بررسی تغییرات رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول با تأکید بر مصرف بهینه کودهای حیوانی و شیمیایی
سابقه و هدف: برای رسیدن به کشاورزی پایدار و بهبود کیفیت خاک، استفاده از منابع مواد آلی از قبیل کودهای حیوانی بصورت ترکیبی با مقدار مناسب کودهای شیمیایی ضروری است. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر مصرف کود حیوانی و شیمیایی بر رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول (Citrus sinensis L. Osb...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2021-05-01
|
| Series: | مدیریت خاک و تولید پایدار |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ejsms.gau.ac.ir/article_5596_dc18c8d041faffb9b2c5f0039950290a.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1846145069608861696 |
|---|---|
| author | مجتبی محمودی مائده یوسفیان سید وحید علوی مهرداد شهابیان |
| author_facet | مجتبی محمودی مائده یوسفیان سید وحید علوی مهرداد شهابیان |
| author_sort | مجتبی محمودی |
| collection | DOAJ |
| description | سابقه و هدف: برای رسیدن به کشاورزی پایدار و بهبود کیفیت خاک، استفاده از منابع مواد آلی از قبیل کودهای حیوانی بصورت ترکیبی با مقدار مناسب کودهای شیمیایی ضروری است. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر مصرف کود حیوانی و شیمیایی بر رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول (Citrus sinensis L. Osbeck) و با هدف کاهش مصرف کود شیمیایی انجام شد.مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارها شامل سه سطح از کود گوسفندی (0، 6 و 12 کیلوگرم به ازای هر درخت) و سه سطح از کودهای شیمیایی سولفات آمونیوم، سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم (0، 30 و 60 درصد توصیه بر مبنای آزمون خاک) بودند که بر درختان پنج‌ساله پرتقال تامسون ناول (هر تیمار شامل دو درخت)، به مدت چهارسال در باغ مرکبات بهارستان ساری اعمال شدند. با توجه به رشد درخت به مقادیر فوق‌الذکر سالانه 20 درصد اضافه شد. در پایان هر دوره رشد، رشد رویشی شامل پارامترهای طول شاخه‌های بهاره و تابستانه و قطر تنه درخت (در بالا و پایین محل پیوند) اندازه‌گیری شد. همچنین عملکرد میوه درخت، وزن و قطر متوسط میوه، مجموع املاح محلول (TSS)، اسیدیته کل (TA)، pH و ویتامین ث اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین رشد بهاره (طول شاخه) پرتقال تامسون ناول در نتیجه کاربرد توأم کودهای شیمیایی و کود حیوانی (مصرف 60 درصد کود شیمیایی بر مبنای آزمون خاک و 12 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت) به دست آمد. کمترین رشد رویشی بهاره معادل 6/21 سانتی‌متر در تیمار شاهد مشاهده شد. اثر متقابل سطوح مختلف کود شیمیایی و حیوانی بر رشد تابستانه معنی‌دار نبود. قطر طوقه (در پایین محل پیوند) در تیمار مصرف 60 درصد توصیه کودهای شیمیایی و 6 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت پنج ساله تامسون ناول به بیشترین حد خود (132 میلی‌متر) رسید. بیشترین عملکرد میوه درخت تامسون ناول با میانگین 6/49 کیلوگرم در تلفیق کودهای شیمیایی (60 درصد توصیه بر مبنای آزمون خاک) با کود حیوانی (12 کیلوگرم به ازای هر درخت) به دست آمد. سطوح مختلف کود شیمیایی موجب افزایش اسیدیته کل و برعکس سطوح کود حیوانی منجر به کاهش اسیدیته کل میوه پرتقال تامسون ناول شد. اثر متقابل کود شیمیایی و حیوانی بر غلظت املاح محلول میوه معنی‌دار و بیشترین مقدار (08/11 درصد) در تیمار مصرف 60 درصد توصیه کودهای شیمیایی و 6 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت مشاهده شد. این تیمار با تیمار مصرف 60 درصد کود شیمیایی بر مبنای آزمون خاک و 12 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت در یک گروه قرار