بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان)

زمین‌لغزش ازجمله بلایای طبیعی است که بیشتر در مناطق کوهستانی رخ می‌دهد و مورفولوژی را به‌طور ناگهانی تغییر داده و خسارت‌های عمده‌ای به ‌مناطق مسکونی، جاده‌ها زمین‌های کشاورزی و غیره وارد می‌سازد. هدف از تحقیق حاضر تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش با استفاده از سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در حوزه آبخیز...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: سحر گودرزی, علی طالبی, حمیدرضا پورقاسمی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2018-03-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_32078_d2d6dcb47e8ca9751dfd20d686398b0c.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591445270200320
author سحر گودرزی
علی طالبی
حمیدرضا پورقاسمی
author_facet سحر گودرزی
علی طالبی
حمیدرضا پورقاسمی
author_sort سحر گودرزی
collection DOAJ
description زمین‌لغزش ازجمله بلایای طبیعی است که بیشتر در مناطق کوهستانی رخ می‌دهد و مورفولوژی را به‌طور ناگهانی تغییر داده و خسارت‌های عمده‌ای به ‌مناطق مسکونی، جاده‌ها زمین‌های کشاورزی و غیره وارد می‌سازد. هدف از تحقیق حاضر تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش با استفاده از سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در حوزه آبخیز سردارآباد واقع در استان لرستان است. به این منظور با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و بازدیدهای صحرایی، 109 پهنه لغزشی شناسایی و نقشه پراکنش زمین‌لغزش‌های منطقه مورد مطالعه تهیه گردید. لایه‌های اطلاعاتی ارتفاع، سنگ‌شناسی، درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از گسل، بارندگی و کاربری اراضی به عنوان عوامل مؤثر بر وقوع زمین‌لغزش شناسایی و نقشه‌های مذکور در محیط نرم‌افزار ArcGIS تهیه و رقومی گردیدند. به منظور وزن‌دهی کلاس‌های هر یک از عوامل از روش نسبت فراوانی استفاده گردید؛ سپس وزن‌های به‌دست آمده نرمال‌سازی شده و به محیط نرم‌افزار Matlab2015a منتقل گردید. در تحقیق حاضر از ساختار سیستم استنتاج فازی خوشه‌بندی (کلاسترینگ) برای پهنه‌بندی حساسیت زمین‌لغزش استفاده گردید. به‌منظور ارزیابی مدل‌ها از منحنی راک استفاده شد. نتایج ارزیابی نشان داد که دقت مدل‌ تهیه‌شده با استفاده از سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی در منطقه موردمطالعه 11/89 درصد (خیلی خوب) برآورد شده است. نقشه حساسیت لغزش نیز نشان داد که مساحت مناطق با حساسیت متوسط 29درصد، حساسیت زیاد 23درصد و حساسیت خیلی زیاد 12درصد است. در مجموع مساحت مناطق متوسط، زیاد و خیلی زیاد 64درصد بوده که نشان‌دهنده پتانسیل خطرپذیری بالای حوزه آبخیز سردارآباد در بروز لغزش‌ها است.
format Article
id doaj-art-699723ae954d445b983645f01de0c8af
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2018-03-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-699723ae954d445b983645f01de0c8af2025-01-22T12:09:15ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762018-03-0171759610.22067/geo.v7i1.6100832078بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان)سحر گودرزی0علی طالبی1حمیدرضا پورقاسمی2دانشگاه یزددانشگاه یزددانشگاه شیراززمین‌لغزش ازجمله بلایای طبیعی است که بیشتر در مناطق کوهستانی رخ می‌دهد و مورفولوژی را به‌طور ناگهانی تغییر داده و خسارت‌های عمده‌ای به ‌مناطق مسکونی، جاده‌ها زمین‌های کشاورزی و غیره وارد می‌سازد. هدف از تحقیق حاضر تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش با استفاده از سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در حوزه آبخیز سردارآباد واقع در استان لرستان است. به این منظور با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و بازدیدهای صحرایی، 109 پهنه لغزشی شناسایی و نقشه پراکنش زمین‌لغزش‌های منطقه مورد مطالعه تهیه گردید. لایه‌های اطلاعاتی ارتفاع، سنگ‌شناسی، درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از گسل، بارندگی و کاربری اراضی به عنوان عوامل مؤثر بر وقوع زمین‌لغزش شناسایی و نقشه‌های مذکور در محیط نرم‌افزار ArcGIS تهیه و رقومی گردیدند. به منظور وزن‌دهی کلاس‌های هر یک از عوامل از روش نسبت فراوانی استفاده گردید؛ سپس وزن‌های به‌دست آمده نرمال‌سازی شده و به محیط نرم‌افزار Matlab2015a منتقل گردید. در تحقیق حاضر از ساختار سیستم استنتاج فازی خوشه‌بندی (کلاسترینگ) برای پهنه‌بندی حساسیت زمین‌لغزش استفاده گردید. به‌منظور ارزیابی مدل‌ها از منحنی راک استفاده شد. نتایج ارزیابی نشان داد که دقت مدل‌ تهیه‌شده با استفاده از سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی در منطقه موردمطالعه 11/89 درصد (خیلی خوب) برآورد شده است. نقشه حساسیت لغزش نیز نشان داد که مساحت مناطق با حساسیت متوسط 29درصد، حساسیت زیاد 23درصد و حساسیت خیلی زیاد 12درصد است. در مجموع مساحت مناطق متوسط، زیاد و خیلی زیاد 64درصد بوده که نشان‌دهنده پتانسیل خطرپذیری بالای حوزه آبخیز سردارآباد در بروز لغزش‌ها است.https://geoeh.um.ac.ir/article_32078_d2d6dcb47e8ca9751dfd20d686398b0c.pdfحوزه آبخیززمین‌لغزشسیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقیمنحنی راکمنطقه‌سردارآباد
spellingShingle سحر گودرزی
علی طالبی
حمیدرضا پورقاسمی
بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
حوزه آبخیز
زمین‌لغزش
سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی
منحنی راک
منطقه‌سردارآباد
title بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان)
title_full بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان)
title_fullStr بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان)
title_full_unstemmed بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان)
title_short بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان)
title_sort بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش مطالعه موردی حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان
topic حوزه آبخیز
زمین‌لغزش
سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی
منحنی راک
منطقه‌سردارآباد
url https://geoeh.um.ac.ir/article_32078_d2d6dcb47e8ca9751dfd20d686398b0c.pdf
work_keys_str_mv AT sḥrgwdrzy brrsyḵạrạyymdlsystmạstntạjʿṣbyfạzytṭbyqydrthyhnqsẖhḥsạsytzmynlgẖzsẖmṭạlʿhmwrdyḥwzhậbkẖyzsrdạrậbạdạstạnlrstạn
AT ʿlyṭạlby brrsyḵạrạyymdlsystmạstntạjʿṣbyfạzytṭbyqydrthyhnqsẖhḥsạsytzmynlgẖzsẖmṭạlʿhmwrdyḥwzhậbkẖyzsrdạrậbạdạstạnlrstạn
AT ḥmydrḍạpwrqạsmy brrsyḵạrạyymdlsystmạstntạjʿṣbyfạzytṭbyqydrthyhnqsẖhḥsạsytzmynlgẖzsẖmṭạlʿhmwrdyḥwzhậbkẖyzsrdạrậbạdạstạnlrstạn