Üretim Sektöründe Sürdürülebilirlik için Sosyal Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi: Çimento Üretimi Örneği

Günümüzde çimento üretimi, kullanımı ve bertarafı sırasında sosyal konuların değerlendirilmesi, şirketlerin sürdürülebilir kalkınmaya yönelik sosyal sorumlulukları açısından giderek daha önemli hale gelmektedir. Sosyal Ya-şam Döngüsü Değerlendirmesi (S-LCA), bir ürünün veya hizmetin yaşam döngüsünde...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Beyhan Pekey, Büşra Cici, Simge Taner Çankaya
Format: Article
Language:English
Published: Çanakkale Onsekiz Mart University 2022-12-01
Series:Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2332727
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832095492659478528
author Beyhan Pekey
Büşra Cici
Simge Taner Çankaya
author_facet Beyhan Pekey
Büşra Cici
Simge Taner Çankaya
author_sort Beyhan Pekey
collection DOAJ
description Günümüzde çimento üretimi, kullanımı ve bertarafı sırasında sosyal konuların değerlendirilmesi, şirketlerin sürdürülebilir kalkınmaya yönelik sosyal sorumlulukları açısından giderek daha önemli hale gelmektedir. Sosyal Ya-şam Döngüsü Değerlendirmesi (S-LCA), bir ürünün veya hizmetin yaşam döngüsündeki faaliyetlerin çeşitli paydaşlar üzerindeki olası sosyal etkilerini belirleyerek, şirketlerin sosyal olarak sorumlu bir şekilde çalışmalarını kolaylaştır-mayı sağlayan bir tekniktir. Bu çalışmada çimento üretimi gerçekleştirilen bir işletmede sosyal yaşam döngüsü, Bir-leşmiş Milletler Çevre Programı/Çevresel Toksikoloji ve Kimya Derneği (UNEP/SETAC) tarafından önerilen paydaş kategorileri dikkate alınarak çalışan paydaşı açısından incelenmiştir. Çalışan paydaşının alt kategorileri iş sağlığı ve güvenliği (İSG), fırsat eşitliği/ayrımcılık, adil maaş, çocuk işçi, sosyal yardım/sosyal güvenlik, çalışma saatleri, zorla çalıştırma, sendikalaşma ve toplu pazarlık özgürlüğüdür. Çimento üretim süreçlerinde mavi ve beyaz yaka çalışanların sosyal ve sosyo-ekonomik yönlerinin ve bunların sosyal yaşam döngüsünü kapsayan olumlu ve olumsuz etkileri kar-şılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Envanter analizi aşamasında, çalışanlarla gerçekleştirilen anketler aracılığı ile sahaya özgü veriler toplanmıştır. Belirlenen alt kategorilerin etki değerlendirmesinde, 0 ile 4 arasında puanlama yön-temi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda mavi yaka çalışanlar açısından en olumsuz sosyal etkiye sahip alt kategoriler 2 puan ile sosyal yardım/sosyal güvenlik ve sendikalaşma ile toplu pazarlık özgürlüğü olmuştur. Beyaz yaka çalışanlar açısından sosyal etkiler ise olumlu sonuçlanmış ve tüm alt kategoriler 4’er puan olarak hesaplanmıştır.
