الگوسازی روابط مکانی فراوانی رخداد ماهانه بارشهای شدید (فصول سرد) ناحیه خزری
از مهم‌ترین اهداف آمار فضایی، بررسی روابط مکانی دادههای محیطی (بارش شدید) برای تحلیل الگوها و وابستگیهای فضایی است. در این راستا تحلیل اکتشافی دادههای فضایی روشهایی را برای تمایز بین الگوهای تصادفی و غیر تصادفی فراهم میآورد. در این پژوهش با کاربرد آماره فضایی به تبیین الگوهای مکانی بارشهای شدی...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2019-01-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_32981_56b2d9f18decfd6c9a16031af4d7add0.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591369408872448 |
|---|---|
| author | حسین عساکره لیلا حسینجانی |
| author_facet | حسین عساکره لیلا حسینجانی |
| author_sort | حسین عساکره |
| collection | DOAJ |
| description | از مهم‌ترین اهداف آمار فضایی، بررسی روابط مکانی دادههای محیطی (بارش شدید) برای تحلیل الگوها و وابستگیهای فضایی است. در این راستا تحلیل اکتشافی دادههای فضایی روشهایی را برای تمایز بین الگوهای تصادفی و غیر تصادفی فراهم میآورد. در این پژوهش با کاربرد آماره فضایی به تبیین الگوهای مکانی بارشهای شدید که با پیامدهای محیطی – انسانی همراه است، پرداخته شد. در این راستا مجموع فراوانی ماهانه بارشهای شدید فصول سرد ناحیه خزری در دو گروه آستانه صدک 95-90 و 99-95، از 385 ایستگاه اقلیمی طی 2016- 1966 با کاربرد آماره موران و آماره Gi*به‌منظور تحلیل خودهمبستگی فضایی استفاده شد. یافتههای آماره موران کلی نشان داد که رفتار حاکم بر بارش شدید دارای ساختار فضایی و به شکل خوشه‌ای است. بررسیهای ماهانه فصول نشان داد که به لحاظ فراوانی وقوع بارشهای حاصل از این دو گروه بارشی، فراوانی رخداد بارشهای صدک آستانه 95-90 بیشتر از آستانه صدک 99-95 میباشد. براساس نقشه‌های موران محلی نواحی با خودهمبستگی‌های مثبت در هر دو گروه بارشی بیشتر در نواحی غربی، مرکزی و الگوهای حاصل از خودهمبستگی منفی در بخش شرقی قرار دارد. در بررسی روابط مکانی، آماره دو متغیره موران بین بارش شدید و عوامل جغرافیایی نشان داد که تأثیر عوامل جغرافیایی در فراوانی رخداد فرین‌ها ضعیف‌تر از عملکرد و نفوذ سامانه‌های همدید است. درنهایت، در این ناحیه که این بارشها یکی از مخاطرات طبیعی است، شناسایی این الگوها میتواند در مدیریت و برنامه‌ریزی و کاهش آسیب‌پذیری و افزایش سازگاری مؤثر باشد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-54eada565ffe41789cb4977a2d71eadf |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2019-01-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-54eada565ffe41789cb4977a2d71eadf2025-01-22T12:10:00ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-01-017416518210.22067/geo.v0i0.5873132981الگوسازی روابط مکانی فراوانی رخداد ماهانه بارشهای شدید (فصول سرد) ناحیه خزریحسین عساکره0لیلا حسینجانی1دانشگاه زنجاندانشگاه زنجاناز مهم‌ترین اهداف آمار فضایی، بررسی روابط مکانی دادههای محیطی (بارش شدید) برای