Pedagojik Aşılama İle Zihinsel Özgürlük Arasındaki Gerilim
Dünya genelinde kamusal eğitimin zorunlu olduğu düşünülürse aşılama çabasına maruz kalan çok sayıda insan vardır. Dolayısıyla aşılama ile zihinsel özgürlük gerilimi bütün toplumları ilgilendirmektedir. Aşılamanın etik, toplumsal, politik ve hukukî bir sorun olmakla birlikte epistemolojik anlamda zed...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ankara University
2023-07-01
|
| Series: | Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2752648 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832583409949474816 |
|---|---|
| author | Tutku Yalçınkaya |
| author_facet | Tutku Yalçınkaya |
| author_sort | Tutku Yalçınkaya |
| collection | DOAJ |
| description | Dünya genelinde kamusal eğitimin zorunlu olduğu düşünülürse aşılama çabasına maruz kalan çok sayıda insan vardır. Dolayısıyla aşılama ile zihinsel özgürlük gerilimi bütün toplumları ilgilendirmektedir. Aşılamanın etik, toplumsal, politik ve hukukî bir sorun olmakla birlikte epistemolojik anlamda zedelediği en önemli şey ise rasyonelliktir. Zihinsel özgürleşme, doğru nedensellik kurmayı sağlayacak bilgiyle ve zihinsel faaliyetle mümkünken aşılama, nedensellik bağının doğru kurulmasına zarar verir. Yerine, varsayılan doktrine (çürük gerekçelerle) inanılmasını sağlayacak zayıf bir akılcılık bırakır. Böylelikle bireyler, aşılamacının tasavvur ettiği politik ve sosyal sisteme dâhil edilirler. Bu makalede aşılama ile zihinsel özgürlük arasındaki gerilim ortaya konularak gerilimin üstesinden gelinmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda aşılamanın rasyonaliteye ve zihinsel özgürlüğe verdiği zararın panzehiri olarak rasyonaliteyi destekleyen bir eğitim önerilmiştir.Derleme türündeki bu makalenin amacı; bir aşılama girişimi karşısında zihinsel özgürlük potansiyelinin nasıl korunabileceğini ve aşılamanın zihinsel özgürlüğü tehdit etme riskinin nasıl ortadan kaldırılabileceğini göstermektir. Bu doğrultuda veriler; amaca yönelik örnekleme tekniğiyle yazılı dokümanlardan toplanmıştır. Aşılama terimiyle kamusal eğitim kurumlarında -kaçınılmaz olarak- gözlenen ve aşılamanın uyumcu (conformist) versiyonu olan pedagojik aşılama kastedilmiş, tarikatçı (sectarian) versiyon kapsam dışında bırakılmıştır.Sonuç olarak refleksiyon kazandıran ve rasyonel-eleştirel bakış açısı geliştiren bir eğitimin, aşılama determinizmi karşısında zihinsel özgürlüğü teorik olarak mümkün kıldığına ulaşılmıştır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-6a3f5e8d080841ddbce211af5bf77720 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1301-3718 |
| language | English |
| publishDate | 2023-07-01 |
| publisher | Ankara University |
| record_format | Article |
| series | Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj-art-6a3f5e8d080841ddbce211af5bf777202025-01-28T15:23:14ZengAnkara UniversityAnkara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi1301-37182023-07-0156281387710.30964/auebfd.119975145Pedagojik Aşılama İle Zihinsel Özgürlük Arasındaki GerilimTutku Yalçınkaya0https://orcid.org/0000-0001-7568-453XANKARA ÜNİVERSİTESİDünya genelinde kamusal eğitimin zorunlu olduğu düşünülürse aşılama çabasına maruz kalan çok sayıda insan vardır. Dolayısıyla aşılama ile zihinsel özgürlük gerilimi bütün toplumları ilgilendirmektedir. Aşılamanın etik, toplumsal, politik ve hukukî bir sorun olmakla birlikte epistemolojik anlamda zedelediği en önemli şey ise rasyonelliktir. Zihinsel özgürleşme, doğru nedensellik kurmayı sağlayacak bilgiyle ve zihinsel faaliyetle mümkünken aşılama, nedensellik bağının doğru kurulmasına zarar verir. Yerine, varsayılan doktrine (çürük gerekçelerle) inanılmasını sağlayacak zayıf bir akılcılık bırakır. Böylelikle bireyler, aşılamacının tasavvur ettiği politik ve sosyal sisteme dâhil edilirler. Bu makalede aşılama ile zihinsel özgürlük arasındaki gerilim ortaya konularak gerilimin üstesinden gelinmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda aşılamanın rasyonaliteye ve zihinsel özgürlüğe verdiği zararın panzehiri olarak rasyonaliteyi destekleyen bir eğitim önerilmiştir.Derleme türündeki bu makalenin amacı; bir aşılama girişimi karşısında zihinsel özgürlük potansiyelinin nasıl korunabileceğini ve aşılamanın zihinsel özgürlüğü tehdit etme riskinin nasıl ortadan kaldırılabileceğini göstermektir. Bu doğrultuda veriler; amaca yönelik örnekleme tekniğiyle yazılı dokümanlardan toplanmıştır. Aşılama terimiyle kamusal eğitim kurumlarında -kaçınılmaz olarak- gözlenen ve aşılamanın uyumcu (conformist) versiyonu olan pedagojik aşılama kastedilmiş, tarikatçı (sectarian) versiyon kapsam dışında bırakılmıştır.Sonuç olarak refleksiyon kazandıran ve rasyonel-eleştirel bakış açısı geliştiren bir eğitimin, aşılama determinizmi karşısında zihinsel özgürlüğü teorik olarak mümkün kıldığına ulaşılmıştır.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2752648aşılamadeterminizmotonomiotonom öznezihinsel özgürlükindoctrinationdeterminismautonomyautonomous subjectmental freedom |
| spellingShingle | Tutku Yalçınkaya Pedagojik Aşılama İle Zihinsel Özgürlük Arasındaki Gerilim Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi aşılama determinizm otonomi otonom özne zihinsel özgürlük indoctrination determinism autonomy autonomous subject mental freedom |
| title | Pedagojik Aşılama İle Zihinsel Özgürlük Arasındaki Gerilim |
| title_full | Pedagojik Aşılama İle Zihinsel Özgürlük Arasındaki Gerilim |
| title_fullStr | Pedagojik Aşılama İle Zihinsel Özgürlük Arasındaki Gerilim |
| title_full_unstemmed | Pedagojik Aşılama İle Zihinsel Özgürlük Arasındaki Gerilim |
| title_short | Pedagojik Aşılama İle Zihinsel Özgürlük Arasındaki Gerilim |
| title_sort | pedagojik asilama ile zihinsel ozgurluk arasindaki gerilim |
| topic | aşılama determinizm otonomi otonom özne zihinsel özgürlük indoctrination determinism autonomy autonomous subject mental freedom |
| url | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2752648 |
| work_keys_str_mv | AT tutkuyalcınkaya pedagojikasılamailezihinselozgurlukarasındakigerilim |