بررسی تنوع ژنتیکی فامیل های نیمه خواهری چغندرقند تحت شرایط آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا

سابقه و هدف: اصلاح نباتات بر پایه تنوع ژنتیکی استوار شده است. تنوع ژنتیکی از تکامل طبیعی منشاء گرفته است و مهمترین جزء در پایداری نظام‌های بیولوژیکی می‌باشد و سازگاری درازمدت و بقای جمعیت را تضمین می‌کند.کشاورزی متداول باعث کاهش شدید تنوع در گیاهان زراعی شده است. از بین حدود30000 گونه گیاهی خوراکی ش...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: حسن حمیدی, مسعود احمدی, جمشید سلطانی ایدلیکی
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2023-09-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_6668_f9ffd0b1efc1470d895701bb20ebb600.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586575293186048
author حسن حمیدی
مسعود احمدی
جمشید سلطانی ایدلیکی
author_facet حسن حمیدی
مسعود احمدی
جمشید سلطانی ایدلیکی
author_sort حسن حمیدی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: اصلاح نباتات بر پایه تنوع ژنتیکی استوار شده است. تنوع ژنتیکی از تکامل طبیعی منشاء گرفته است و مهمترین جزء در پایداری نظام‌های بیولوژیکی می‌باشد و سازگاری درازمدت و بقای جمعیت را تضمین می‌کند.کشاورزی متداول باعث کاهش شدید تنوع در گیاهان زراعی شده است. از بین حدود30000 گونه گیاهی خوراکی شناسایی شده، تنها 30 گونه منابع عمده تغذیه مردم جهان را تشکیل می‌دهند.با توجه به اینکه وجود تنوع ژنتیکی برای موفقیت در اصلاح نباتات ضروری می باشد لذا انتخاب ژنوتیپ های برتر از بین جمعیت‌های اصلاح شده بستگی به وجود تنوع ژنتیکی دارد. هدف از این تحقیق، ارزیابی تنوع ژنتیکی هاف سیب های چغندرقند در شرایط آلودگی طبیعی به ریزومانیا و نماتد مولد سیست و تعیین روابط صفات مختلف با استفاده از روش‌های آماری چندمتغیره می باشد.مواد و روش ها: در این آزمایش فامیل های نیمه خواهری چغندرقند (90 لاین) در مزرعه دارای آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق (مشهد) با استفاده از طرح آگمنت با چهار شاهد آریا، فرناندو، پائولتا و شریف در سال 1399 مورد مطالعه قرار گرفتند.یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنوع ژنتیکی معنی‌داری میان هاف سیب های مورد مطالعه از نظر صفات عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص و عملکرد قند خالص وجود داشت. بیشترین میزان توارث پذیری در بین صفات مورد ارزیابی مربوط به عملکرد قند خالص با توارث 86/87 درصد بود که حاکی از تأثیرپذیری کم این صفت از عوامل محیطی است. در این تحقیق، عملکرد قند خالص با تمام صفات به استثنای درصد قند ملاس همبستگی مثبت و معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد داشتند. نتایج تجزیه رگرسیون گام ‌به ‌گام نشان داد که دو صفت عملکرد قند ناخالص و ضریب استحصال شکر بیش از 99 درصد تغییرات عملکرد قند خالص را سبب می‌شوند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که عملکرد قند ناخالص بیش‌ترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد قند خالص داشت. بر اساس تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپهای آزمایشی در سه گروه متمایز طبقه‌بندی شدند؛ به‌طوری که در گروه اول هاف سیب هایی قرار گرفتند که دارای عملکرد ریشه و قند بالایی بودند.نتیجه گیری: با توجه به وجود تنوع قابل ملاحظه بین صفات و هاف سیب های آزمایشی می‌توان هاف سیبهای با صفات مطلوب را بر اساس اهداف اصلاحی انتخاب کرده و از آنها در برنامه‌های به‌نژادی آینده در راستای تهیه ارقام مقاوم به بیماری‌های نماتد مولد سیست و ریزومانیا بهره جست.واژه‌های کلیدی: چغندرقند، عملکرد قند خالص، فامیل های نیمه خواهری، همبستگی
format Article
id doaj-art-6370948fc29d40429eebfef6639f6f97
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2023-09-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-6370948fc29d40429eebfef6639f6f972025-01-25T07:02:04ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782023-09-0130317719510.22069/jopp.2023.21005.30046668بررسی تنوع ژنتیکی فامیل های نیمه خواهری چغندرقند تحت شرایط آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیاحسن حمیدی0مسعود احمدی1جمشید سلطانی ایدلیکی2نویسنده مسئول، محقق بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایراندانشیار بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایراناستادیار بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایرانسابقه و هدف: اصلاح نباتات بر پایه تنوع ژنتیکی استوار شده است. تنوع ژنتیکی از تکامل طبیعی منشاء گرفته است و مهمترین جزء در پایداری نظام‌های بیولوژیکی می‌باشد و سازگاری درازمدت و بقای جمعیت را تضمین می‌کند.