بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) و ارزیابی وضعیت آینده با مدل‌های گردش عمومی جو
بخش عمده‌ای از تقاضای آب شیرین در جهان از طریق آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود. هرگونه ناهنجاری در آب‌های زیرزمینی به‌طور مستقیم بر زندگی انسان تأثیر می‌گذارد. از مهـم‌ترین عواملی که در نوسان سطح آب‌های زیرزمینی تأثیر به‌سزایی دارند، خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها هستند. هدف از این مطالعه، بررسی رابطۀ بین شاخص...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Tabriz
2025-01-01
|
| Series: | هیدروژئومورفولوژی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_18673_1a8ccd924749274eb53ba3bbc78b3b62.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586518286303232 |
|---|---|
| author | شکوفه اسمعیلی فیروز مجرد |
| author_facet | شکوفه اسمعیلی فیروز مجرد |
| author_sort | شکوفه اسمعیلی |
| collection | DOAJ |
| description | بخش عمده‌ای از تقاضای آب شیرین در جهان از طریق آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود. هرگونه ناهنجاری در آب‌های زیرزمینی به‌طور مستقیم بر زندگی انسان تأثیر می‌گذارد. از مهـم‌ترین عواملی که در نوسان سطح آب‌های زیرزمینی تأثیر به‌سزایی دارند، خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها هستند. هدف از این مطالعه، بررسی رابطۀ بین شاخص بارش استانداردشده (SPI) به‌عنوان شاخص خشکسالی هواشناسی و شاخص منبع آب زیرزمینی (GRI) به‌عنوان شاخص خشکسالی هیدرولوژیک در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) در یک دورۀ 20ساله و پیش‌بینی وضعیت آیندۀ سطح آب زیرزمینی در منطقه است. مقادیر هر دو شاخص در مقیاس‌های زمانی 1، 3، 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه محاسبه شد. برای به‌دست‌آوردن رابطۀ بین دو شاخص، از ضریب همبستگی، یک بار در مقیاس‌های زمانی مختلف و بار دیگر با تأخیرهای زمانی 1 تا 12ماهه در شاخص GRI استفاده گردید. سپس داده‌های بارش آیندۀ دشت مورد نظر در یک دورۀ 20ساله با چهار مدل گزارش ششم (CMIP6) تحت سه سناریوی انتشار استخراج و با مدل SDSM ریزمقـیاس‌نمایی شد. نهایتاً داده‌های مدل CanSM5-CanOE انتخاب و برای پیش‌بینی وضعیت آیندۀ سطح آب زیرزمینی، وارد مدل رگرسیونی رابطۀ بارش با سطح آب شد. نتایج نشان داد که بیشترین ضریب همبستگی معنی‌دار بین شاخص SPI 48ماهه و شاخص GRI 48ماهه در شرایط تأخیر زمانی 12ماهه مشاهده می‌شود که نشان‌دهندۀ تأثیر بارش بر تغییرات سطح آب زیرزمینی در مقیاس‌های میان‌مدت و بلند‌مدت است. نتایج پیش‌بینی سطح آب زیرزمیـنی برای دورۀ آتی بیـانگر افت سطح آب به-ترتیـب به‌میزان 17/5، 02/6 و 08/8 متر تحت سه سناریوی SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-83db206dc9ff4dc6926a59cd9284f725 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2383-3254 2676-4571 |
| language | fas |
| publishDate | 2025-01-01 |
| publisher | University of Tabriz |
| record_format | Article |
| series | هیدروژئومورفولوژی |
| spelling | doaj-art-83db206dc9ff4dc6926a59cd9284f7252025-01-25T10:48:46ZfasUniversity of Tabrizهیدروژئومورفولوژی2383-32542676-45712025-01-01114113411510.22034/hyd.2024.62351.174718673بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) و ارزیابی وضعیت آینده با مدل‌های گردش عمومی جوشکوفه اسمعیلی0فیروز مجرد1دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد آب‌وهواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازیدانشیار آب‌وهواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازیبخش عمده‌ای از تقاضای آب شیرین