اثر باکتری‌های ریزوسفری جداسازی شده از گیاهان شورپسند بر برخی ویژگی‌های رویشی و محتوای یونی رقم گندم نارین
سابقه و هدف: افزایش روزافزون جمعیت جهان در کنار تغییرات اقلیمی و تنش‌های محیطی، تامین غذای کافی را با چالش جدی مواجه نموده است. شوری از جمله مهمترین تنش‌های موثر بر کاهش محصولات کشاورزی می‌باشد. در سالهای اخیر، استفاده از راهکارهای نوین برای تولید پایدار محصولات غذایی در شرایط تنش شوری مورد توجه قرا...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2021-09-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_5741_5677452223368cc5a303cee76cda3ba8.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | سابقه و هدف: افزایش روزافزون جمعیت جهان در کنار تغییرات اقلیمی و تنش‌های محیطی، تامین غذای کافی را با چالش جدی مواجه نموده است. شوری از جمله مهمترین تنش‌های موثر بر کاهش محصولات کشاورزی می‌باشد. در سالهای اخیر، استفاده از راهکارهای نوین برای تولید پایدار محصولات غذایی در شرایط تنش شوری مورد توجه قرار گرفته که باکتری‌های محرک رشد ریزوسفری از جمله این راهکارها می‌باشد. با توجه به اهمیت راهبردی گندم در تامین امنیت غذایی، این پژوهش با هدف افزایش مقاومت به شوری گندم رقم نارین با استفاده از باکتری‌های محرک رشد مقاوم به شوری جداسازی شده از ریزوسفر چند گیاه شورپسند خودروی استان یزد طراحی و اجرا گردید.مواد و روش‌ها: ویژگی‌های محرک رشد گیاه از جمله توان تولید اکسین، سیدروفور، سیانید هیدروژن، توان انحلال فسفات و مقاومت به شوری جدایه باکتری‌های جداسازی شده از ریزوسفر گیاهان شورپسند آتریپلکس، اشنان، سنبله نمکی و شور گز از رویشگاه آنها در منطقه چاه‌افضل یزد بررسی گردید. در ادامه، بذر گندم نارین با سه باکتری برتر از لحاظ ویژگی‌های محرک رشد گیاه و مقاومت به شوری تلقیح و پس از کشت گلدانی با آب با شوری‌های 4، 8 و 16 دسی زیمنس بر متر آبیاری گردید. پس از تکمیل دوره رشد رویشی، محتوای یونی سدیم، پتاسیم، کلسیم و فسفر در برگ و نیز برخی شاخص‌های رشد رویشی شامل طول ساقه، وزن خشک ساقه و ریشه و بیومس کل اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: باکتری‌های شناسایی شده شاملBacillus safensis، Bacillus pumilus و Zhihengliuella halotolerance دارای توان تولید اکسین، سیدروفور، سیانید هیدروژن، 1- آمینـو سـیکلوپروپان -1- کربوکـسیلیک اسید دآمیناز ACC) دآمیناز) و توان انحلال فسفات بودند. بیشترین مقدار تولید اکسین در باکتری B. safensis معادل 72/29 میکروگرم بر میلی‌لیتر، بیشترین مقدار تولید سیانید هیدروژن در باکتری Z. halotolerans، بیشترین مقدار ACC دآمیناز در جدایه باکتری B. pumilus به مقدار 8 میکرومول آلفا-کتوبوتیرات بر ساعت بر میلی‌گرم پروتئین و توانایی انحلال فسفات halotolerans Z. بیشتر از دو باکتری دیگر بود. نتیجه تجزیه برگ گندم نشان داد در سطوح مختلف تنش شوری، محتوای سدیم افزایش و سایر ویژگی‌های اندازه‌گیری شده نسبت به شاهد کاهش یافت. استفاده از باکتری‌ها باعث کاهش محتوای سدیم تا 142 درصد و افزایش محتوای پتاسیم، کلسیم و فسفر در برگ گندم تحت تنش شوری به ترتیب تا 70، 92 و 295 درصد نسبت به شاهد شد. همچنین طول و وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه و بیومس کل در تیمارهای تحت تنش شوری تلقیح شده با جدایه باکتری‌ها به ترتیب تا 44، 56، 117 و 61 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت.نتیجه‌گیری: باکتری‌های محرک رشد گیاه در این آزمایش باعث بهبود معنی‌دار مقاومت گندم رقم نارین به تنش شوری شد. B. safensis بیش از دو جدایه باکتری دیگر موجب ارتقاء شاخص‌های رشد رویشی گندم در شرایط تنش شوری گردید. این نتایج همچنین نشان داد که ریزوسفر گیاهان مرتعی شورپسند می‌تواند منبع مناسبی برای جداسازی باکتری‌های مقاوم به شوری جهت بهبود مقاومت گندم به شوری باشد. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-2050 2322-2778 |