کاربرد تلفیقی شاخص های MQI و MQIm به منظور ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت مورفولوژیکی رودخانه خرمارود

برای توصیف و ارزیابی تمام پیچیدگی‎ها و همچنین تدوین برنامه‌های مدیریتی اکوسیستم‎های رودخانه‎ای بررسی تمام مؤلفه‌ها در مقیاس‌های مکانی و زمانی مختلف ضروری است. در این خصوص ارزیابی و توصیف هیدرومورفولوژیکی با هدف تعیین و تشریح فرآیندها و شکل‎های هیدرومورفولوژیکی به عنوان یک گام کلیدی محسوب می‎شود. هدف...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: غلامرضا خسروی, مهدی تیموری
Format: Article
Language:fas
Published: University of Tabriz 2025-01-01
Series:هیدروژئومورفولوژی
Subjects:
Online Access:https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_18620_1573c552d3dbbc9cdc96ed790d416643.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586503587364864
author غلامرضا خسروی
مهدی تیموری
author_facet غلامرضا خسروی
مهدی تیموری
author_sort غلامرضا خسروی
collection DOAJ
description برای توصیف و ارزیابی تمام پیچیدگی‎ها و همچنین تدوین برنامه‌های مدیریتی اکوسیستم‎های رودخانه‎ای بررسی تمام مؤلفه‌ها در مقیاس‌های مکانی و زمانی مختلف ضروری است. در این خصوص ارزیابی و توصیف هیدرومورفولوژیکی با هدف تعیین و تشریح فرآیندها و شکل‎های هیدرومورفولوژیکی به عنوان یک گام کلیدی محسوب می‎شود. هدف از این تحقیق، طبقه بندی، ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت هیدرومورفولوژیکی رودخانه خرمارود در استان گلستان با استفاده از ادغام شاخص های MQI و MQIm است. لذا ابتدا با استفاده از تکنیک‎های سنجش از راه دور و GIS وعملیات پیمایش میدانی، واحدهای مکانی مختلف تفکیک و سپس ویژگی‌های مورد بررسی در مقیاس ناحیه جغرافیایی بررسی و اطلاعات فوق برای تعیین وضعیت مورفولوژیکی بازه‎های مکانی توسط روش‏های شاخص محور MQI و MQIm به کار گرفته شد. با توجه به نتایج طبقه‌بندی مورفولوژیکی MQI، 15 بازه مکانی در طبقه خیلی ضعیف و ضعیف، 9 بازه در طبقه متوسط و دو بازه در طبقه خوب قرار دارند. اختلاف مقادیر شاخص MQI در بین بازه‌های مکانی موردمطالعه، در سطح پنج درصد معنی‌دار است. همچنین اختلاف مقادیر شاخص MQIm برای دو دوره قبل و بعد از مداخلات انسانی در بازه مکانی مورد بررسی نیز در سطح 5 درصد معنادار است. برای اکثر بازه‌ها، کمترین امتیازها به ترتیب مربوط به شاخص‌های پوشش گیاهی، عملکرد، مورفولوژی و تغییرات آبراهه است. همچنین نتایج نشان داد با ادغام این دو شاخص می توان اطلاعاتی را در مورد تغییرات احتمالی از وضعیت کلی بازه‌های مکانی بخصوص روند یا گرایش آن فراهم نمود.
