شد. بنابراین، در باغ‌های فندق برای تولید محصول اقتصادی بایستی از دو یا چند رقم به عنوان گرده‌دهنده استفاده شود، هدف از انجام این پژوهش، بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری تعیین گرده‌دهنده مناسب و سازگار برای چهار رقم تجاری فندق بود.مواد و روش‌ها: این مطالعه به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با دو عامل رقم و منبع دانه گرده، در سال زراعی 1399-1398 در ایستگاه تحقیقات باغبانی آستارا انجام شد. ارقام گرد اشکورات، ریاسنت، داویانا و نگرت به عنوان ارقام گرده‌دهنده و ارقام روند، نمسا، گنجه و اترک به عنوان ارقام مادری انتخاب شدند در زمان رسیدن میوه‌ها از هر تیمار تعداد 100 میوه برداشت شد و متغیرهای مربوط به خصوصیات کمی میوه و مغز مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان داد که ارقام مورد بررسی، از نظر گل‌دهی دارای صفت نر پیش‌رس بودند و دامنه زمانی باز شدن گل‌های نر و ریزش دانه گرده از 15 دی تا 3 اسفند و دامنه زمانی باز شدن خوشه گل ماده و آمادگی کلاله برای پذیرش دانه‌گرده از 28 دی تا 10 اسفند متغیر بود. بررسی ردگذاری و فراردگذاری در این مطالعه نشان داد که صفات کمی میوه و مغز میوه به شدت تحت تأثیر منبع دانه گرده قرار گرفتند. در تیمار استفاده از رقم داویانا به عنوان گرده‌دهنده، وزن میوه، درصد تشکیل میوه، و درصد مغز به ترتیب به 21/3 گرم، 65/83 درصد و 84/49 درصد نسبت به شاهد افزایش و میزان ریزش میوه به 65/31 درصد و پوکی میوه با 86/10 درصد کاهش یافت. اما زمانی‌که از دانه گرده رقم گرد اشکورات استفاده شد درصد تشکیل میوه، وزن میوه و درصد مغز به ترتیب به 86/75 درصد، 48/2 گرم و 64/46 درصد کاهش و درصد پوکی میوه به 60/15 درصد و ریزش میوه به 6/41 افزایش یافت. در حالت خودگرده‌افشانی درصد ریزش میوه به 42/86 و میزان پوکی میوه به 4/85 افزایش یافت و درصد تشکیل میوه، وزن میوه، وزن مغز و درصد مغز به ترتیب به 8/33 درصد، 75/1 گرم، 40/0 گرم، 8/22 درصد کاهش یافت.نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن بود که منبع دانه گرده برخی از خصوصیات کمی میوه و مغز (وزن میوه و مغز، درصد مغزدار بودن، درصد تشکیل میوه، درصد ریزش میوه و درصد پوکی) را از طریق ردگذاری و فراردگذاری تحت تأثیر قرار داد و اثر تیمارها، روی اجزای مهم عملکرد فندق قابل توجه و از نظر آماری در سطح احتمال 5% معنی‌دار بود. بنابراین، برای تولید محصول اقتصادی در باغ‌های فندق، بایستی از یک یا چند رقم گرده‌دهنده که با ارقام اصلی سازگار و از لحاظ بازه زمانی گرده‌افشانی هم‌پوشانی دارند، استفاده کرد.https://jopp.gau.ac.ir/article_5967_1e3fcefa9ef1b2eadabd8176982d1595.pdfکلید واژه‌ها: آندوسپرمشاتونکلالهگرده دهندهنرپیش‌رس |
| spellingShingle | داود جوادی مجدد ولی, ربیعی فرهنگ رضوی ابراهیم عابدی قشلاقی بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری در ارقام تجاری فندق Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī کلید واژه‌ها: آندوسپرم شاتون کلاله گرده دهنده نرپیش‌رس |
| title | بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری در ارقام تجاری فندق |
| title_full | بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری در ارقام تجاری فندق |
| title_fullStr | بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری در ارقام تجاری فندق |
| title_full_unstemmed | بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری در ارقام تجاری فندق |
| title_short | بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری در ارقام تجاری فندق |
| title_sort | بررسی فنولوژی گل، ردگذاری و فراردگذاری در ارقام تجاری فندق |
| topic | کلید واژه‌ها: آندوسپرم شاتون کلاله گرده دهنده نرپیش‌رس |
| url | https://jopp.gau.ac.ir/article_5967_1e3fcefa9ef1b2eadabd8176982d1595.pdf |
| work_keys_str_mv | AT dạwdjwạdymjdd brrsyfnwlwzẖyglrdgdẖạrywfrạrdgdẖạrydrạrqạmtjạryfndq AT wlyrbyʿy brrsyfnwlwzẖyglrdgdẖạrywfrạrdgdẖạrydrạrqạmtjạryfndq AT frhngrḍwy brrsyfnwlwzẖyglrdgdẖạrywfrạrdgdẖạrydrạrqạmtjạryfndq AT ạbrạhymʿạbdyqsẖlạqy brrsyfnwlwzẖyglrdgdẖạrywfrạrdgdẖạrydrạrqạmtjạryfndq |