Ewa vs. Agnieszka. Reprezentacje reżyserek w wybranych filmach Andrzeja Wajdy i Barbary Sass
Artykuł jest poświęcony analizie reprezentacji reżyserek jako pierwszoplanowych bohaterek w polskim filmie fabularnym, począwszy od Agnieszki w pierwotnej wersji scenariusza Człowieka z marmuru (1963) Andrzeja Wajdy, a skończywszy na Magdzie (Teresa Budzisz-Krzyżanowska) w Historii niemoralnej (199...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
2012-06-01
|
Series: | Kwartalnik Filmowy |
Subjects: | |
Online Access: | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/2867 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
Summary: | Artykuł jest poświęcony analizie reprezentacji reżyserek jako pierwszoplanowych bohaterek w polskim filmie fabularnym, począwszy od Agnieszki w pierwotnej wersji scenariusza Człowieka z marmuru (1963) Andrzeja Wajdy, a skończywszy na Magdzie (Teresa Budzisz-Krzyżanowska) w Historii niemoralnej (1990) Barbary Sass-Zdort. Analiza reprezentacji reżyserek jako bohaterek filmu fikcji stanowi jeden z kluczowych wątków niespisanej dotąd historii kina kobiet w kinematografii PRL-u. Rozpiętość czasowa dobranych przykładów pozwala na ukazanie pokoleniowych zmian w wizerunku reżyserki w polskiej kulturze filmowej oraz jej statusu w przestrzeni symbolicznej. Szczególnie widoczne staje się to w wyniku zestawienia dwóch wersji postaci Agnieszki, pierwszej wzorowanej na Agnieszce Osieckiej, drugiej na Agnieszce Holland. Refleksja nad kulturową tożsamością płci oraz studia kobiece w obszarze kinematografii środkowoeuropejskiej pozwalają na nowo oświetlić mityczną postać kina moralnego niepokoju oraz jej „naśladowniczki”. Ze względu na powtarzające się porównania Agnieszki (Krystyna Janda) z antybohaterką Ewą (Dorota Stalińska) z debiutu Barbary Sass-Zdort Bez miłości (1980) dokonano charakterystyki porównawczej: alegorii Wolności oraz nowej wiecznej Ewy. Relacja między bohaterkami filmu Bez miłości, fotoreporterką i robotnicą, posłużyła jako model toksycznego, potencjalnie siostrzanego związku między reżyserką i aktorką w Historii niemoralnej. Sprowadzenie postaci reżyserki do głosu zostało zinterpretowane jako znacząca nieobecność, którą ma całkowicie wypełnić agresywny nadmiar, krzyk i sceniczny make up upadłej gwiazdy aktorstwa.
|
---|---|
ISSN: | 0452-9502 2719-2725 |