format Article
id doaj-art-4c760063946143cd9468d50d7d634353
institution Kabale University
issn 2383-3254
2676-4571
language fas
publishDate 2025-01-01
publisher University of Tabriz
record_format Article
series هیدروژئومورفولوژی
spelling doaj-art-4c760063946143cd9468d50d7d6343532025-01-25T10:48:46ZfasUniversity of Tabrizهیدروژئومورفولوژی2383-32542676-45712025-01-01114117816210.22034/hyd.2024.62649.175218620کاربرد تلفیقی شاخص های MQI و MQIm به منظور ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت مورفولوژیکی رودخانه خرمارودغلامرضا خسروی0مهدی تیموری1گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانگروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی شیروان، دانشگاه بجنوردبرای توصیف و ارزیابی تمام پیچیدگی‎ها و همچنین تدوین برنامه‌های مدیریتی اکوسیستم‎های رودخانه‎ای بررسی تمام مؤلفه‌ها در مقیاس‌های مکانی و زمانی مختلف ضروری است. در این خصوص ارزیابی و توصیف هیدرومورفولوژیکی با هدف تعیین و تشریح فرآیندها و شکل‎های هیدرومورفولوژیکی به عنوان یک گام کلیدی محسوب می‎شود. هدف از این تحقیق، طبقه بندی، ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت هیدرومورفولوژیکی رودخانه خرمارود در استان گلستان با استفاده از ادغام شاخص های MQI و MQIm است. لذا ابتدا با استفاده از تکنیک‎های سنجش از راه دور و GIS وعملیات پیمایش میدانی، واحدهای مکانی مختلف تفکیک و سپس ویژگی‌های مورد بررسی در مقیاس ناحیه جغرافیایی بررسی و اطلاعات فوق برای تعیین وضعیت مورفولوژیکی بازه‎های مکانی توسط روش‏های شاخص محور MQI و MQIm به کار گرفته شد. با توجه به نتایج طبقه‌بندی مورفولوژیکی MQI، 15 بازه مکانی در طبقه خیلی ضعیف و ضعیف، 9 بازه در طبقه متوسط و دو بازه در طبقه خوب قرار دارند. اختلاف مقادیر شاخص MQI در بین بازه‌های مکانی موردمطالعه، در سطح پنج درصد معنی‌دار است. همچنین اختلاف مقادیر شاخص MQIm برای دو دوره قبل و بعد از مداخلات انسانی در بازه مکانی مورد بررسی نیز در سطح 5 درصد معنادار است. برای اکثر بازه‌ها، کمترین امتیازها به ترتیب مربوط به شاخص‌های پوشش گیاهی، عملکرد، مورفولوژی و تغییرات آبراهه است. همچنین نتایج نشان داد با ادغام این دو شاخص می توان اطلاعاتی را در مورد تغییرات احتمالی از وضعیت کلی بازه‌های مکانی بخصوص روند یا گرایش آن فراهم نمود.https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_18620_1573c552d3dbbc9cdc96ed790d416643.pdfارزیابی مورفولوژیکی؛ احیاء رودخانه؛ مدیریت رودخانه؛ هیدرومورفولوژیخرماروداستان گلستان
spellingShingle غلامرضا خسروی
مهدی تیموری
کاربرد تلفیقی شاخص های MQI و MQIm به منظور ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت مورفولوژیکی رودخانه خرمارود
هیدروژئومورفولوژی
ارزیابی مورفولوژیکی؛ احیاء رودخانه؛ مدیریت رودخانه؛ هیدرومورفولوژی
خرمارود
استان گلستان
title کاربرد تلفیقی شاخص های MQI و MQIm به منظور ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت مورفولوژیکی رودخانه خرمارود
title_full کاربرد تلفیقی شاخص های MQI و MQIm به منظور ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت مورفولوژیکی رودخانه خرمارود
title_fullStr کاربرد تلفیقی شاخص های MQI و MQIm به منظور ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت مورفولوژیکی رودخانه خرمارود
title_full_unstemmed کاربرد تلفیقی شاخص های MQI و MQIm به منظور ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت مورفولوژیکی رودخانه خرمارود
title_short کاربرد تلفیقی شاخص های MQI و MQIm به منظور ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت مورفولوژیکی رودخانه خرمارود
title_sort کاربرد تلفیقی شاخص های mqi و mqim به منظور ارزیابی و تعیین گرایش وضعیت مورفولوژیکی رودخانه خرمارود
topic ارزیابی مورفولوژیکی؛ احیاء رودخانه؛ مدیریت رودخانه؛ هیدرومورفولوژی
خرمارود
استان گلستان
url https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_18620_1573c552d3dbbc9cdc96ed790d416643.pdf
work_keys_str_mv AT gẖlạmrḍạkẖsrwy ḵạrbrdtlfyqysẖạkẖṣhạymqiwmqimbhmnẓwrạrzyạbywtʿyyngrạysẖwḍʿytmwrfwlwzẖyḵyrwdkẖạnhkẖrmạrwd
AT mhdytymwry ḵạrbrdtlfyqysẖạkẖṣhạymqiwmqimbhmnẓwrạrzyạbywtʿyyngrạysẖwḍʿytmwrfwlwzẖyḵyrwdkẖạnhkẖrmạrwd