format Article
id doaj-art-8b72c1ccf7a14ef1bd7eb2f37b22e142
institution Kabale University
issn 2757-5195
language English
publishDate 2022-12-01
publisher Çanakkale Onsekiz Mart University
record_format Article
series Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
spelling doaj-art-8b72c1ccf7a14ef1bd7eb2f37b22e1422025-02-05T17:57:34ZengÇanakkale Onsekiz Mart UniversityJournal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences2757-51952022-12-018465166110.28979/jarnas.1093445453Üretim Sektöründe Sürdürülebilirlik için Sosyal Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi: Çimento Üretimi ÖrneğiBeyhan Pekey0https://orcid.org/0000-0003-4889-742XBüşra Cici1https://orcid.org/0000-0001-6031-0391Simge Taner Çankaya2https://orcid.org/0000-0003-3095-7826KOCAELİ ÜNİVERSİTESİKOCAELİ ÜNİVERSİTESİKOCAELİ ÜNİVERSİTESİGünümüzde çimento üretimi, kullanımı ve bertarafı sırasında sosyal konuların değerlendirilmesi, şirketlerin sürdürülebilir kalkınmaya yönelik sosyal sorumlulukları açısından giderek daha önemli hale gelmektedir. Sosyal Ya-şam Döngüsü Değerlendirmesi (S-LCA), bir ürünün veya hizmetin yaşam döngüsündeki faaliyetlerin çeşitli paydaşlar üzerindeki olası sosyal etkilerini belirleyerek, şirketlerin sosyal olarak sorumlu bir şekilde çalışmalarını kolaylaştır-mayı sağlayan bir tekniktir. Bu çalışmada çimento üretimi gerçekleştirilen bir işletmede sosyal yaşam döngüsü, Bir-leşmiş Milletler Çevre Programı/Çevresel Toksikoloji ve Kimya Derneği (UNEP/SETAC) tarafından önerilen paydaş kategorileri dikkate alınarak çalışan paydaşı açısından incelenmiştir. Çalışan paydaşının alt kategorileri iş sağlığı ve güvenliği (İSG), fırsat eşitliği/ayrımcılık, adil maaş, çocuk işçi, sosyal yardım/sosyal güvenlik, çalışma saatleri, zorla çalıştırma, sendikalaşma ve toplu pazarlık özgürlüğüdür. Çimento üretim süreçlerinde mavi ve beyaz yaka çalışanların sosyal ve sosyo-ekonomik yönlerinin ve bunların sosyal yaşam döngüsünü kapsayan olumlu ve olumsuz etkileri kar-şılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Envanter analizi aşamasında, çalışanlarla gerçekleştirilen anketler aracılığı ile sahaya özgü veriler toplanmıştır. Belirlenen alt kategorilerin etki değerlendirmesinde, 0 ile 4 arasında puanlama yön-temi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda mavi yaka çalışanlar açısından en olumsuz sosyal etkiye sahip alt kategoriler 2 puan ile sosyal yardım/sosyal güvenlik ve sendikalaşma ile toplu pazarlık özgürlüğü olmuştur. Beyaz yaka çalışanlar açısından sosyal etkiler ise olumlu sonuçlanmış ve tüm alt kategoriler 4’er puan olarak hesaplanmıştır.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2332727beyaz yakaçalışan paydaşıçimentomavi yakasosyal yaşam döngüsü değerlendirmesiwhite collarworker stakeholdercementblue collarsocial life cycle assessment
spellingShingle Beyhan Pekey
Büşra Cici
Simge Taner Çankaya
Üretim Sektöründe Sürdürülebilirlik için Sosyal Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi: Çimento Üretimi Örneği
Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
beyaz yaka
çalışan paydaşı
çimento
mavi yaka
sosyal yaşam döngüsü değerlendirmesi
white collar
worker stakeholder
cement
blue collar
social life cycle assessment
title Üretim Sektöründe Sürdürülebilirlik için Sosyal Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi: Çimento Üretimi Örneği
title_full Üretim Sektöründe Sürdürülebilirlik için Sosyal Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi: Çimento Üretimi Örneği
title_fullStr Üretim Sektöründe Sürdürülebilirlik için Sosyal Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi: Çimento Üretimi Örneği
title_full_unstemmed Üretim Sektöründe Sürdürülebilirlik için Sosyal Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi: Çimento Üretimi Örneği
title_short Üretim Sektöründe Sürdürülebilirlik için Sosyal Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi: Çimento Üretimi Örneği
title_sort uretim sektorunde surdurulebilirlik icin sosyal yasam dongusu degerlendirmesi cimento uretimi ornegi
topic beyaz yaka
çalışan paydaşı
çimento
mavi yaka
sosyal yaşam döngüsü değerlendirmesi
white collar
worker stakeholder
cement
blue collar
social life cycle assessment
url https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2332727
work_keys_str_mv AT beyhanpekey uretimsektorundesurdurulebilirlikicinsosyalyasamdongusudegerlendirmesicimentouretimiornegi
AT busracici uretimsektorundesurdurulebilirlikicinsosyalyasamdongusudegerlendirmesicimentouretimiornegi
AT simgetanercankaya uretimsektorundesurdurulebilirlikicinsosyalyasamdongusudegerlendirmesicimentouretimiornegi