ارزیابی و عدم قطعیت آسیبپذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل FAHP (نمونه موردی: شهر سنندج)
زلزله یک تهدید جدی برای جوامع بشری محسوب میشود. علاوه بر شرایط زمین شناسی و نوع گسل، عوامل مختلف محیطی، کالبدی و اجتماعی در تشدید میزان آسیب پذیری ناشی از آن تأثیر خواهند گذاشت. کشور ایران ازجمله زلزله خیزترین کشورهای دنیا بهحساب میآید و تاکنون تلفات زیاد مالی و جانی متوجه بسیاری از استانها و...
Saved in:
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2019-09-01
|
Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
Subjects: | |
Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_33696_21994055ac1df14f2b86d459633a8a58.pdf |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832591370556014592 |
---|---|
author | پیمان یاریان محمدرضا کرمی |
author_facet | پیمان یاریان محمدرضا کرمی |
author_sort | پیمان یاریان |
collection | DOAJ |
description | زلزله یک تهدید جدی برای جوامع بشری محسوب میشود. علاوه بر شرایط زمین شناسی و نوع گسل، عوامل مختلف محیطی، کالبدی و اجتماعی در تشدید میزان آسیب پذیری ناشی از آن تأثیر خواهند گذاشت. کشور ایران ازجمله زلزله خیزترین کشورهای دنیا بهحساب میآید و تاکنون تلفات زیاد مالی و جانی متوجه بسیاری از استانها و شهرهای آن شده است. شهر سنندج نیز بهعنوان مرکز استان کردستان در غرب کشور به دلیل وجود گسل های مریوان - سیرجان، زاگرس، تراکم بالای جمعیت و... (عوامل طبیعی و انسانی) دارای شرایط نامساعدی است. به همین دلیل ارزیابی خطر ازجمله برنامه های مهم در مدیریت پیش از بحران بهحساب میآید. در فرایند ارزیابی خطر، انتخاب فاکتورها و معیارهایی که بیشترین میزان تأثیر در تشدید یا کاهش آسیب رادارند امری مهم و تخصصی محسوب میشود. هدف این پژوهش ارزیابی آسیبپذیری شهر سنندج در برابر زلزله است که با انتخاب 13 لایه از معیارهای طبیعی، کالبدی و اجتماعی و انتخاب اوزان لایهها برمبنای پژوهش های و منابع سابق با استفاده از نرم افزارهای ArcGIS و IDRISI اقدام به ارزیابی نقشه خطر از طریق مدل FAHP گردید. با توجه به نتایج حاصل، مدل ترکیبی Fuzzy-AHP بهعنوان مدل بهینه شناخته شد؛ و خروجی بهصورت نقشه و درصد آسیب پذیری هر طیف استخراج گردید. نتایج حاصل حاکی از آسیبپذیری بالا در مناطق 1 و 2 شهر سنندج ازجمله محلات قطارچیان، گلشن، بعثت، تازهآباد، جورآباد، تپه شیخ صادق و عباسآباد و در منطقه 3 کلکه جار، مبارکآباد، ویلاشهر و شهرک بهاران است که آسیب پذیری در مناطق جنوبی شهر ناشی از شرایط محیطی و در مناطق شمالی بیشتر تحت تأثیر ویژگی های کالبدی و اجتماعی است. |
format | Article |
id | doaj-art-59fc7e26f31a46f8ac7a4ef950a076ae |
institution | Kabale University |
issn | 2322-1682 2383-3076 |
language | English |
publishDate | 2019-09-01 |
publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
record_format | Article |
series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
