TAHAKKÜMÜN MUHAKEMESİ: İHVÂN-I SAFÂ’DA HAYVANLARIN ÖZGÜRLEŞME MÜCADELESİ
İslam düşüncesinde hayvan etiğiyle alakalı karşımıza çıkan en dikkat çekici metinlerden biri, İhvân-ı Safâ Risâleleri’nin “Hayvanların Yaratılışının Keyfiyeti ve Onların Sınıfları Üzerine” başlıklı yirmi ikinci risâlesidir. Risâlede hayvanlar tasnif edilmekte ve onların sınıfları ve türleri hakkında...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Çorum Çağrı Eğitim Vakfı
2024-03-01
|
| Series: | İslami İlimler Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3782360 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570831164669952 |
|---|---|
| author | Abdullah Özkan |
| author_facet | Abdullah Özkan |
| author_sort | Abdullah Özkan |
| collection | DOAJ |
| description | İslam düşüncesinde hayvan etiğiyle alakalı karşımıza çıkan en dikkat çekici metinlerden biri, İhvân-ı Safâ Risâleleri’nin “Hayvanların Yaratılışının Keyfiyeti ve Onların Sınıfları Üzerine” başlıklı yirmi ikinci risâlesidir. Risâlede hayvanlar tasnif edilmekte ve onların sınıfları ve türleri hakkında betimlemeler yapılarak ayrıntılı bilgiler verilmektedir. Bu yönüyle risâle zoolojiye dairdir. Fakat bu risâle, içinde bulundurduğu ilginç hikâye nedeniyle teorik felsefenin bir alt dalı olan zoolojiye dair bir eser olmanın ötesine geçer. Bu yönüyle risâle bütün varlıkların ahlaki bir ideal perspektifinden incelendiği ve pratik felsefenin geleneksel kısımları olan siyaset, ekonomi ve kişisel ahlakın konuları içinde incelenebilecek konuların ele alındığı bir esere dönüşür. Hikâyede hayvanlar insanların kendilerine yaptıkları zulüm nedeniyle onları cinlerin kralına şikâyet edip Peter Singer’in Hayvan Özgürleşmesi kitabının mesajını andırırcasına özgürlüklerini talep ederler. Dolayısıyla risâle hayvan hakları ile alakalı günümüzde yürütülen tartışmaların Orta Çağda yapılmış iyi bir örneğidir. Risâle, insanın türe özgü özellikleri nedeniyle üstün olduğu iddiasına hayvanların ağzından meydan okumakta, insanlar ve hayvanlar arasındaki muhtemel eşitliğe dikkat çekmektedir. Bu çalışmada insanların sahip oldukları üstünlüğe dair delilleri ve hayvanların onlara itirazları risâlenin teorik taraflarına çok fazla girilmeden sunulacaktır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-5a5a52172c1c4257b137f3858b9dfd43 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1306-7044 |
| language | English |
| publishDate | 2024-03-01 |
| publisher | Çorum Çağrı Eğitim Vakfı |
| record_format | Article |
| series | İslami İlimler Dergisi |
| spelling | doaj-art-5a5a52172c1c4257b137f3858b9dfd432025-02-02T13:46:16ZengÇorum Çağrı Eğitim Vakfıİslami İlimler Dergisi1306-70442024-03-0119117520310.34082/islamiilimler.1449534167TAHAKKÜMÜN MUHAKEMESİ: İHVÂN-I SAFÂ’DA HAYVANLARIN ÖZGÜRLEŞME MÜCADELESİAbdullah Özkan0https://orcid.org/0000-0001-5928-8078MARMARA ÜNİVERSİTESİ İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ FAKÜLTESİİslam düşüncesinde hayvan etiğiyle alakalı karşımıza çıkan en dikkat çekici metinlerden biri, İhvân-ı Safâ Risâleleri’nin “Hayvanların Yaratılışının Keyfiyeti ve Onların Sınıfları Üzerine” başlıklı yirmi ikinci risâlesidir. Risâlede hayvanlar tasnif edilmekte ve onların sınıfları ve türleri hakkında betimlemeler yapılarak ayrıntılı bilgiler verilmektedir. Bu yönüyle risâle zoolojiye dairdir. Fakat bu risâle, içinde bulundurduğu ilginç hikâye nedeniyle teorik felsefenin bir alt dalı olan zoolojiye dair bir eser olmanın ötesine geçer. Bu yönüyle risâle bütün varlıkların ahlaki bir ideal perspektifinden incelendiği ve pratik felsefenin geleneksel kısımları olan siyaset, ekonomi ve kişisel ahlakın konuları içinde incelenebilecek konuların ele alındığı bir esere dönüşür. Hikâyede hayvanlar insanların kendilerine yaptıkları zulüm nedeniyle onları cinlerin kralına şikâyet edip Peter Singer’in Hayvan Özgürleşmesi kitabının mesajını andırırcasına özgürlüklerini talep ederler. Dolayısıyla risâle hayvan hakları ile alakalı günümüzde yürütülen tartışmaların Orta Çağda yapılmış iyi bir örneğidir. Risâle, insanın türe özgü özellikleri nedeniyle üstün olduğu iddiasına hayvanların ağzından meydan okumakta, insanlar ve hayvanlar arasındaki muhtemel eşitliğe dikkat çekmektedir. Bu çalışmada insanların sahip oldukları üstünlüğe dair delilleri ve hayvanların onlara itirazları risâlenin teorik taraflarına çok fazla girilmeden sunulacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3782360ikhwān al-ṣafā‘animal rightanimal ethicsspeciesismhierarchy of existence.i̇hvân-safâhayvan haklarıhayvan etiğitürcülükvarlık hiyerarşisi. |
| spellingShingle | Abdullah Özkan TAHAKKÜMÜN MUHAKEMESİ: İHVÂN-I SAFÂ’DA HAYVANLARIN ÖZGÜRLEŞME MÜCADELESİ İslami İlimler Dergisi ikhwān al-ṣafā‘ animal right animal ethics speciesism hierarchy of existence. i̇hvân-safâ hayvan hakları hayvan etiği türcülük varlık hiyerarşisi. |
| title | TAHAKKÜMÜN MUHAKEMESİ: İHVÂN-I SAFÂ’DA HAYVANLARIN ÖZGÜRLEŞME MÜCADELESİ |
| title_full | TAHAKKÜMÜN MUHAKEMESİ: İHVÂN-I SAFÂ’DA HAYVANLARIN ÖZGÜRLEŞME MÜCADELESİ |
| title_fullStr | TAHAKKÜMÜN MUHAKEMESİ: İHVÂN-I SAFÂ’DA HAYVANLARIN ÖZGÜRLEŞME MÜCADELESİ |
| title_full_unstemmed | TAHAKKÜMÜN MUHAKEMESİ: İHVÂN-I SAFÂ’DA HAYVANLARIN ÖZGÜRLEŞME MÜCADELESİ |
| title_short | TAHAKKÜMÜN MUHAKEMESİ: İHVÂN-I SAFÂ’DA HAYVANLARIN ÖZGÜRLEŞME MÜCADELESİ |
| title_sort | tahakkumun muhakemesi ihvan i safa da hayvanlarin ozgurlesme mucadelesi |
| topic | ikhwān al-ṣafā‘ animal right animal ethics speciesism hierarchy of existence. i̇hvân-safâ hayvan hakları hayvan etiği türcülük varlık hiyerarşisi. |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3782360 |
| work_keys_str_mv | AT abdullahozkan tahakkumunmuhakemesiihvanisafadahayvanlarinozgurlesmemucadelesi |