بررسی تغییرات ویژگی های فتوسنتزی، محتوای موسیلاژی و اجزای عملکرد بنفشه ارسبارانی (.Viola ignobilis Rupr) در پاسخ به محرک‌های زیستی و شدت نور
چکیدهسابقه و هدف: در طول دهه‌های گذشته مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی در کشاورزی به واسطه‌ی وجود آلاینده‌ها و بقایای خطرناک موجب آلودگی محیط زیست شده است. بنابراین راه‌کارهای کشاورزی پایدار به‌عنوان روش‌های سازگار با طبیعت می‌توانند در افزایش تولید محصولات و کاهش اثرات سوء بر اکوسیستم مفید واقع شوند. ه...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2024-10-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_7044_d896944ddd5fda76ac5707b8e222bc84.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | چکیدهسابقه و هدف: در طول دهه‌های گذشته مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی در کشاورزی به واسطه‌ی وجود آلاینده‌ها و بقایای خطرناک موجب آلودگی محیط زیست شده است. بنابراین راه‌کارهای کشاورزی پایدار به‌عنوان روش‌های سازگار با طبیعت می‌توانند در افزایش تولید محصولات و کاهش اثرات سوء بر اکوسیستم مفید واقع شوند. همچنین، بهینه‌سازی شرایط محیطی با تأثیر بر فرایندهای فیزیولوژیکی و متابولیکی گیاهان دارویی به رشد بهتر و افزایش عملکرد در آنها منجر می‌گردد. در همین راستا تحقیق حاضر طی سال زراعی 1401 - 1400 به‌‌منظور ارزیابی صفات مورفوفیزیولوژیکی و محتوای موسیلاژی بنفشه ارسبارانی (Viola ignobilis Rupr.) انجام شد. مواد و روش‌ها: این آزمایش بر اساس طرح اسپلیت‌پلات بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل فاکتورهای اصلی با دو شدت نور (50 و100 درصد نور طبیعی) و محرک‌های زیستی به‌عنوان فاکتورهای فرعی شامل پروتئین هیدرولیز گیاهی، پروتئین هیدرولیز جانوری، عصاره جلبک قهوه‌ای آکادین، پروتئین هیدرولیز گیاهی + جلبک قهوه‌ای آکادین، پروتئین هیدرولیز جانوری + جلبک قهوه‌ای آکادین و گیاهان شاهد (عدم کاربرد محرک‌های زیستی) بودند. پروتیئن‌های هیدرولیز ذکر شده به‌صورت محلول‌پاشی برگی در غلظت (صفر و 2/0 گرم در لیتر) و عصاره جلبک به‌صورت مستقیم بر روی خاک در غلظت (صفر و 2 گرم در لیتر) استفاده شدند.یافته‌ها: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که وزن‌تر و خشک اندام هوایی به‌ترتیب 66/11 درصد و 39/29 در شدت نور 100 درصد نسبت به شرایط سایه افزایش یافت. همچنین میزان کربوهیدرات‌های محلول و پروتئین‌کل به‌ترتیب 18/14 درصد و 29/19 درصد در شدت نور 100 درصد نسبت به شرایط سایه مقادیر بیشتری را نشان داد. مقادیر موسیلاژی در برگ و گل به‌ترتیب به میزان 77/12 درصد و 85/25 درصد در شدت نور 100 درصد بیشتر از شرایط 50 درصد سایه بود. در این تحقیق وزن‌تر و خشک ریشه تحت تاثیر شدت نور قرار نگرفت. همچنین کاربرد همه‌ی انواع محرک‌های زیستی دارای اثرات مثبت معنی‌دار بر تمامی صفات مورد ارزیابی در این آزمایش بودند، به‌طوریکه بیشترین میانگین اجزای عملکرد در کاربرد پروتئین هیدرولیز جانوری + عصاره جلبک حاصل شد، هرچند تفاوت معنی‌داری با مصرف پروتئین هیدرولیز گیاهی + عصاره جلبک نشان ندادند. از نظر محتوای موسیلاژی نیز بیشترین مقادیر موسیلاژ در استفاده از پروتئین هیدرولیز گیاهی + عصاره جلبک به‌دست آمد اما تفاوت معنی‌داری با کاربرد محرک‌های زیستی مختلف به استثنای جلبک آکادین مشاهده نشد. برهمکنش متقابل بین دو فاکتور نور و محرک‌های زیستی فقط بر صفات سطح برگ و تعداد گل معنی‌دار شد. در این تحقیق، اثر نور بر کلروفیل‌کل و کاروتنوئید معنی‌دار نشد اما کاربرد محرک‌های زیستی به افزایش قابل‌ملاحظه‌ی این رنگدانه‌ها نسبت به گیاهان شاهد منجر گردید. همچنین بررسی صفات فتوسنتزی نشان داد که نرخ تعرق، هدایت روزنه‌ای و نرخ جذب و تحلیل خالصCO2 به-ترتیب به‌میزان 13 درصد، 95/16 درصد و 95/10 درصد در شدت نور 100 درصد بیشتر از شرایط سایه بود، ضمن این‌که گیاهان تیمار شده با محرک‌های زیستی در مقایسه با گیاهان تیمار نشده در صفات مرتبط با تبادلات گازی مقادیر بالاتری را نشان دادند.نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تغییر و بهینه‌سازی شرایط رشد گیاهان دارویی به بهبود رشد و افزایش تولید متابولیت-های اولیه و ثانویه در آنها منجر می‌شود. در این تحقیق کاربرد همه‌ی انواع محرک‌های زیستی سبب افزایش قابل‌توجهی در صفات رویشی، کارایی فتوسنتزی و محتوای موسیلاژی بنفشه گردیدند اما کاربرد توأم پروتئین هیدرولیز و عصاره جلبک آکادین به نتایج مطلوب-تری منجر گشت که احتمالاً به‌دلیل اثرات هم‌افزایی کاربرد این دسته از محرک‌های زیستی در این آزمایش می‌باشد. واژه‌های کلیدی: بنفشه‌سانان، پروتئین هیدرولیز، عصاره جلبک، موسیلاژ. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-2050 2322-2778 |