کشاورزی متداول باعث کاهش شدید تنوع در گیاهان زراعی شده است. از بین حدود30000 گونه گیاهی خوراکی شناسایی شده، تنها 30 گونه منابع عمده تغذیه مردم جهان را تشکیل می‌دهند.با توجه به اینکه وجود تنوع ژنتیکی برای موفقیت در اصلاح نباتات ضروری می باشد لذا انتخاب ژنوتیپ های برتر از بین جمعیت‌های اصلاح شده بستگی به وجود تنوع ژنتیکی دارد. هدف از این تحقیق، ارزیابی تنوع ژنتیکی هاف سیب های چغندرقند در شرایط آلودگی طبیعی به ریزومانیا و نماتد مولد سیست و تعیین روابط صفات مختلف با استفاده از روش‌های آماری چندمتغیره می باشد.مواد و روش ها: در این آزمایش فامیل های نیمه خواهری چغندرقند (90 لاین) در مزرعه دارای آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق (مشهد) با استفاده از طرح آگمنت با چهار شاهد آریا، فرناندو، پائولتا و شریف در سال 1399 مورد مطالعه قرار گرفتند.یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنوع ژنتیکی معنی‌داری میان هاف سیب های مورد مطالعه از نظر صفات عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص و عملکرد قند خالص وجود داشت. بیشترین میزان توارث پذیری در بین صفات مورد ارزیابی مربوط به عملکرد قند خالص با توارث 86/87 درصد بود که حاکی از تأثیرپذیری کم این صفت از عوامل محیطی است. در این تحقیق، عملکرد قند خالص با تمام صفات به استثنای درصد قند ملاس همبستگی مثبت و معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد داشتند. نتایج تجزیه رگرسیون گام ‌به ‌گام نشان داد که دو صفت عملکرد قند ناخالص و ضریب استحصال شکر بیش از 99 درصد تغییرات عملکرد قند خالص را سبب می‌شوند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که عملکرد قند ناخالص بیش‌ترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد قند خالص داشت. بر اساس تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپهای آزمایشی در سه گروه متمایز طبقه‌بندی شدند؛ به‌طوری که در گروه اول هاف سیب هایی قرار گرفتند که دارای عملکرد ریشه و قند بالایی بودند.نتیجه گیری: با توجه به وجود تنوع قابل ملاحظه بین صفات و هاف سیب های آزمایشی می‌توان هاف سیبهای با صفات مطلوب را بر اساس اهداف اصلاحی انتخاب کرده و از آنها در برنامه‌های به‌نژادی آینده در راستای تهیه ارقام مقاوم به بیماری‌های نماتد مولد سیست و ریزومانیا بهره جست.واژه‌های کلیدی: چغندرقند، عملکرد قند خالص، فامیل های نیمه خواهری، همبستگیhttps://jopp.gau.ac.ir/article_6668_f9ffd0b1efc1470d895701bb20ebb600.pdfچغندرقندعملکرد قند خالصفامیل های نیمه خواهریهمبستگی
spellingShingle حسن حمیدی
مسعود احمدی
جمشید سلطانی ایدلیکی
بررسی تنوع ژنتیکی فامیل های نیمه خواهری چغندرقند تحت شرایط آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
چغندرقند
عملکرد قند خالص
فامیل های نیمه خواهری
همبستگی
title بررسی تنوع ژنتیکی فامیل های نیمه خواهری چغندرقند تحت شرایط آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا
title_full بررسی تنوع ژنتیکی فامیل های نیمه خواهری چغندرقند تحت شرایط آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا
title_fullStr بررسی تنوع ژنتیکی فامیل های نیمه خواهری چغندرقند تحت شرایط آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا
title_full_unstemmed بررسی تنوع ژنتیکی فامیل های نیمه خواهری چغندرقند تحت شرایط آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا
title_short بررسی تنوع ژنتیکی فامیل های نیمه خواهری چغندرقند تحت شرایط آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا
title_sort بررسی تنوع ژنتیکی فامیل های نیمه خواهری چغندرقند تحت شرایط آلودگی طبیعی به نماتد مولد سیست و ریزومانیا
topic چغندرقند
عملکرد قند خالص
فامیل های نیمه خواهری
همبستگی
url https://jopp.gau.ac.ir/article_6668_f9ffd0b1efc1470d895701bb20ebb600.pdf
work_keys_str_mv AT ḥsnḥmydy brrsytnwʿzẖntyḵyfạmylhạynymhkẖwạhrycẖgẖndrqndtḥtsẖrạyṭậlwdgyṭbyʿybhnmạtdmwldsystwryzwmạnyạ
AT msʿwdạḥmdy brrsytnwʿzẖntyḵyfạmylhạynymhkẖwạhrycẖgẖndrqndtḥtsẖrạyṭậlwdgyṭbyʿybhnmạtdmwldsystwryzwmạnyạ
AT jmsẖydslṭạnyạydlyḵy brrsytnwʿzẖntyḵyfạmylhạynymhkẖwạhrycẖgẖndrqndtḥtsẖrạyṭậlwdgyṭbyʿybhnmạtdmwldsystwryzwmạnyạ