هویت مکانی خطر زمین‌لغزش در الموت شرقی (مطالعه موردی: دریاچه اُوان)

طرح هویت مکانی و تأثیراتی که این مؤلفه در تحلیل الگوهای پراکندگی پدیده‏های طبیعی و انسانی و چیدمان آن‏ها دارد افق‌های تازه‏ای در دانش ژئومورفولوژی گشوده است. در این مقاله با اتکا به تکنیک‌های ترسیمی، ارتباط بنیان‌های نظری و معرفتی هویت مکانی دریاچه در سطح و مقیاس خاصی تبیین می‏گردد. به این منظور شوا...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: غلام حسن جعفری, مینا تیماجی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-06-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_44046_b5989382b5e0091e3522de2a5e064e19.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592572667658240
author غلام حسن جعفری
مینا تیماجی
author_facet غلام حسن جعفری
مینا تیماجی
author_sort غلام حسن جعفری
collection DOAJ
description طرح هویت مکانی و تأثیراتی که این مؤلفه در تحلیل الگوهای پراکندگی پدیده‏های طبیعی و انسانی و چیدمان آن‏ها دارد افق‌های تازه‏ای در دانش ژئومورفولوژی گشوده است. در این مقاله با اتکا به تکنیک‌های ترسیمی، ارتباط بنیان‌های نظری و معرفتی هویت مکانی دریاچه در سطح و مقیاس خاصی تبیین می‏گردد. به این منظور شواهد ژئومورفیک احصاءشده و نقش آن‏ها در هویت‌سازی دریاچه اُوان مورد کنکاش قرار می‏گیرد. زمین‌لغزش عمدتاً براثر تعامل بردارهای مختلف رخ می‌دهد. برای پاسخ‌گویی به این مسئله علاوه بر پیمایش میدانی، از داده‌های مدل رقومی ارتفاعی (DEM) 30 متری سنجنده SRTM، استفاده شد. داده‌های جمع آوری شده بعد از ارزیابی و تصحیح هندسی وارد نرم‌افزار Arc GIS و Global Mapper گردید و در ارتباط با لیتولوژی، اقلیم و توپوگرافی محل تجزیه‏وتحلیل گردید. نتایج دال براین است که در شکل‏گیری دریاچه اوان، تعامل چنین بردارهایی نقش داشته‏اند: 1- لیتولوژی متفاوت حوضه، 2- شرایط اقلیم معتدل و نیمه مرطوب، 3- همجواری و اتصال لیتولوژی‏های مختلف براثر گسل، 4- تغییر سطح‏اساس شاهرود و رود جنه، 5- وجود آب تحت‌فشار (آرتزین)، 6- تغییر ضخامت و سیمان کنگلومرای اندج در مجاورت دریاچه اُوان، 7- تغییر شرایط توپوگرافی و هیدرولوژی به‌صورت محلی، بر اثر وقوع زمین‌لغزش‌های کوچک.
format Article
id doaj-art-6e609d7451814999a6ad07f0e128d5ce
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-06-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-6e609d7451814999a6ad07f0e128d5ce2025-01-21T06:39:27ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-06-0113218620910.22067/geoeh.2023.82684.137544046هویت مکانی خطر زمین‌لغزش در الموت شرقی (مطالعه موردی: دریاچه اُوان)غلام حسن جعفری0مینا تیماجی1دانشیار ژئومورفولوژی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایرانکارشناسی ارشد هیدروژئومورفولوژی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایرانطرح هویت مکانی و تأثیراتی که این مؤلفه در تحلیل الگوهای پراکندگی پدیده‏های طبیعی و انسانی و چیدمان آن‏ها دارد افق‌های تازه‏ای در دانش ژئومورفولوژی گشوده است. در این مقاله با اتکا به تکنیک‌های ترسیمی، ارتباط بنیان‌های نظری و معرفتی هویت مکانی دریاچه در سطح و مقیاس خاصی تبیین می‏گردد. به این منظور شواهد ژئومورفیک احصاءشده و نقش آن‏ها در هویت‌سازی دریاچه اُوان مورد کنکاش قرار می‏گیرد. زمین‌لغزش عمدتاً براثر تعامل بردارهای مختلف رخ می‌دهد. برای پاسخ‌گویی به این مسئله علاوه بر پیمایش میدانی، از داده‌های مدل رقومی ارتفاعی (DEM) 30 متری سنجنده SRTM، استفاده شد. داده‌های جمع آوری شده بعد از ارزیابی و تصحیح هندسی وارد نرم‌افزار Arc GIS و Global Mapper گردید و در ارتباط با لیتولوژی، اقلیم و توپوگرافی محل تجزیه‏وتحلیل گردید. نتایج دال براین است که در شکل‏گیری دریاچه اوان، تعامل چنین بردارهایی نقش داشته‏اند: 1- لیتولوژی متفاوت حوضه، 2- شرایط اقلیم معتدل و نیمه مرطوب، 3- همجواری و اتصال لیتولوژی‏های مختلف براثر گسل، 4- تغییر سطح‏اساس شاهرود و رود جنه، 5- وجود آب تحت‌فشار (آرتزین)، 6- تغییر ضخامت و سیمان کنگلومرای اندج در مجاورت دریاچه اُوان، 7- تغییر شرایط توپوگرافی و هیدرولوژی به‌صورت محلی، بر اثر وقوع زمین‌لغزش‌های کوچک.https://geoeh.um.ac.ir/article_44046_b5989382b5e0091e3522de2a5e064e19.pdfزمین‌لغزش تاریخیهویت مکانمدلهای رقومی ارتفاعیتحلیل سنگ شناسیالبرز-ایراندریاچه اوان
spellingShingle غلام حسن جعفری
مینا تیماجی
هویت مکانی خطر زمین‌لغزش در الموت شرقی (مطالعه موردی: دریاچه اُوان)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
زمین‌لغزش تاریخی
هویت مکان
مدلهای رقومی ارتفاعی
تحلیل سنگ شناسی
البرز-ایران
دریاچه اوان
title هویت مکانی خطر زمین‌لغزش در الموت شرقی (مطالعه موردی: دریاچه اُوان)
title_full هویت مکانی خطر زمین‌لغزش در الموت شرقی (مطالعه موردی: دریاچه اُوان)
title_fullStr هویت مکانی خطر زمین‌لغزش در الموت شرقی (مطالعه موردی: دریاچه اُوان)
title_full_unstemmed هویت مکانی خطر زمین‌لغزش در الموت شرقی (مطالعه موردی: دریاچه اُوان)
title_short هویت مکانی خطر زمین‌لغزش در الموت شرقی (مطالعه موردی: دریاچه اُوان)
title_sort هویت مکانی خطر زمین‌لغزش در الموت شرقی مطالعه موردی دریاچه اُوان
topic زمین‌لغزش تاریخی
هویت مکان
مدلهای رقومی ارتفاعی
تحلیل سنگ شناسی
البرز-ایران
دریاچه اوان
url https://geoeh.um.ac.ir/article_44046_b5989382b5e0091e3522de2a5e064e19.pdf
work_keys_str_mv AT gẖlạmḥsnjʿfry hwytmḵạnykẖṭrzmynlgẖzsẖdrạlmwtsẖrqymṭạlʿhmwrdydryạcẖhạūạn
AT mynạtymạjy hwytmḵạnykẖṭrzmynlgẖzsẖdrạlmwtsẖrqymṭạlʿhmwrdydryạcẖhạūạn