spelling | doaj-art-59fc7e26f31a46f8ac7a4ef950a076ae2025-01-22T12:11:04ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-09-018318520310.22067/geo.v0i0.8192133696ارزیابی و عدم قطعیت آسیبپذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل FAHP (نمونه موردی: شهر سنندج)پیمان یاریان0محمدرضا کرمی1دانشگاه آزاد اسلام واحد ممقان، آذربایجان شرقی، ایراندانشگاه پیام نور، تهران، ایرانزلزله یک تهدید جدی برای جوامع بشری محسوب میشود. علاوه بر شرایط زمین شناسی و نوع گسل، عوامل مختلف محیطی، کالبدی و اجتماعی در تشدید میزان آسیب پذیری ناشی از آن تأثیر خواهند گذاشت. کشور ایران ازجمله زلزله خیزترین کشورهای دنیا بهحساب میآید و تاکنون تلفات زیاد مالی و جانی متوجه بسیاری از استانها و شهرهای آن شده است. شهر سنندج نیز بهعنوان مرکز استان کردستان در غرب کشور به دلیل وجود گسل های مریوان - سیرجان، زاگرس، تراکم بالای جمعیت و... (عوامل طبیعی و انسانی) دارای شرایط نامساعدی است. به همین دلیل ارزیابی خطر ازجمله برنامه های مهم در مدیریت پیش از بحران بهحساب میآید. در فرایند ارزیابی خطر، انتخاب فاکتورها و معیارهایی که بیشترین میزان تأثیر در تشدید یا کاهش آسیب رادارند امری مهم و تخصصی محسوب میشود. هدف این پژوهش ارزیابی آسیبپذیری شهر سنندج در برابر زلزله است که با انتخاب 13 لایه از معیارهای طبیعی، کالبدی و اجتماعی و انتخاب اوزان لایهها برمبنای پژوهش های و منابع سابق با استفاده از نرم افزارهای ArcGIS و IDRISI اقدام به ارزیابی نقشه خطر از طریق مدل FAHP گردید. با توجه به نتایج حاصل، مدل ترکیبی Fuzzy-AHP بهعنوان مدل بهینه شناخته شد؛ و خروجی بهصورت نقشه و درصد آسیب پذیری هر طیف استخراج گردید. نتایج حاصل حاکی از آسیبپذیری بالا در مناطق 1 و 2 شهر سنندج ازجمله محلات قطارچیان، گلشن، بعثت، تازهآباد، جورآباد، تپه شیخ صادق و عباسآباد و در منطقه 3 کلکه جار، مبارکآباد، ویلاشهر و شهرک بهاران است که آسیب پذیری در مناطق جنوبی شهر ناشی از شرایط محیطی و در مناطق شمالی بیشتر تحت تأثیر ویژگی های کالبدی و اجتماعی است.https://geoeh.um.ac.ir/article_33696_21994055ac1df14f2b86d459633a8a58.pdfعدم قطعیتارزیابی خطر زلزلهمنطق فازی- ای اچ پی (fuzzy-ahp)مدل سازیشهر سنندج |
spellingShingle | پیمان یاریان محمدرضا کرمی ارزیابی و عدم قطعیت آسیبپذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل FAHP (نمونه موردی: شهر سنندج) جغرافیا و مخاطرات محیطی عدم قطعیت ارزیابی خطر زلزله منطق فازی- ای اچ پی (fuzzy-ahp) مدل سازی شهر سنندج |
title | ارزیابی و عدم قطعیت آسیبپذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل FAHP (نمونه موردی: شهر سنندج) |
title_full | ارزیابی و عدم قطعیت آسیبپذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل FAHP (نمونه موردی: شهر سنندج) |
title_fullStr | ارزیابی و عدم قطعیت آسیبپذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل FAHP (نمونه موردی: شهر سنندج) |
title_full_unstemmed | ارزیابی و عدم قطعیت آسیبپذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل FAHP (نمونه موردی: شهر سنندج) |
title_short | ارزیابی و عدم قطعیت آسیبپذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل FAHP (نمونه موردی: شهر سنندج) |
title_sort | ارزیابی و عدم قطعیت آسیبپذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل fahp نمونه موردی شهر سنندج |
topic | عدم قطعیت ارزیابی خطر زلزله منطق فازی- ای اچ پی (fuzzy-ahp) مدل سازی شهر سنندج |
url | https://geoeh.um.ac.ir/article_33696_21994055ac1df14f2b86d459633a8a58.pdf |
work_keys_str_mv | AT pymạnyạryạn ạrzyạbywʿdmqṭʿytậsybpdẖyrysẖhrhạnạsẖyạzzlzlhbạmdlfahpnmwnhmwrdysẖhrsnndj AT mḥmdrḍạḵrmy ạrzyạbywʿdmqṭʿytậsybpdẖyrysẖhrhạnạsẖyạzzlzlhbạmdlfahpnmwnhmwrdysẖhrsnndj |