گرفتند. تیمار مصرف 60 درصد توصیه کودهای شیمیایی و 6 کیلوگرم کود حیوانی با 8/80 میلی‌گرم در 100 سی‌سی عصاره بیشترین مقدار ویتامین ث عصاره میوه را تولید کرد و تلفیق سطوح 60 درصد کود شیمیایی بر مبنای آزمون خاک و 12 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت باعث کاهش ویتامین ث میوه شدند. اثر متقابل سطوح کودهای شیمیایی و حیوانی بر قطر میوه معنی‌دار نشد اما بر وزن متوسط و حجم عصاره معنی‌دار و بیشترین وزن متوسط و حجم میوه به ترتیب با میانگین 352 گرم و 176 سی‌سی در تیمار مصرف 60 درصد کود شیمیایی توصیه شده و 12 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت به -دست آمد.نتیجه‌گیری: در مجموع، برای رسیدن به حداکثر عملکرد کمی و کیفی میوه پرتقال تامسون ناول کاربرد 60 درصد مقدار توصیه شده کودهای شیمیایی و 12 کیلوگرم کود حیوانی پوسیده گوسفندی به ازای هر درخت توصیه می‌شود. |
| format | Article |
| id | doaj-art-5d02df6bd732412189fe2045333d113d |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1267 2322-1275 |
| language | fas |
| publishDate | 2021-05-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | مدیریت خاک و تولید پایدار |
| spelling | doaj-art-5d02df6bd732412189fe2045333d113d2024-12-02T06:31:47ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resourcesمدیریت خاک و تولید پایدار2322-12672322-12752021-05-01111274510.22069/ejsms.2021.17836.19385596بررسی تغییرات رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول با تأکید بر مصرف بهینه کودهای حیوانی و شیمیاییمجتبی محمودی0مائده یوسفیان1سید وحید علوی2مهرداد شهابیان3استادیار پژوهش، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویجدانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،سابقه و هدف: برای رسیدن به کشاورزی پایدار و بهبود کیفیت خاک، استفاده از منابع مواد آلی از قبیل کودهای حیوانی بصورت ترکیبی با مقدار مناسب کودهای شیمیایی ضروری است. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر مصرف کود حیوانی و شیمیایی بر رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول (Citrus sinensis L. Osbeck) و با هدف کاهش مصرف کود شیمیایی انجام شد.مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارها شامل سه سطح از کود گوسفندی (0، 6 و 12 کیلوگرم به ازای هر درخت) و سه سطح از کودهای شیمیایی سولفات آمونیوم، سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم (0، 30 و 60 درصد توصیه بر مبنای آزمون خاک) بودند که بر درختان پنج‌ساله پرتقال تامسون ناول (هر تیمار شامل دو درخت)، به مدت چهارسال در باغ مرکبات بهارستان ساری اعمال شدند. با توجه به رشد درخت به مقادیر فوق‌الذکر سالانه 20 درصد اضافه شد. در پایان هر دوره رشد، رشد رویشی شامل پارامترهای طول شاخه‌های بهاره و تابستانه و قطر تنه درخت (در بالا و پایین محل پیوند) اندازه‌گیری شد. همچنین عملکرد میوه درخت، وزن و قطر متوسط میوه، مجموع املاح محلول (TSS)، اسیدیته کل (TA)، pH و ویتامین ث اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین رشد بهاره (طول شاخه) پرتقال تامسون ناول در نتیجه کاربرد توأم کودهای شیمیایی و کود حیوانی (مصرف 60 درصد کود شیمیایی بر مبنای آزمون خاک و 12 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت) به دست آمد. کمترین رشد رویشی بهاره معادل 6/21 سانتی‌متر در تیمار شاهد مشاهده شد. اثر متقابل سطوح مختلف کود شیمیایی و حیوانی بر رشد تابستانه معنی‌دار نبود. قطر طوقه (در پایین محل پیوند) در تیمار مصرف 60 درصد توصیه کودهای شیمیایی و 6 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت پنج ساله تامسون ناول به بیشترین حد خود (132 میلی‌متر) رسید. بیشترین عملکرد میوه