اثر بازدارندگی در نظریه‌های کنش وضعیتی و سرکشی و مقایسه آن با نظریه بازدارندگی

مروری بر ادبیات جرم‌شناسی در چند دهه اخیر نشان‌دهنده آن است که برخی از مفاهیم پذیرفته‌شده در جرم‌شناسی با تحولات نظری و مفهومی گسترده‌ای روبه‌رو  بوده‌اند. بازدارندگی یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است که در بستر تحول مفاهیم جرم‌شناسی قرار گرفته و پیرامون آن نظریه‌های گوناگونی در جرم‌شناسی شکل گرفته است. د...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: آزاده دهقان فر, امیر پاک نهاد, امیر ایروانیان
Format: Article
Language:English
Published: Shahr-e- Danesh Research And Study Institute of Law 2024-12-01
Series:پژوهشهای حقوقی
Subjects:
Online Access:https://jlr.sdil.ac.ir/article_172134_529d7b06a75d11a08456d40b7c6be37f.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:مروری بر ادبیات جرم‌شناسی در چند دهه اخیر نشان‌دهنده آن است که برخی از مفاهیم پذیرفته‌شده در جرم‌شناسی با تحولات نظری و مفهومی گسترده‌ای روبه‌رو  بوده‌اند. بازدارندگی یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است که در بستر تحول مفاهیم جرم‌شناسی قرار گرفته و پیرامون آن نظریه‌های گوناگونی در جرم‌شناسی شکل گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه‌ای ـ تحلیلی به بازدارندگی در نظریه کنش وضعیتی و سرکشی و مقایسه آن با نظریه بازدارندگی پرداخت شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که گرچه در نظریه بازدارندگی تمام افراد همواره در حال انتخاب بین گزینه‌های مجرمانه و غیرمجرمانه بوده و بنابراین در معرض اثر بازدارندگی قرار دارند، اما در نظریه کنش وضعیتی تنها افرادی که دارای سطح اخلاقی متوسط هستند از تحلیل هزینه ـ فایده استفاده کرده و بنابراین در معرض بازدارندگی قرار دارند. در نظریه سرکشی نیز بر خلاف نظریه‌های بازدارندگی و کنش وضعیتی، مکانیسم بازدارندگی از طریق شرمساری بر افراد اثر می‌گذارد؛ بنابراین مجازات تنها در صورتی می‌تواند دارای اثر بازدارندگی باشد که فرد در نتیجه واکنش کیفری دچار شرمساری شود. البته در نظریه سرکشی علاوه بر شرمساری، وجود پیوندهای قوی اجتماعی و نیز مشروع دانستن عامل تحمیل‌کننده واکنش کیفری نیز بر بازدارندگی مؤثر است. در پایان می‌توان گفت که نظریه‌های کنش وضعیتی و سرکشی عمومیت اثر بازدارندگی بر تمام افراد را رد کرده‌اند. همچنین در نظریه سرکشی، شرمساری به‌جای تحلیل هزینه ـ فایده به‌عنوان مبانی تأثیر بازدارندگی معرفی شده است.
ISSN:1682-9220
2717-0020