تحلیل الگوها و وابستگیهای فضایی است. در این راستا تحلیل اکتشافی دادههای فضایی روشهایی را برای تمایز بین الگوهای تصادفی و غیر تصادفی فراهم میآورد. در این پژوهش با کاربرد آماره فضایی به تبیین الگوهای مکانی بارشهای شدید که با پیامدهای محیطی – انسانی همراه است، پرداخته شد. در این راستا مجموع فراوانی ماهانه بارشهای شدید فصول سرد ناحیه خزری در دو گروه آستانه صدک 95-90 و 99-95، از 385 ایستگاه اقلیمی طی 2016- 1966 با کاربرد آماره موران و آماره Gi*به‌منظور تحلیل خودهمبستگی فضایی استفاده شد. یافتههای آماره موران کلی نشان داد که رفتار حاکم بر بارش شدید دارای ساختار فضایی و به شکل خوشه‌ای است. بررسیهای ماهانه فصول نشان داد که به لحاظ فراوانی وقوع بارشهای حاصل از این دو گروه بارشی، فراوانی رخداد بارشهای صدک آستانه 95-90 بیشتر از آستانه صدک 99-95 میباشد. براساس نقشه‌های موران محلی نواحی با خودهمبستگی‌های مثبت در هر دو گروه بارشی بیشتر در نواحی غربی، مرکزی و الگوهای حاصل از خودهمبستگی منفی در بخش شرقی قرار دارد. در بررسی روابط مکانی، آماره دو متغیره موران بین بارش شدید و عوامل جغرافیایی نشان داد که تأثیر عوامل جغرافیایی در فراوانی رخداد فرین‌ها ضعیف‌تر از عملکرد و نفوذ سامانه‌های همدید است. درنهایت، در این ناحیه که این بارشها یکی از مخاطرات طبیعی است، شناسایی این الگوها میتواند در مدیریت و برنامه‌ریزی و کاهش آسیب‌پذیری و افزایش سازگاری مؤثر باشد.https://geoeh.um.ac.ir/article_32981_56b2d9f18decfd6c9a16031af4d7add0.pdfخودهمبستگی فضاییآماره موران و gi*تحلیل داده های محیطیبارش فرینعوامل جغرافیاییناحیه خزری |
| spellingShingle | حسین عساکره لیلا حسینجانی الگوسازی روابط مکانی فراوانی رخداد ماهانه بارشهای شدید (فصول سرد) ناحیه خزری جغرافیا و مخاطرات محیطی خودهمبستگی فضایی آماره موران و gi* تحلیل داده های محیطی بارش فرین عوامل جغرافیایی ناحیه خزری |
| title | الگوسازی روابط مکانی فراوانی رخداد ماهانه بارشهای شدید (فصول سرد) ناحیه خزری |
| title_full | الگوسازی روابط مکانی فراوانی رخداد ماهانه بارشهای شدید (فصول سرد) ناحیه خزری |
| title_fullStr | الگوسازی روابط مکانی فراوانی رخداد ماهانه بارشهای شدید (فصول سرد) ناحیه خزری |
| title_full_unstemmed | الگوسازی روابط مکانی فراوانی رخداد ماهانه بارشهای شدید (فصول سرد) ناحیه خزری |
| title_short | الگوسازی روابط مکانی فراوانی رخداد ماهانه بارشهای شدید (فصول سرد) ناحیه خزری |
| title_sort | الگوسازی روابط مکانی فراوانی رخداد ماهانه بارشهای شدید فصول سرد ناحیه خزری |
| topic | خودهمبستگی فضایی آماره موران و gi* تحلیل داده های محیطی بارش فرین عوامل جغرافیایی ناحیه خزری |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_32981_56b2d9f18decfd6c9a16031af4d7add0.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ḥsynʿsạḵrh ạlgwsạzyrwạbṭmḵạnyfrạwạnyrkẖdạdmạhạnhbạrsẖhạysẖdydfṣwlsrdnạḥyhkẖzry AT lylạḥsynjạny ạlgwsạzyrwạbṭmḵạnyfrạwạnyrkẖdạdmạhạnhbạrsẖhạysẖdydfṣwlsrdnạḥyhkẖzry |