درخت تامسون ناول با میانگین 6/49 کیلوگرم در تلفیق کودهای شیمیایی (60 درصد توصیه بر مبنای آزمون خاک) با کود حیوانی (12 کیلوگرم به ازای هر درخت) به دست آمد. سطوح مختلف کود شیمیایی موجب افزایش اسیدیته کل و برعکس سطوح کود حیوانی منجر به کاهش اسیدیته کل میوه پرتقال تامسون ناول شد. اثر متقابل کود شیمیایی و حیوانی بر غلظت املاح محلول میوه معنی‌دار و بیشترین مقدار (08/11 درصد) در تیمار مصرف 60 درصد توصیه کودهای شیمیایی و 6 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت مشاهده شد. این تیمار با تیمار مصرف 60 درصد کود شیمیایی بر مبنای آزمون خاک و 12 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت در یک گروه قرار گرفتند. تیمار مصرف 60 درصد توصیه کودهای شیمیایی و 6 کیلوگرم کود حیوانی با 8/80 میلی‌گرم در 100 سی‌سی عصاره بیشترین مقدار ویتامین ث عصاره میوه را تولید کرد و تلفیق سطوح 60 درصد کود شیمیایی بر مبنای آزمون خاک و 12 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت باعث کاهش ویتامین ث میوه شدند. اثر متقابل سطوح کودهای شیمیایی و حیوانی بر قطر میوه معنی‌دار نشد اما بر وزن متوسط و حجم عصاره معنی‌دار و بیشترین وزن متوسط و حجم میوه به ترتیب با میانگین 352 گرم و 176 سی‌سی در تیمار مصرف 60 درصد کود شیمیایی توصیه شده و 12 کیلوگرم کود حیوانی به ازای هر درخت به -دست آمد.نتیجه‌گیری: در مجموع، برای رسیدن به حداکثر عملکرد کمی و کیفی میوه پرتقال تامسون ناول کاربرد 60 درصد مقدار توصیه شده کودهای شیمیایی و 12 کیلوگرم کود حیوانی پوسیده گوسفندی به ازای هر درخت توصیه می‌شود.https://ejsms.gau.ac.ir/article_5596_dc18c8d041faffb9b2c5f0039950290a.pdfخواص کیفی میوهرشد رویشیکود حیوانیمرکباتمصرف بهینه کود |
| spellingShingle | مجتبی محمودی مائده یوسفیان سید وحید علوی مهرداد شهابیان بررسی تغییرات رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول با تأکید بر مصرف بهینه کودهای حیوانی و شیمیایی مدیریت خاک و تولید پایدار خواص کیفی میوه رشد رویشی کود حیوانی مرکبات مصرف بهینه کود |
| title | بررسی تغییرات رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول با تأکید بر مصرف بهینه کودهای حیوانی و شیمیایی |
| title_full | بررسی تغییرات رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول با تأکید بر مصرف بهینه کودهای حیوانی و شیمیایی |
| title_fullStr | بررسی تغییرات رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول با تأکید بر مصرف بهینه کودهای حیوانی و شیمیایی |
| title_full_unstemmed | بررسی تغییرات رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول با تأکید بر مصرف بهینه کودهای حیوانی و شیمیایی |
| title_short | بررسی تغییرات رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول با تأکید بر مصرف بهینه کودهای حیوانی و شیمیایی |
| title_sort | بررسی تغییرات رشد رویشی، عملکرد و خواص کیفی میوه پرتقال تامسون ناول با تأکید بر مصرف بهینه کودهای حیوانی و شیمیایی |
| topic | خواص کیفی میوه رشد رویشی کود حیوانی مرکبات مصرف بهینه کود |
| url | https://ejsms.gau.ac.ir/article_5596_dc18c8d041faffb9b2c5f0039950290a.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mjtbymḥmwdy brrsytgẖyyrạtrsẖdrwysẖyʿmlḵrdwkẖwạṣḵyfymywhprtqạltạmswnnạwlbạtạḵydbrmṣrfbhynhḵwdhạyḥywạnywsẖymyạyy AT mạỷdhywsfyạn brrsytgẖyyrạtrsẖdrwysẖyʿmlḵrdwkẖwạṣḵyfymywhprtqạltạmswnnạwlbạtạḵydbrmṣrfbhynhḵwdhạyḥywạnywsẖymyạyy AT sydwḥydʿlwy brrsytgẖyyrạtrsẖdrwysẖyʿmlḵrdwkẖwạṣḵyfymywhprtqạltạmswnnạwlbạtạḵydbrmṣrfbhynhḵwdhạyḥywạnywsẖymyạyy AT mhrdạdsẖhạbyạn brrsytgẖyyrạtrsẖdrwysẖyʿmlḵrdwkẖwạṣḵyfymywhprtqạltạmswnnạwlbạtạḵydbrmṣrfbhynhḵwdhạyḥywạnywsẖymyạyy |