در جهان از طریق آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود. هرگونه ناهنجاری در آب‌های زیرزمینی به‌طور مستقیم بر زندگی انسان تأثیر می‌گذارد. از مهـم‌ترین عواملی که در نوسان سطح آب‌های زیرزمینی تأثیر به‌سزایی دارند، خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها هستند. هدف از این مطالعه، بررسی رابطۀ بین شاخص بارش استانداردشده (SPI) به‌عنوان شاخص خشکسالی هواشناسی و شاخص منبع آب زیرزمینی (GRI) به‌عنوان شاخص خشکسالی هیدرولوژیک در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) در یک دورۀ 20ساله و پیش‌بینی وضعیت آیندۀ سطح آب زیرزمینی در منطقه است. مقادیر هر دو شاخص در مقیاس‌های زمانی 1، 3، 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه محاسبه شد. برای به‌دست‌آوردن رابطۀ بین دو شاخص، از ضریب همبستگی، یک بار در مقیاس‌های زمانی مختلف و بار دیگر با تأخیرهای زمانی 1 تا 12ماهه در شاخص GRI استفاده گردید. سپس داده‌های بارش آیندۀ دشت مورد نظر در یک دورۀ 20ساله با چهار مدل گزارش ششم (CMIP6) تحت سه سناریوی انتشار استخراج و با مدل SDSM ریزمقـیاس‌نمایی شد. نهایتاً داده‌های مدل CanSM5-CanOE انتخاب و برای پیش‌بینی وضعیت آیندۀ سطح آب زیرزمینی، وارد مدل رگرسیونی رابطۀ بارش با سطح آب شد. نتایج نشان داد که بیشترین ضریب همبستگی معنی‌دار بین شاخص SPI 48ماهه و شاخص GRI 48ماهه در شرایط تأخیر زمانی 12ماهه مشاهده می‌شود که نشان‌دهندۀ تأثیر بارش بر تغییرات سطح آب زیرزمینی در مقیاس‌های میان‌مدت و بلند‌مدت است. نتایج پیش‌بینی سطح آب زیرزمیـنی برای دورۀ آتی بیـانگر افت سطح آب به-ترتیـب به‌میزان 17/5، 02/6 و 08/8 متر تحت سه سناریوی SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 است.https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_18673_1a8ccd924749274eb53ba3bbc78b3b62.pdfشاخص gri؛ شاخص spi؛ دشت اسلام‌آباد غرب؛ سطح آب زیرزمینی؛ مدل‌های گردش عمومی جوغرب ایران |
| spellingShingle | شکوفه اسمعیلی فیروز مجرد بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) و ارزیابی وضعیت آینده با مدل‌های گردش عمومی جو هیدروژئومورفولوژی شاخص gri؛ شاخص spi؛ دشت اسلام‌آباد غرب؛ سطح آب زیرزمینی؛ مدل‌های گردش عمومی جو غرب ایران |
| title | بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) و ارزیابی وضعیت آینده با مدل‌های گردش عمومی جو |
| title_full | بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) و ارزیابی وضعیت آینده با مدل‌های گردش عمومی جو |
| title_fullStr | بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) و ارزیابی وضعیت آینده با مدل‌های گردش عمومی جو |
| title_full_unstemmed | بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) و ارزیابی وضعیت آینده با مدل‌های گردش عمومی جو |
| title_short | بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام‌آباد غرب (استان کرمانشاه) و ارزیابی وضعیت آینده با مدل‌های گردش عمومی جو |
| title_sort | بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام‌آباد غرب استان کرمانشاه و ارزیابی وضعیت آینده با مدل‌های گردش عمومی جو |
| topic | شاخص gri؛ شاخص spi؛ دشت اسلام‌آباد غرب؛ سطح آب زیرزمینی؛ مدل‌های گردش عمومی جو غرب ایران |
| url | https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_18673_1a8ccd924749274eb53ba3bbc78b3b62.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sẖḵwfhạsmʿyly brrsypạydạrysṭḥậbzyrzmynydrdsẖtạslạmậbạdgẖrbạstạnḵrmạnsẖạhwạrzyạbywḍʿytậyndhbạmdlhạygrdsẖʿmwmyjw AT fyrwzmjrd brrsypạydạrysṭḥậbzyrzmynydrdsẖtạslạmậbạdgẖrbạstạnḵrmạnsẖạhwạrzyạbywḍʿytậyndhbạmdlhạygrdsẖʿmwmyjw |